Uz' alasaksonijan orfografii
Irdnägo
Uz' alasaksonijan orfografii (alasaksonijaks Nysassiske Skryvwyse, lüh. NSS) om kaikid alasaksonijan kelen paginoid Germanijas i Alamaiš ühtištamha sätud orfografii.
Uz' orfografii om sätud vozil 2017−2018[1] i jo vodel 2018 Alamaiden alasaksonijankel'ne vikipedii pästi ičeze pälehtpol't sen kävutamiženke. Mugažo Werldspråke-verklehtez pästaškanzi vestid täl orfografijal.[2][3] Vodel 2019 eraz Seborgan (saks.: Suderburg) Die Zeitung-lugendlehtesen kirjutai kävutaškanzi orfografijan.[4] Tugetas orfografijad kelen noriden pagižijoiden keskes Germanijas i Alamaiš, mugažo Suomenmas.[5]
Kirjamed
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Konsonantad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Kluziližed
[vajehta | vajehtada lähtetekst]| Kirjam | Vanhan saksonijan än' | Protogermanižed sanad | Vahn saksonii | Uz' alasaksonijan orfografii | SASS (Germanijan pohjoiž- alasaksonii) | Grünnegsk (Alamaiden pohjoiž- alasaksonii) | Mönsterlandsk (Germanijan vestföl'sk) | Standaard Schriefwieze (tventsk, Alamaiden vestföl'sk) | Alamaiden sana | Germanijan sana | Vepsäks |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| p | p | panna opan ūp, upp | panne oapen up | Pann apen up, op | paan, pane open op | Pan uopen up | panne oopn op | pan open op | Pfanne offen auf | rehtil avoin päl | |
| b | b | beki berg | beak(e), bekke vestföl'skas mugažo: biak(e) berg, barg | Beek Barg | baarg | Biëk Biärg | bekke bearg | beek berg | Bach Berg | oja mägi | |
| t | t | tīd lātan fat | tyd låten vat | Tiet laten Fatt | tied loaten vat | Tied laoten Fat | tied loatn vat | tijd laten vat | Zeit lassen Fass | aig pästta buč | |
| d | d + th | thiustri mōdar rād | düüster moder råd | düüster Moder Raat | duuster mouder road | düüster Moder Raod | duuster moder road | duister moeder raad | düster Mutter Rat | hämär mam nevond | |
| k | k | kind brekan ik | kind breaken, brekken ik | Kind breken ik | kind breken ik | Kind briäken ik | keend brekn ik | kind breken ik | Kind brechen ich | laps' mureta minä | |
| g | g | grōni seggian slag | gröön seggen slag | gröön seggen Slag | greun, gruin zeggen slag | gröön säggen Slag | greun zegn slag | groen zeggen slag | grün sagen Schlag | vihand sanuda iškend |
Sonorižed
[vajehta | vajehtada lähtetekst]| Kirjam | Vanhan saksonijan än' | Protogermanižed sanad | Vahn saksonii | Uz' alasaksonijan orfografii | SASS (Germanijan pohjoiž- alasaksonii) | Grünnegsk (Alamaiden pohjoiž- alasaksonii) | Mönsterlandsk (Germanijan vestföl'sk) | Standaard Schriefwieze (tventsk, Alamaiden vestföl'sk) | Alamaiden sana | Germanijan sana | Vepsäks |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| m | m | miluk kuman arm | melk koamen, kummen vestföl'skas mugažo: kuamen arm | Melk kamen Arm | melk komen, kommen aarm | Miälk, Melk kuëmen Arm | melk komn aarm | melk komen arm | Milch kommen Arm | maid tulda käzi(varz') | |
| n | n + hn | hnut naht winnan hlōpan | nut, noat, nöät(e) vestföl'skas mugažo: nuat nacht winnen loupen | Nutt, Nööt Nacht winnen lopen | neut nacht winnen lopen | Nuët Nacht winnen laupen | not, noot nacht winn loopn | noot nacht winnen lopen | Nuss Nacht gewinnen laufen | pähkim ö küksta joksta | |
| l | l + hl | hlōpan līthan fallan kald wal | loupen lyden vallen kold wal | lopen lieden fallen koolt Wall | lopen lieden valen kòld waal, wale | laupen liden fallen kolt Wol | loopn liedn valn koald wal | lopen lijden vallen koud wal | laufen leiden fallen kalt Wall | joksta läžuda langeta vilu sein | |
| r | r + hr | hrōpan rīki lērian ovar | ropen ryk leyren, learen öäver, oaver | ropen riek lehren, lihren över | roupen riek leren over | ropen riek läern üöwer | roopn riek leern, learn oaver | roepen rijk leren over | rufen reich lehren über | kirkta bohat opeta päliči |
Homaičendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- ↑ Come si scrive in basso sassone? (Kut kirjutadas alasaksonijaks?) / 5. keväz'ku 2018. — Ispeaksaxon.wordpress.com. (ital.)
- ↑ Werldspråke-verklehtesen sait (wearldsproake.nl).
- ↑ «De Twentsche Courant Tubantia»-lehtesen nomer 2. keväz'ku 2018. — Twentsetaalbank.nl. (alam.)
- ↑ «Die Zeitung»-lehtesen ühten nomeran känduz / Suderburg-online.de.
- ↑ Nysassiske Skryvwyse (Uz' alasaksonijan orfografii). — Skryvwyse.eu.
Irdkosketused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Nysassiske Skryvwyse (Uz' alasaksonijan orfografii) — sebran i kul'turan lehtpoled socialižes Feisbuk-verkos.
- Nysassiske Skryvwyse (Uz' alasaksonijan orfografii), pagin youtube.com-saital.
| Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe. |