Ul'janovskan agj: Erod versijoiden keskes

Vikipedii-späi
Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
TohaomgBot (pagin | tehtud radod)
p Replaced raster image with an image of format SVG.
Koiravva (pagin | tehtud radod)
aktualizacii, formitez
 
Rivi 2: Rivi 2:
|Nimi = Ul'janovskan agj
|Nimi = Ul'janovskan agj
|Venälaine nimi = Ульяновская область
|Venälaine nimi = Ульяновская область
|Flag = [[Fail:Флаг Ульяновской области (2013).svg|150px|Ul'janovskan agjan flag]]
|Flag = [[Fail:Flag of Ulyanovsk Oblast.svg|150px|Ul'janovskan agjan flag]]
|FSCoA = [[Fail:Coat of Arms of Ulyanovsk Oblast.png|110px|Ul'janovskan agjan znam]]
|FSCoA = [[Fail:Герб Ульяновской области (2013).svg|110px|Ul'janovskan agjan znam]]
|FlagLnk = Ul'janovskan agjan flag
|FlagLnk = Ul'janovskan agjan flag
|CoALnk = Ul'janovskan agjan znam
|CoALnk = Ul'janovskan agjan znam
Rivi 11: Rivi 11:
|AreaRnk = 59
|AreaRnk = 59
|TotArea = 37181
|TotArea = 37181
|WaterPrcnt = 5.4
|WaterPrcnt = 6.15
|PopRnk = 38
|PopRnk = 40
|Eläjiden lugu = 1,262,549
|Eläjiden lugu = 1,246,618
|PopCtDate = 2015
|PopCtDate = 2018
|PopDens = 33.96
|PopDens = 33.53
|GDP =
|GDPRnk = 49
|GDPCtDate =
|GDP = 328,2
|GDP(PPP) =
|GDPCtDate = 2016
|GDP(PPP) = 261,5
|FedDistrNm = Volgaveren
|FedDistrNm = Volgaveren
|EcRegNm = Volganrandaline
|EcRegNm = Volganrandaline
Rivi 33: Rivi 34:
|MSK = [[UTC]]+4 ([[MSK]]+1)
|MSK = [[UTC]]+4 ([[MSK]]+1)
}}
}}
'''Ul'janovskan agj''' ([[venäkel'|ven]].: ''Ульяновская область'') om [[Venäma|Venälaižen Federacijan]] [[Venälaižen Federacijan subjektad|subjekt]].
'''Ul'janovskan agj''' ({{lang-ru|Ульяновская область}}, {{lang-tt|Сембер өлкәсе}}) om [[Venäma|Venälaižen Federacijan]] [[Venälaižen Federacijan subjektad|subjekt]].


Se mülüb [[Volgaveren federaline ümbrik|Volgaveren federaližhe ümbrikho]].
Se mülüb [[Volgaveren federaline ümbrik|Volgaveren federaližhe ümbrikho]].
Rivi 43: Rivi 44:


== Istorii ==
== Istorii ==
Ul'janovskan agj om olmas vl 1943 vilukun 19. päivälpäi.
Ul'janovskan agj om olmas vs 1943 vilukun 19. päiväspäi.


Ul'janovskan agjan Päkäskuz<ref>[http://constitution.garant.ru/region/ustav_ulyan/ Ul'janovskan agjan Päkäskusen tekst (constitution.garant.ru).] {{ref-ru}}</ref> om vahvištadud vl 2005 semendkun 19. päiväl Käskusenandajan Suiman ezitajil, om allekirjutadud agjan Administracijan pämehel sil-žo päiväl da om väges möhembaižiden vajehtusidenke. Se vajehti enččen Päkäskusen, kudamb oli vahvištadud vl 1996 sügüz'kun 6. päiväl.
Ul'janovskan agjan Päkäskuz<ref>[http://constitution.garant.ru/region/ustav_ulyan/ Ul'janovskan agjan Päkäskusen tekst. — ''Constitution.garant.ru''.] {{ref-ru}}</ref> om vahvištadud vn 2005 19. päiväl semendkud Käskusenandajan Suiman ezitajil, om allekirjutadud agjan Administracijan pämehel sil-žo päiväl da om väges möhembaižidenke vajehtusidenke. Se vajehti endišt Päkäskust, kudamb oli vahvištadud vn 1996 6. päiväl sügüz'kud.


== Geografijan andmused ==
== Geografijan andmused ==
Rivi 55: Rivi 56:
Volgan hura randpol' om alangoikaz, kukhikaz sijidme. [[Volgaveren ülüz]] läbitab agjad suvespäi pohjoižhe Volgan oiktal randpolel. Sigä agjan kaikiš korktemb nimetoi čokkoim sijadase (363 m) suvhe [[Novospasskoje (Ul'janovskan agj)|Novospasskoje]]-žilospäi regionan suves. Volgan [[Saratovan vezivaradim]]en kendäk om kaikiš madalamb Saratovan agjan röunanno (28 m), mugažo regionan suves.
Volgan hura randpol' om alangoikaz, kukhikaz sijidme. [[Volgaveren ülüz]] läbitab agjad suvespäi pohjoižhe Volgan oiktal randpolel. Sigä agjan kaikiš korktemb nimetoi čokkoim sijadase (363 m) suvhe [[Novospasskoje (Ul'janovskan agj)|Novospasskoje]]-žilospäi regionan suves. Volgan [[Saratovan vezivaradim]]en kendäk om kaikiš madalamb Saratovan agjan röunanno (28 m), mugažo regionan suves.


Klimat om [[ven vö|ven]] kontinentaline. Heinkun keskmäine lämuz om +25°C, vilukun kesklämuz om -20°C. Keväz' om lühüdaigaine da kuiv. Paneb sadegid 500 mm vodes lodehes da 350 mm suves. Vegetacine pord vedase läz 180 päivest.
Klimat om [[ven vö|ven]] kontinentaline. Heinkun keskmäine lämuz om +25 C°, vilukun lämuz — −20 C°. Keväz' om lühüdaigaine da kuiv. Paneb sadegid 500 mm vodes lodehes da 350 mm suves. Vegetacine pord vedase läz 180 päivest.


Londuseližed varad oma [[kivivoi]], [[turbaz]], [[sauvondmaterialad]] ([[mouckivi]], [[mel]], [[lete|letked]], [[savi|saved]]), [[vezi|reskvezi]].
Londuseližed varad oma [[kivivoi]], [[turbaz]], [[sauvondmaterialad]] ([[mouckivi]], [[mel]], [[lete|letked]], [[savi|saved]]), [[vezi|reskvezi]].
Rivi 61: Rivi 62:
== Tobmuz ==
== Tobmuz ==
[[Fail:Legislative Assembly of Ulyanovsk Oblast-1.jpg|thumb|right|250px|''Nevondkundoiden Pert''' om Agjan Käskusenandajan Suiman ištundoiden sija [[Ul'janovsk]]as.]]
[[Fail:Legislative Assembly of Ulyanovsk Oblast-1.jpg|thumb|right|250px|''Nevondkundoiden Pert''' om Agjan Käskusenandajan Suiman ištundoiden sija [[Ul'janovsk]]as.]]
Agjan pämez' nimitase gubernatoraks (edel 2006 vot händast nimitihe Administracijan pämeheks). [[Morozov Sergei|Sergei Morozov]] radab gubernatoran vspäi 2005 vilukun 6. päiväspäi kahtenden strokun jäl'geten, vl 2011 keväz'kun 6. päiväl agjan Käskusenandajan Suiman ühtnijad panihe händast radnikusele [[Medvedev Dmitrii|Venäman prezidentan]] taričendan mödhe. Tulebal aigal kaik rahvaz änestaškandeb gubernatorad videks vodeks, enamba kaht strokud jäl'geten ei sa. Gubernator-žo radab Ohjastusen ezimehen, hän märičeb sen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Gubernatoran Administracii (ezmäine varagubernator da kaks' muite varagubernatorad), koume ezmäšt Ohjandusen varaezimest da viž muite Ohjandusen varaezimest oma hänele abhu.
Agjan pämez' nimitase gubernatoraks (edel 2006 vot nimitihe händast Administracijan pämeheks). [[Morozov Sergei|Sergei Morozov]] radab gubernatoran vs 2004 tal'vkun 26. päiväspäi. Kaik rahvaz änestab gubernatorad videks vodeks, enamba kaht strokud jäl'geten ei sa. Gubernator-žo radab Ohjastusen ezimehen, hän märičeb sen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Gubernatoran Administracii (ezmäine varagubernator da kaks' muite varagubernatorad), koume ezmäšt Ohjandusen varaezimest da viž muite Ohjandusen varaezimest oma hänele abhu.


Ul'janovskan agjan üks'kodine parlament om Käskusenandai Suim. Kaik rahvaz valičeb sen 36 ezitajad videks vodeks. [[Bakajev Anatolii|Anatolii Bakajev]] radab Käskusenandajan Suiman ezimeheks vs 2013 sügüz'kun 8. päiväspäi.
Ul'janovskan agjan üks'kodine parlament om Käskusenandai Suim. Kaik rahvaz valičeb sen 36 ezitajad videks vodeks. [[Bakajev Anatolii|Anatolii Bakajev]] radab Käskusenandajan Suiman ezimeheks vs 2013 sügüz'kun 14. päiväspäi.


Radonoigendai tobmuz om Ul'janovskan agjan Ohjastuz. Agjan ministrused, ohjandused, departamentad da valdkundaližed inspekcijad alištudas Ohjastusele.
Radonoigendai tobmuz om Ul'janovskan agjan Ohjastuz. Agjan ministrused, ohjandused, departamentad da valdkundaližed inspekcijad alištudas Ohjastusele.


Käskusenandajan Suiman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2013 8. päiväl sügüz'kud (5. kucund). Valitihe gubernatorad vn 2016 18. päiväl sügüz'kud, [[Morozov Sergei|nügüdläine gubernator]] sai vägestust ezmäižes turas (54,3% änid) da radab nelländen strokun jäl'geten.
Järgvaličendad Käskusenandajha Suimha oliba vl 2013 sügüz'kun 8. päiväl. Gubernatoran järgvaličendad lindäs vl 2016 sügüz'kun 18. päiväl.


== Eläjad ==
== Eläjad ==
Vl 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 1 292 799 ristitud<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (gks.ru).] {{ref-ru}}</ref>. Kaikutte koumanz' ristit nelläspäi om lidnalaine.
Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 1 292 799 ristitud<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (''gks.ru'').] {{ref-ru}}</ref>. Kaikutte koumanz' ristit nelläspäi om lidnalaine.


Agjas om [[Ul'janovskan agjan lidnad|kuz' lidnad]] da 33 lidnanvuittušt žilod. Toine sur' lidn (enamba 100 tuh. ristitud) om [[Dimitrovgrad (Venäma)|Dimitrovgrad]]. Vl 2015 kaik om 8 eländpunktad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.
Kaik om [[Ul'janovskan agjan lidnad|kuz' lidnad]] agjas da 29 lidnanvuittušt žilod. Toine järed lidn (enamba 100 tuh. ristituid) om [[Dimitrovgrad (Venäma)|Dimitrovgrad]]. Vl 2017 kaik oli 8 eländpunktad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.


Rahvahad (enamba 0,4% vl 2010): [[venälaižed]] (69,7%), [[totarlaižed]] (11,6%), [[čuvašalaižed]] (7,4%), [[mordvinalaižed]] (3,0%), [[ukrainalaižed]] (0,8%), [[azerbaidžanlaižed]] (0,4%), [[armenijalaižed]] (0,4%), toižed — 1,4%, rahvahuden ozutandata — 5,3%.
Rahvahad (enamba 0,4% vl 2010): [[venälaižed]] 69,7%, [[totarlaižed]] 11,6%, [[čuvašalaižed]] 7,4%, [[mordvinalaižed]] 3,0%, [[ukrainalaižed]] 0,8%, [[azerbaidžanlaižed]] 0,4%, [[armenijalaižed]] 0,4%, toižed rahvahad — 1,4%, rahvahuden ozutandata — 5,3%.


== Homaičendad ==
== Homaičendad ==
Rivi 80: Rivi 81:


== Irdkosketused ==
== Irdkosketused ==
* [http://www.ulgov.ru/ Ul'janovskan agjan gubernatoran da Ohjastusen oficialine sait.] {{ref-ru}} {{ref-en}} {{ref-de}} {{ref-fr}}
* [http://www.ulgov.ru/ Ul'janovskan agjan gubernatoran da Ohjastusen oficialine sait (''ulgov.ru'').] {{ref-ru}} {{ref-en}} {{ref-de}} {{ref-fr}}
* [http://www.zsuo.ru/ Ul'janovskan agjan Käskusenandajan Suiman oficialine sait.] {{ref-ru}}
* [http://www.zsuo.ru/ Ul'janovskan agjan Käskusenandajan Suiman oficialine sait (''zsuo.ru'').] {{ref-ru}}


{{Ul'janovskan agjan lidnad}}
{{Ul'janovskan agjan lidnad}}

Jäl'gmäine vajehtuz 21. Sulaku 2018, kell 10:38

Ul'janovskan agj
Ульяновская область
Ul'janovskan agjan flag Ul'janovskan agjan znam
Ul'janovskan agjan flag Ul'janovskan agjan znam
Pälidn Ul'janovsk
Pind

- Ühtes
- saum vezid (%).

59-nz'

37 181 km²
6,15

Eläjiden lugu

- Kaik
- Sageduz

40-nz'

1,246,618 ristitud (2018)
33,53 rist./km²

Regionaline KSP

- Kaik, nügüdläižiš arvoiš
- Ühtele hengele

49-nz'

328,2 mlrd rub. (2016)
261,5 tuh. rub.

Federaline ümbrik Volgaveren
Venäman ekonomine region Volganrandaline
Valdkundkel' (-keled) venäkel'
Gubernator Sergei Morozov
Ohjastusen ezimez' hän-žo
Käskusenandajan Suiman ezimez' Anatolii Bakajev
Avtokod 73, 173
Aigvöd UTC+4 (MSK+1)

Ul'janovskan agj (ven.: Ульяновская область, tot.: Сембер өлкәсе) om Venälaižen Federacijan subjekt.

Se mülüb Volgaveren federaližhe ümbrikho.

Agjan administrativine keskuz da kaikiš suremb lidn om Ul'janovsk.

Keled[vajehta | vajehtada tekst]

Valdkundkel' om üks'jäine — venäkel'.

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Ul'janovskan agj om olmas vs 1943 vilukun 19. päiväspäi.

Ul'janovskan agjan Päkäskuz[1] om vahvištadud vn 2005 19. päiväl semendkud Käskusenandajan Suiman ezitajil, om allekirjutadud agjan Administracijan pämehel sil-žo päiväl da om väges möhembaižidenke vajehtusidenke. Se vajehti endišt Päkäskust, kudamb oli vahvištadud vn 1996 6. päiväl sügüz'kud.

Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Ul'janovskan agjan reljefan kart.

Agjal om röunoid Samaran agjanke päivnouzmas, Saratovan agjanke suves, Penzan agjanke da Mordovijan Tazovaldkundanke päivlaskmas, Čuvašijan da Tatarstanan tazovaldkundoidenke pohjoižes. Ul'janovskan agj om mererandatoi.

Pind om 37 181 km², sidä kesken mec otab territorijan nelländest. Kuibiševan vezivaradimen nägul Volg-päjogi jokseb pohjoižespäi suvhe da jagab agjad kahthe palaha. Sen päližajoged oma Sur, Sur' Čeremšan da Svijag. Kaik joged mülüdas Volgan (Kaspijan meren) basseinha.

Volgan hura randpol' om alangoikaz, kukhikaz sijidme. Volgaveren ülüz läbitab agjad suvespäi pohjoižhe Volgan oiktal randpolel. Sigä agjan kaikiš korktemb nimetoi čokkoim sijadase (363 m) suvhe Novospasskoje-žilospäi regionan suves. Volgan Saratovan vezivaradimen kendäk om kaikiš madalamb Saratovan agjan röunanno (28 m), mugažo regionan suves.

Klimat om ven kontinentaline. Heinkun keskmäine lämuz om +25 C°, vilukun lämuz — −20 C°. Keväz' om lühüdaigaine da kuiv. Paneb sadegid 500 mm vodes lodehes da 350 mm suves. Vegetacine pord vedase läz 180 päivest.

Londuseližed varad oma kivivoi, turbaz, sauvondmaterialad (mouckivi, mel, letked, saved), reskvezi.

Tobmuz[vajehta | vajehtada tekst]

Nevondkundoiden Pert' om Agjan Käskusenandajan Suiman ištundoiden sija Ul'janovskas.

Agjan pämez' nimitase gubernatoraks (edel 2006 vot nimitihe händast Administracijan pämeheks). Sergei Morozov radab gubernatoran vs 2004 tal'vkun 26. päiväspäi. Kaik rahvaz änestab gubernatorad videks vodeks, enamba kaht strokud jäl'geten ei sa. Gubernator-žo radab Ohjastusen ezimehen, hän märičeb sen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Gubernatoran Administracii (ezmäine varagubernator da kaks' muite varagubernatorad), koume ezmäšt Ohjandusen varaezimest da viž muite Ohjandusen varaezimest oma hänele abhu.

Ul'janovskan agjan üks'kodine parlament om Käskusenandai Suim. Kaik rahvaz valičeb sen 36 ezitajad videks vodeks. Anatolii Bakajev radab Käskusenandajan Suiman ezimeheks vs 2013 sügüz'kun 14. päiväspäi.

Radonoigendai tobmuz om Ul'janovskan agjan Ohjastuz. Agjan ministrused, ohjandused, departamentad da valdkundaližed inspekcijad alištudas Ohjastusele.

Käskusenandajan Suiman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2013 8. päiväl sügüz'kud (5. kucund). Valitihe gubernatorad vn 2016 18. päiväl sügüz'kud, nügüdläine gubernator sai vägestust ezmäižes turas (54,3% änid) da radab nelländen strokun jäl'geten.

Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 1 292 799 ristitud[2]. Kaikutte koumanz' ristit nelläspäi om lidnalaine.

Kaik om kuz' lidnad agjas da 29 lidnanvuittušt žilod. Toine järed lidn (enamba 100 tuh. ristituid) om Dimitrovgrad. Vl 2017 kaik oli 8 eländpunktad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.

Rahvahad (enamba 0,4% vl 2010): venälaižed — 69,7%, totarlaižed — 11,6%, čuvašalaižed — 7,4%, mordvinalaižed — 3,0%, ukrainalaižed — 0,8%, azerbaidžanlaižed — 0,4%, armenijalaižed — 0,4%, toižed rahvahad — 1,4%, rahvahuden ozutandata — 5,3%.

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. Ul'janovskan agjan Päkäskusen tekst. — Constitution.garant.ru. (ven.)
  2. Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (gks.ru). (ven.)

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]


Ul'janovskan agjan lidnad
Bariš | Dimitrovgrad | Inz | Novoul'janovsk | Sengilei | Ul'janovsk