Merenrandaline rand

Vikipedii-späi
Merenrandaline rand
Приморский край
Merenrandaližen randan flag Merenrandaližen randan znam
Merenrandaližen randan flag Merenrandaližen randan znam
Pälidn Vladivostok
Pind

- Ühtes
- saum vezid (%).

23-nz'

164 673 km²
2,58

Eläjiden lugu

- Kaik
- Sageduz

27-nz'

1,913,037 ristitud (2018)
11,62 rist./km²

Regionaline KSP

- Kaik, nügüdläižiš arvoiš
- Ühtele hengele

25-nz'

736,9 mlrd rub. (2016)
382,6 tuh. rub.

Federaline ümbrik Edahaižen Päivnouzmpolen
Venäman ekonomine region Edahaižen Päivnouzmpolen
Valdkundkel' (-keled) venäkel'
Gubernator Andrei Tarasenko (velgusentäutai)
Administracijan pämez' hän-žo
Käskusenandajan Suiman ezimez' Aleksandr Rolik
Avtokod 25, 125
Aigvöd UTC+10 (MSK+7)

Merenrandaline rand (ven.: Приморский край) om üks' Venälaižen Federacijan subjektoišpäi.

Se mülüb Edahaižen Päivnouzmpolen federaližhe ümbrikho.

Randan administrativine keskuz da kaikiš suremb lidn om Vladivostok-lidn.

Keled[vajehta | vajehtada tekst]

Valdkundkel' om üks'jäine — venäkel'.

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Merenrandaline rand om olmas vs 1938 redukun 20. päiväspäi.

Merenrandaližen randan Päkäskuz[1] om vahvištadud vn 1995 12. päiväl sügüz'kud Käskusenandajan Suiman ezitajil, tuli väghe sen-žo voden 6. päiväl redukud.

Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Merenrandaližen randan reljefan kart.

Randal om röunoid KRDT:anke suvipäivlaskmas, Kitainke päivlaskmas (sen Girin- da Heilunczän-agjoidenke) da Habarovskan randanke pohjoižes. Ühthine röunoiden piduz om läz 1500 km. Om meriröunoid Japonijanke. Tünen valdmeren Japonijan meri lainištab randan päivnouzmašt da suvišt randištod. Randanpird om läz pol'tošt tuhad kilometrid.

Pind om 164 673 km², niišpäi mec otab 123 000 km². Kaikiš pidemb jogi om Ussuri (Kitainke röunaks) sen ližajogidenke (Bikin, Sur' Ussurk). Znamasine järv om Hankajärv päivlaskmas, mugažo mavaldkundröunal.

Reljef om mägikaz. Sihote Alin'-mägišt otab randan keskuzpalad da päivnouzmpol't. Kaikiš korktemb čokkoim om Anik-mägenpä (1933 m) randan pohjoižpäivnouzmaižen röunanno Habarovskan randanke.

Klimat om ven mussonine. Kezal suvipäivnouzmtulleid puhudas, taifunad oleldas. Tal'vel vilu kuiv lodehline tullei om enambuses. Heinkun kontinentas da elokun randpolel keskmäine lämuz om +17..+22 C°. Vilukun keskmäine lämuz om −8..−13 C° suves da −20..−22 C° kontinental randan pohjoižes. Paneb sadegid 600..900 mm vodes, kezal tobjimalaz.

Londuseližed varad oma kivihil', bur hil', metallad (tin, hahktin, kuld, vol'fram, germanii, vismut, indii, äimetalližed kivendod — vas'k, cink, hobed; harvad mametallad), bor, fosforitad, sauvondmaterialad (saved, letked), špat, grafit, tal'k, mec, kala, gidroenergii.

Tobmuz[vajehta | vajehtada tekst]

Vauged pert' om Merenrandaližen randan Administracijan ištundsija Vladivostokas.

Randan pämez' nimitase gubernatoraks, Andrei Tarasenko tegeb hänen velgusidme vn 2017 4. päiväspäi redukud, Venäman prezident pani händast radsijha ičeze käsköl. Kaik rahvaz änestab gubernatorad videks vodeks. Gubernator om mugažo ičeze Administracijan da randan Administracijan pämez'. Hän märičeb randan Administracijan strukturad. Kuz' varamest oma gubernatorale abhu.

Merenrandaližen randan parlament om Käskusenandai Suim. Kaik rahvaz valičeb sen 40 ezitajad videks vodeks. Aleksandr Rolik radab Suiman ezimeheks vn 2016 5. päiväspäi redukud.

Radonoigendai tobmuz om Merenrandaližen randan Administracii. Randan departamentad, palakundad da inspekcijad alištudas Administracijale.

Vn 2014 14. päiväl sügüz'kud valitihe gubernatorad, edeline gubernator sai vägestust ezmäižel tural (77,43% änid) da radoi kahtenden strokun. Käskusenandajan Suiman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2016 18. päiväl sügüz'kud (6. kucund).

Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 1 956 497 ristitud[2]. Kaikiš suremb ristitišt oli 2 314 531 eläjad vl 1992. Vl 2018 kaikutte koumanz' ristit nelläspäi om lidnalaine.

Kaik om kaks'toštkümne lidnad randas i 28 lidnanvuittušt žilod. Toižed järedad lidnad (enamba 100 tuh. ristituid vl 2015, surembaspäi penemha): Ussuriisk, Nahotk, Artöm. Vl 2017 kaik oli 22 eländpunktad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.

Rahvahad (vl 2010, enamba 0,5%): venälaižed — 85,7%, ukrainalaižed — 2,6%, korejalaižed — 1,0%, totarlaižed — 0,5%, uzbekalaižed — 0,5%; toižed rahvahad — 2,3%, rahvahuden ozutandata — 7,4%.

Erased toižed igähižed rahvahad: udegelaižed — 0,04% (793 rist.), nanalaižed — 0,02% (383 rist.), nivhalaižed — 35 rist., oročilaižed — 19 rist., ul'čilaižed — 19 rist., orokalaižed — 2 ristitud.

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. Merenrandaližen randan Päkäskusen tekst. — Constitution.garant.ru. (ven.)
  2. Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (gks.ru). (ven.)

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]


Merenrandaližen randan lidnad
Arsen'jev | Artöm | Dal'negorsk | Dal'nerečensk | Fokino | Lesozavodsk | Nahotk | Partizansk | Spassk Dal'nii | Sur' Kivi | Ussuriisk | Vladivostok