Katovice

Vikipedii-späi
Katovice
Katowice
 Lidnanznam
 Flag
Valdkund Pol'šanma
Eläjiden lugu (2021) 286,960 ristitud
Pind 164,64 km²
Katovice Katowice
Pämez' Marcin Krupa
(tal'vku 2014—)
Telefonkod +48−32
Aigvö tal'vel UTC+1,
kezal UTC+2


Lidnan sijaduz konurbacijas

Katovice (pol'š.: Katowice [katɔˈvit͡sɛ], saks.: Kattowitz) om lidn Pol'šanman suves. Se om Silezijan sodaveikundan administrativižeks keskuseks.

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Eländpunkt mainitase küläks vl 1598, toižed-ki aigaližembad eländpunktad oliba nügüdläižen Katovicen territorijal. Šingotaškanzihe teravas 19. voz'sadal erazvuiččiden kivendoiden varoiden tagut, saksalaižed oliba ristitišton enambuses, i vhesai 1921 oficialine nimituz oli Kattovic. Se sai lidnan oiktusid vl 1865.

Katovice om kivihilen samižen da raudan metallurgijan keskuz eziauguižešti i nügüd'aigan. Järed raudtesol'm (15 stancijad da platformad) holitab 12 mln passažiroid vodes. Lidnan effektivine infrastuktur, veskoitud ühthine šingotez i ofispindoiden ližaduz kändihe popularižeks toižen biznesan vedandad.

Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Lidnan administrativine jagand (2006)

Lidn sijadase Vislan i Oderan basseinoiden vezijagandal, 245..352 m korktusil, 266 metrad ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Klimat om ven kontinentaline. Keza om päivoikaz, tal'vaig om pil'vesekaz lujas. Voden keskmäine lämuz om +9,0 C°, kezakun-elokun +17,3..+19,1 C°, tal'vkun-uhokun −1,6..+0,1 C°. Ekstremumad oma −30,0 C° (uhoku) i +37,2 C° (uhoku). Kezaaigan minimum om −0,3 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +18,8 C° (uhoku, tal'vku). Paneb sadegid 723 mm vodes, enamba heinkus (104 mm), vähemba kül'mkus-sulakus (39..49 mm kus). Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 66..72 % röunoiš sulakus-heinkus, 80..86 % sügüz'kus-uhokus.

Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]

Vl 2014 lidnan eläjiden lugu oli 303 314 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 368 621 eläjad vl 1987.

Katovice om Üläsilezijan konurbacijan (5,3 mln eläjid 5400 km² pindal vl 2021) keskuzlidn, üks' kaikiš äirahvahaližembišpäi Pol'šanmas istorižešti.

Läz kaks'kümned üläopendusen aluzkundad ratas lidnas, sada tuhad üläopenikoid. Znamasine om Silezijan universitet Katovices[1] (pol'š.: Uniwersytet Śląski w Katowicach, lüh. , alusenpanend 1968, 19,5 tuh. üläopenikoid vl 2022), sen fakul'tetoiden tobj pala sijadase neciš lidnas.

Transport[vajehta | vajehtada tekst]

Avtobusad, lidnoidenkeskeižed tramvaid (konurbacijan 62 km teid 200:späi), ezilidnelektrojonused i velosipedad (92 km veloteid vl 2021) oma kundaližeks transportaks lidnas da sen ümbrištos.

Rahvahidenkeskeine civiline Katovice-lendimport[2] (KTW / EPKT, 5,6 mln passažiroid vl 2023) sijadase 30 kilometras pohjoižhe lidnan keskuzpalaspäi. Tehtas reisid Evropan surihe lidnoihe, sezonižid čarterreisid Keskmeren äjihe lebutahoiže.

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. Silezijan universitetan Katovices sait (us.edu.pl). (pol'š.) (angl.)
  2. Katovice-lendimportan sait (katowice-airport.com). (pol'š.) (čeh.) (saks.) (angl.) (ukr.)

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]



Pol'šanman sodaveikundad da niiden administrativižed keskused
Alakarpatan (Žešuv) | Alaläšan (Belostok) | Alasilezijan (Vroclav) | Kujavijan da Pomorjen (Bidgošč, Torun') | Lodzin (Lodz') | Lüblinan (Lüblin) | Lübušan (Gožuv-Vel'kopol'ski, Zelöna Gur) | Mazovijan (Varšav) | Opolen (Opole) | Penen Pol'šanman (Krakov) | Pomorjen (Gdan'sk) | Päivlaskmpol'žen Pomorjen (Ščecin) | Silezijan (Katovice) | Suren Pol'šanman (Poznan') | Sventokšistan (Kel'ce) | Varminiž-Mazuran (Ol'štin)