Segežan rajon: Erod versijoiden keskes

Vikipedii-späi
Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Koiravva (pagin | tehtud radod)
Om sätud uz' lehtpol', kudamban südäiolend om '{{Rajon | Nimi = Segežan rajon<br />Сегежский район <small>(ven.)</small><br />Segežan piiri <small>(suom.)</small> | Z...'
 
Koiravva (pagin | tehtud radod)
+
Rivi 18: Rivi 18:


== Istorii ==
== Istorii ==
Rajonan aluz om pandud vl 1927 Karjalha, elokun 27. päivän [[VCIK]]:an käskön mödhe. Panihe [[Nadvojicad|Nadvojicid]] (Vožmosalm) sen keskuseks, vspäi 1929 — [[Maigub (žilo)|Maigub]]-žilo. Rajonad likvidiruihe vl 1930 sulakun 20. päiväl.
Rajonan aluz om pandud vl 1927 Karjalha, elokun 27. päivän [[VCIK]]:an käskön mödhe. Panihe [[Nadvojicad|Nadvojicid]] (Vožmosalm) sen keskuseks (20 km pohjoižhe Segežaspäi), vspäi 1929 — [[Maigub (žilo)|Maigub]]-žilo. Rajonad likvidiruihe vl 1930 sulakun 20. päiväl.


[[Sur' Tatanman soda|Suren Tatanman sodan]] aigan [[Vigjärv]] oli röunaks NSTÜ:n i Suomenman sodavägiden keskes. Segež oli nevondkundaližen frontan eziröunas.
[[Sur' Tatanman soda|Suren Tatanman sodan]] aigan [[Vigjärv]] oli röunaks NSTÜ:n i Suomenman sodavägiden keskes. Segež oli nevondkundaližen frontan eziröunas.
Rivi 25: Rivi 25:


== Geografijan andmused ==
== Geografijan andmused ==
Segežan rajon om Karjalan Tazovaldkundan päivnouzmaine taho. Pind — 10 723 nellikkilometrad (8nz' sija tazovaldkundas 18späi). [[Mec]] om kavag'mec tobjimalaz.
Segežan rajon om Karjalan Tazovaldkundan päivnouzmaine taho. Pind — 10 723 nellikkilometrad (8nz' sija tazovaldkundas 18späi). [[Mec]] katab rajonan pol't (4 900 km²), se om kavag'mec tobjimalaz. [[So]]d ottas koumandest (3 600 km²). Saum vezid — videndez.


Om röunoid 4 Venäman rajonanke:
Om röunoid 4 Venäman rajonanke:
Rivi 33: Rivi 33:
* pohjoižes da pohjoižpäivnouzmas [[Karjalan Tazovaldkund]]an [[Belomorskan rajon]]anke.
* pohjoižes da pohjoižpäivnouzmas [[Karjalan Tazovaldkund]]an [[Belomorskan rajon]]anke.


Znamasine jogi om [[Vig (jogi)|Vig]], se om [[Vaugedmeren-Baltijanmeren vezite]]n pala vspäi 1933. Kaikiš suremb järv-vezivaradim om [[Vigjärv]] (1143 km²) rajonan keskuses. Kaik om 487 järved da 9 joged rajonas<ref>[http://gov.karelia.ru/gov/Regions/segezha_inf.html Сегежский муниципальный район — краткая информация о муниципальном образовании (Segežan municipaline rajon — lühüd tedonandmine municipaližes ühtnikas). — Gov.karelia.ru.] {{ref-ru}}</ref>.
Znamasine jogi om [[Vig (jogi)|Vig]], se om [[Vaugedmeren-Baltijanmeren vezite]]n pala vspäi 1933. Kaikiš surembad järved-vezivaradimed oma [[Vigjärv]] (suom. ''Uikujärvi'', 1143 km²) rajonan keskuses da [[Segjärv]] (suom. i karj. ''Seesjärvi'', 815 km²) rajonan suvipäivlaskmaižel röunal. Kaik om 487 järved da 9 joged rajonas<ref>[http://gov.karelia.ru/gov/Regions/segezha_inf.html Сегежский муниципальный район — краткая информация о муниципальном образовании (Segežan municipaline rajon — lühüd informacii municipaližes ühtnikas). — Karjalan Tazovaldkundan Ohjastuz (gov.karelia.ru).] {{ref-ru}}</ref>.


Klimat om [[ven vö|ven]] pehmed meren pirdoidenke. Vilukun keskmäine lämuz om -12,1°C, heinkun kesklämuz om +16,6°C. Paneb sadegid 500 mm vodes.
Klimat om [[ven vö|ven]] pehmed meren klimatan pirdoidenke. Vilukun keskmäine lämuz om -12,1°C, heinkun kesklämuz om +16,6°C. Paneb sadegid 500 mm vodes.


Londuseližed varad oma [[turbaz]], metallad ([[vas'k]], [[nikel']], [[kuld]]), sauvondmaterialad ([[sauvondkivi]], [[lete|letked]], [[gravii]]), [[tal'k]]<ref>[http://home.onego.ru/~segadmin/history.htm Сегежский район — географические характеристики (Segežan rajon — geografijan andmused). — Segežan rajonan oficialine sait (home.onego.ru/~segadmin).] {{ref-ru}}</ref>, [[mec]], [[kala]], [[vezi|reskvezi]].
Londuseližed varad oma [[mec]], [[kala]], [[vezi|reskvezi]].


Vspäi 2005 rajonan territorii alajagase 6 municipaližhe ühtnikha: 2 lidnankundad da 4 küläkundad.
Vspäi 2005 rajonan territorii alajagase 6 municipaližhe ühtnikha: 2 lidnankundad da 4 küläkundad.
Rivi 44: Rivi 44:
Käskusenandai tombuz om Rajonan Nevondkund (ven. ''Совет района'') 18 ühtnijanke. Kaik rahvaz valičeb heid videks vodeks. Valičendad sihe oliba edel strokud, vl 2012 redukun 14. päiväl (kudenz' kucund)<ref>[https://regnum.ru/news/1581706.html Новым главой Сегежского района Карелии избран начальник цеха (Cehan pämez' om valitud Karjalan Segežan rajonan udeks pämeheks). — Informacine Regnum-agentuz (Regnum.ru).] {{ref-ru}}</ref>. [[Tükov Sergei|Sergei Tükov]] radab Rajonan Nevondkundan ezimehen da rajonan pämehen vs 2012 redukuspäi. Üks' abunik om hänele abhu. Rajonan Nevondkundan ezitajad valitas rajonan pämest i rajonan administracijan pämest ičeze valdatusiden strokun lophusai.
Käskusenandai tombuz om Rajonan Nevondkund (ven. ''Совет района'') 18 ühtnijanke. Kaik rahvaz valičeb heid videks vodeks. Valičendad sihe oliba edel strokud, vl 2012 redukun 14. päiväl (kudenz' kucund)<ref>[https://regnum.ru/news/1581706.html Новым главой Сегежского района Карелии избран начальник цеха (Cehan pämez' om valitud Karjalan Segežan rajonan udeks pämeheks). — Informacine Regnum-agentuz (Regnum.ru).] {{ref-ru}}</ref>. [[Tükov Sergei|Sergei Tükov]] radab Rajonan Nevondkundan ezimehen da rajonan pämehen vs 2012 redukuspäi. Üks' abunik om hänele abhu. Rajonan Nevondkundan ezitajad valitas rajonan pämest i rajonan administracijan pämest ičeze valdatusiden strokun lophusai.


Vs 2011 vilukun 1. päiväspäi [[Veksler Igor'|Igor' Veksler]] om valitud i radab rajonan administracijan pämeheks kontraktan mödhe<ref>[http://home.onego.ru/~segadmin/omsu_rezerv.htm Список лиц, назначенных на должности из резерва управленческих кадров (Pandud personiden nimikirjutez). — Segežan rajonan oficialine sait (home.onego.ru/~segadmin).] {{ref-ru}}</ref>. Üks' varapämez' om hänele abhu. Kuz' palakundad, 3 ohjandust, 2 laudkundad da 1 komitet alištudas rajonan administracijan pämehištole.
Vs 2011 vilukun 1. päiväspäi [[Veksler Igor'|Igor' Veksler]] om valitud i radab rajonan administracijan pämeheks kontraktan mödhe<ref>[http://home.onego.ru/~segadmin/omsu_rezerv.htm Список лиц, назначенных на должности из резерва управленческих кадров (Pandud radnikusile personiden nimikirjutez ohjastuzkadroiden varaspäi). — Segežan rajonan oficialine sait (home.onego.ru/~segadmin).] {{ref-ru}}</ref>. Üks' varapämez' om hänele abhu. Kuz' palakundad, 3 ohjandust, 2 laudkundad da 1 komitet alištudas rajonan administracijan pämehištole.


== Eläjad ==
== Eläjad ==
Rivi 53: Rivi 53:
Toine sur' eländpunkt om lidnanvuitte [[Nadvojicad]]-žilo (7,8 tuh. rist. vl 2016).
Toine sur' eländpunkt om lidnanvuitte [[Nadvojicad]]-žilo (7,8 tuh. rist. vl 2016).


Rahvahad (vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe, enamba 0,4%)<ref>[http://gov.karelia.ru/gov/Regions/Info/segezha_nac.html Справка об исторических, культурных, демографических и национальных особенностях Сегежского района (Tedonandmine Segežan rajonan istorižiš, kul'turižiš, demografižiš da rahvahaližiš eriližusiš). — Karjalan Tazovaldkundan Ohjastuz (gov.karelia.ru)] {{ref-ru}}</ref>: [[venälaižed]] — 81,3%, [[vaugedvenälaižed]] — 7,3%, [[karjalaižed]] — 3,4%, [[ukrainalaižed]] — 2,9%, [[suomalaižed]] — 1,1%, [[pol'šanmalaižed]] — 0,6%, toižed — 2,3%, rahvahuden ozutandata — 1,1%.
Rahvahad (vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe, enamba 0,4%)<ref>[http://gov.karelia.ru/gov/Regions/Info/segezha_nac.html Справка об исторических, культурных, демографических и национальных особенностях Сегежского района (Tedonandmine Segežan rajonan istorižiš, kul'turižiš, demografižiš da rahvahaližiš eriližusiš). — Karjalan Tazovaldkundan Ohjastuz (gov.karelia.ru).] {{ref-ru}}</ref>: [[venälaižed]] — 81,3%, [[vaugedvenälaižed]] — 7,3%, [[karjalaižed]] — 3,4%, [[ukrainalaižed]] — 2,9%, [[suomalaižed]] — 1,1%, [[pol'šanmalaižed]] — 0,6%, toižed — 2,3%, rahvahuden ozutandata — 1,1%.


Vl 2002 65 [[vepsläižed|vepsläšt]] eli rajonas (0,13% sen ristitištospäi).
Vl 2002 65 [[vepsläižed|vepsläšt]] eli rajonas (0,13% sen ristitištospäi).
Rivi 61: Rivi 61:
* mecan varhapanend;
* mecan varhapanend;
* pumaterialan ümbriradmine;
* pumaterialan ümbriradmine;
* cellülozbumagaine ([[Segežan CBK]], kaikiš suremb kraftbumagan pästand Evropas);
* cellülozbumagaine tegimišt ([[Segežan CBK]], kaikiš suremb kraftbumagan pästand Evropas);
* alüminijan metallurgii ([[Nadvojicin alüminijantegim]]);
* alüminijan metallurgii ([[Nadvojicin alüminijantegim]]);
* raudte- da jogitransport;
* raudte- da jogitransport;

Vajehtuz 18. Sügüz’ku 2016, kell 20:48

Segežan rajon
Сегежский район (ven.)
Segežan piiri (suom.)
Valdkund Venäma
Administrativine keskuz Segež
Eläjiden lugu (2016) 37,906 ristitud
Pind 10,723 km²
Segežan rajon Сегежский район (ven.) Segežan piiri (suom.)

Segežan rajon (ven.: Сегежский район, suom.: Segežan piiri) om municipaline ühtnik Karjalan Tazovaldkundas, Venälaižes Federacijas.

Administrativine keskuz om Segež-lidn. Rajonan ristitišton viž seičemendest eläb siš.

Istorii

Rajonan aluz om pandud vl 1927 Karjalha, elokun 27. päivän VCIK:an käskön mödhe. Panihe Nadvojicid (Vožmosalm) sen keskuseks (20 km pohjoižhe Segežaspäi), vspäi 1929 — Maigub-žilo. Rajonad likvidiruihe vl 1930 sulakun 20. päiväl.

Suren Tatanman sodan aigan Vigjärv oli röunaks NSTÜ:n i Suomenman sodavägiden keskes. Segež oli nevondkundaližen frontan eziröunas.

Vl 1945 udessündutihe Segežan rajonad Medvežjegorskan da Rugjärven rajoniden paloišpäi i panihe Segež-lidnad sen keskuseks. Vozil 1991-2005 Segež-lidn oli alištunu tazovaldkundan tobmudele oikti.

Geografijan andmused

Segežan rajon om Karjalan Tazovaldkundan päivnouzmaine taho. Pind — 10 723 nellikkilometrad (8nz' sija tazovaldkundas 18späi). Mec katab rajonan pol't (4 900 km²), se om kavag'mec tobjimalaz. Sod ottas koumandest (3 600 km²). Saum vezid — videndez.

Om röunoid 4 Venäman rajonanke:

Znamasine jogi om Vig, se om Vaugedmeren-Baltijanmeren veziten pala vspäi 1933. Kaikiš surembad järved-vezivaradimed oma Vigjärv (suom. Uikujärvi, 1143 km²) rajonan keskuses da Segjärv (suom. i karj. Seesjärvi, 815 km²) rajonan suvipäivlaskmaižel röunal. Kaik om 487 järved da 9 joged rajonas[1].

Klimat om ven pehmed meren klimatan pirdoidenke. Vilukun keskmäine lämuz om -12,1°C, heinkun kesklämuz om +16,6°C. Paneb sadegid 500 mm vodes.

Londuseližed varad oma turbaz, metallad (vas'k, nikel', kuld), sauvondmaterialad (sauvondkivi, letked, gravii), tal'k[2], mec, kala, reskvezi.

Vspäi 2005 rajonan territorii alajagase 6 municipaližhe ühtnikha: 2 lidnankundad da 4 küläkundad.

Tobmuz

Käskusenandai tombuz om Rajonan Nevondkund (ven. Совет района) 18 ühtnijanke. Kaik rahvaz valičeb heid videks vodeks. Valičendad sihe oliba edel strokud, vl 2012 redukun 14. päiväl (kudenz' kucund)[3]. Sergei Tükov radab Rajonan Nevondkundan ezimehen da rajonan pämehen vs 2012 redukuspäi. Üks' abunik om hänele abhu. Rajonan Nevondkundan ezitajad valitas rajonan pämest i rajonan administracijan pämest ičeze valdatusiden strokun lophusai.

Vs 2011 vilukun 1. päiväspäi Igor' Veksler om valitud i radab rajonan administracijan pämeheks kontraktan mödhe[4]. Üks' varapämez' om hänele abhu. Kuz' palakundad, 3 ohjandust, 2 laudkundad da 1 komitet alištudas rajonan administracijan pämehištole.

Eläjad

Vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 15 624 ristitud (49 838 Segežanke), vl 2010 — 41 215 ristitud (11 584 Segežata).

Kaik om 36 eländpunktad rajonas (vl 2005), sidä kesken 1 lidn, 1 lidnanvuitte žilo, 15 külänvuittušt žilod, 8 raudtestancijad-eländpunktad, 7 küläd.

Toine sur' eländpunkt om lidnanvuitte Nadvojicad-žilo (7,8 tuh. rist. vl 2016).

Rahvahad (vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe, enamba 0,4%)[5]: venälaižed — 81,3%, vaugedvenälaižed — 7,3%, karjalaižed — 3,4%, ukrainalaižed — 2,9%, suomalaižed — 1,1%, pol'šanmalaižed — 0,6%, toižed — 2,3%, rahvahuden ozutandata — 1,1%.

Vl 2002 65 vepsläšt eli rajonas (0,13% sen ristitištospäi).

Ižanduz

Rajonan ižandusen päsarakod oma:

Homaičendad

  1. Сегежский муниципальный район — краткая информация о муниципальном образовании (Segežan municipaline rajon — lühüd informacii municipaližes ühtnikas). — Karjalan Tazovaldkundan Ohjastuz (gov.karelia.ru). (ven.)
  2. Сегежский район — географические характеристики (Segežan rajon — geografijan andmused). — Segežan rajonan oficialine sait (home.onego.ru/~segadmin). (ven.)
  3. Новым главой Сегежского района Карелии избран начальник цеха (Cehan pämez' om valitud Karjalan Segežan rajonan udeks pämeheks). — Informacine Regnum-agentuz (Regnum.ru). (ven.)
  4. Список лиц, назначенных на должности из резерва управленческих кадров (Pandud radnikusile personiden nimikirjutez ohjastuzkadroiden varaspäi). — Segežan rajonan oficialine sait (home.onego.ru/~segadmin). (ven.)
  5. Справка об исторических, культурных, демографических и национальных особенностях Сегежского района (Tedonandmine Segežan rajonan istorižiš, kul'turižiš, demografižiš da rahvahaližiš eriližusiš). — Karjalan Tazovaldkundan Ohjastuz (gov.karelia.ru). (ven.)

Irdkosketused

Šablon:Rajonad Karjalan Tazovaldkundas