Inkeriläižed: Erod versijoiden keskes

Vikipedii-späi
Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Sebranik (pagin | tehtud radod)
pEi ole vajehtusen ühthevedoid
Максим (pagin | tehtud radod)
Ei ole vajehtusen ühthevedoid
Rivi 5: Rivi 5:


[[Image:Inkerin_lippu.svg|thumb|right|Nacionaline inkeriläižiden flag]]
[[Image:Inkerin_lippu.svg|thumb|right|Nacionaline inkeriläižiden flag]]
'''Inkeriläižed''' ('''inkerinsuomalaižed''', '''ingermanlandijalaižed''', '''ingermanlandcad''') oma subetnine [[suomalaižed|suomalaižiden]] grupp, kudamb eläb istoriž-geografižen [[Ingermanlandii]] agjan territorijal. Ingermanlandijalaižiden kel' pidad [[suomen kel'|suomen kelen]] päivnouzmpol'žid paginoid. Uskondan mödhe tradicižikš pidadas lüteraništ jumalankodikundad, no heiden pala pidab hristianuskondad.
'''Inkeriläižed''' ('''inkerinsuomalaižed''', '''ingermanlandijalaižed''', '''ingermanlandijansuomalaižed''', '''ingermanlandcad''') oma subetnine [[suomalaižed|suomalaižiden]] grupp, kudamb eläb istoriž-geografižen [[Ingermanlandii]] agjan territorijal. Ingermanlandijalaižiden kel' pidad [[suomen kel'|suomen kelen]] päivnouzmpol'žid paginoid. Uskondan mödhe tradicižikš pidadas lüteraništ jumalankodikundad, no heiden pala pidab hristianuskondad.


== Istorii ==
== Istorii ==

Vajehtuz 1. Reduku 2013, kell 17:05

Nece kirjutuz ei ole kirjutadud lophusai.
Nacionaline inkeriläižiden flag

Inkeriläižed (inkerinsuomalaižed, ingermanlandijalaižed, ingermanlandijansuomalaižed, ingermanlandcad) oma subetnine suomalaižiden grupp, kudamb eläb istoriž-geografižen Ingermanlandii agjan territorijal. Ingermanlandijalaižiden kel' pidad suomen kelen päivnouzmpol'žid paginoid. Uskondan mödhe tradicižikš pidadas lüteraništ jumalankodikundad, no heiden pala pidab hristianuskondad.

Istorii

Ingermanlandijalaine subetnos formiruihe sen tagut, miše Ročinman administracii sirdi evremeisoiden Karjalan kaglhaspäi da savakotoiden Suomenman päivnouzmpol'žes Savo-provincijaspäi paloid Stolbovon kožundan mödhe sadud uzile ižoralaižile maile. Ižoran man finnizacii oli kebnan demografižiden kadoiden Smutan pordan aigan tagut.

Jäl'ges 1675 vot pohjoine da keskmäine Ingermanlandii linneb lüteranižeks da suomenkeližeks. Sen tagut miše Ročinman tobmused lüteranizuihe sijaližid ortodoksižid rahvahid (venälaižid, ižoralaižid, vodilaižid, karjalaižid) heiden tahtod vaste, rahvahan suremb pala joksi Ingermanlandijaspäi. Heiden sijale sirdud evremeisad da savakotad formiruihe uziš maiš ičevuiččen subetnižen kul'turan.

Päivlaskmpol'žes Ingermanlandijas ortodoksine uskond kaičihe paremba. Rahvaz 1656 vodel oli suomalaižen 41 procental, a 1695 vodel — läz 75 procentad.

Ingermanlandijan lüteranine rahvaz procentoiš 16231695 vozil (%)
Lönad 1623 1641 1643 1650 1656 1661 1666 1671 1675 1695
Ivangorodan 5,2 24,4 26,7 31,8 26,3 38,5 38,7 29,6 31,4 46,7
Jaman 15,1 15,2 16,0 17,2 44,9 41,7 42,9 50,2 62,4
Kopor'jen 5,0 17,9 19,2 29,4 30,3 34,9 39,9 45,7 46,8 60,2
Noteburgan 14,7 58,5 66,2 62,5 63,1 81,0 88,5 86,0 87,8 92,5
Kaiked 7,7 35,0 39,3 41,6 41,1 53,2 55,6 59,9 61,5 71,7
Ingermanlandijan etnografine kart. 1849 г.

Territorii linneb venälaižen udes jäl'ghe Piterin alusen jo. No eskai ühesandentoštkümnenden voz'sadan augun Piterin ümbrišt oli praktižikš kogonaz suomenkeližen. Kahtendenkümnenden voz'sadan augule oliba kaks' surt rajonad suomalaižen rahvahan korktan palanke: Karjalan kaglhan ingermanlandijalaine pala (Piterin da Šlissel'burgan ujezdoiden pohjoine pala) da rajon pidust' linijad PetergofRusked KüläGatčin (Rusktan külän ujezdan päivlaskmpol'ne pala da Petergofan ujezdan päivnouzmpol'ne pala).