Evrop
Evrop (amuižgrekan kelel: Ευρώπη «Europe») om Evrazii-kontinentan pala (Azijanke ühtes) da üks' kudes Man kuiviš paloišpäi. Sijadase pohjoižel mapoliškol, Evrazijan päivlaskmas.
Ühthižed andmused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Pind om 10,18 millionad km². Eläjiden lugu om 742 millionad ristituid (2013).
Kaik 43 valdkundad, 8 rippujad territorijad da 7 valdkundad palahiženke rahvahidenkeskeiženke tundištusenke sijadasoiš Evropas. Kazahstan, Turkanma da Venäma sijadasoiš Evropas vaiše paloin.
Nimitadas Evropan eläjid da sündnuzid evropalaižikš.
Evropeistik om disciplin, tedoidab Evropan oiktust, istorijad, literaturad, kelid i kul'turid.
Geografii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Evropan sariden pind om läz 730 tuh. km², kaikiš suremb niišpäi om Sur' Britanii-sar'. Pol'sared ottas territorijan nelländest: Skandinavijan, Pirenejan, Balkanan, Apenninan, Kolan da toižed.
Evropan suvižed da päivlaskmaižed randad lainištab Atlantine valdmeri, pohjoižed randad — Jävaldmeri, Nordkap-nem' (pohjoižsaam. Davvenjárga) om röunaks niiden keskes kontinental, mugažo Islandii-sar' da Špicbergen-sarišt.
Volg, Dunai, Ural (röunaks) da Dnepr oma Evropan znamasižed joged. Järedad järved oma Ladog, Änine, Peipus, Venern, Balaton da Ženevan järv. Kaikiš korktemb čokkoim om El'brus (5642 m) Kavkazan mägisel'gal vai Monblan (4808 m) Francijan da Italijan röunal. Kaikiš alahamb čokkoim om Kaspijan meren tazopind (vajehtub, −27 m keskmäral).
Klimat
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Ven klimat om Evropan tobmas palas.
Homaičendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]
Irdkosketused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Evropan istorižed i nügüdläižed kartad euratlas.com-saital. (saks.) (fr.) (angl.)
- Evropan uzištused — Kaik Evropan polhe euromag.ru-saital. (ven.)
- Evropan valdkundad informacižel evropa.org.ua-portalal. (ven.)
Evrop Vikiaitas |
Man kuivad palad da kontinentad | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Evropan valdkundad | ||
Alamad | Albanii | Andorr | Armenii1 | Azerbaidžan1 | Avstrii | Bel'gii | Bolgarii | Bosnii da Gercegovin | Čehanma | Danii | Estinma | Francii | Grekanma | Gruzii1 | Horvatii | Irlandii | Islandii | Ispanii | Italii | Kazahstan1 | Kipr1 | Latvii | Lihtenštein | Litvanma | Lüksemburg | Mad'jaranma | Mal't | Moldov | Monako | Mustmägi | Norvegii | Pohjoižmakedonii | Pol'šanma | Portugalii | Ročinma | Romanii | San Marino | Saksanma | Serbii | Slovakii | Slovenii | Suomenma | Sur' Britanii | Šveicarii | Turkanma1 | Ukrain | Vatikan | Vaugedvenäma | Venäma1 | ||
1 Om Azijas mugažo. |