Šal'gotarjan

Vikipedii-späi
Šal'gotarjan
Salgótarján
 Lidnanznam
 Flag
Valdkund Mad'jaranma
Eläjiden lugu (2021) 32,304 ristitud
Pind 97,97 km²
Šal'gotarjan Salgótarján
Pämez' Žolt Fekete
(2016—,
Fekete Zsolt)
Telefonkod +36-(0)32
Aigvö tal'vel UTC+1,
kezal UTC+2


Šal'gotarjan (mad'j.: Salgótarján [ˈʃɒlɡoːtɒrjaːn], slovak.: Šalgov-Tarjany / Šalgotarján) om lidn Mad'jaranman pohjoižes. Se om Nograd-agjan pälidn (vspäi 1950).

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Šal'gon zamk i jumalanpert' oliba saudud 13. voz'sadal. Zamkan ruinad oma kaičenus läz lidnad. Nügüdläine eländpunkt šingotaškanzihe kivihilen samižel 19. voz'sadan keskes. Se sai lidnan statusad vl 1922. Samine kivihilen kaivuzišpäi om sauptud nügüd', kebnad varad tuliba lophu.

Šal'gotarjan šingotase metallurgižel tegimel (ratas viluvanundan i nagloiden cehad vaiše), turizmal, tehnopark om saudud vodele 2000. Ende stökoltegim i lämuzizoläcijan tegim oliba mugažo.

Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Lidn sijadase agjan pohjoižpäivnouzmas, Karanč-Medveš-mägimassivanno, 299 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Om mecoid korktoil kukhil lidnas ümbri. Matkad Budapešthasai om 120 km suvipäivlaskmha, Miškol'chasai om 70 km päivnouzmha.

Klimat om ven kontinentaline Atlantižen valdmeren i Keskmeren valatoitandanke. Voden keskmäine lämuz om +10 C°, ühten..kahten gradusad alemba mi valdkundan keskmäras, kezakun-elokun +19 C°, tal'vkun-uhokun +1..−2 C°. Paneb sadegid 609 mm vodes, enamba semendkus-elokus (61..80 mm kus).

Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]

Vn 2011 Mad'jaranman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 37 166 ristitud 100,84 km² pindal. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 46 763 eläjad vl 1980 i 45 351 eläjad vl 1990. Somoskőújfalu-žilo (2,2 tuh. rist. vl 2015) läksi lidnaspäi vl 2006 lidnan jügedan ekonomižen situacijan tagut.

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]



Mad'jaranman agjad da niiden administrativižed keskused
Bač-Kiškun (Kečkemet) | Baran'j (Peč) | Bekeš (Bekeš'čab) | Boršod-Abaui-Zemplen (Miškol'c) | Čongrad-Čanad (Seged) | D'jor-Mošon-Šopron (D'jor) | Fejer (Sekešfehervar) | Haidu-Bihar (Debrecen) | Heveš (Eger) | Jas-Nad'kun-Sol'nok (Sol'nok) | Komarom-Estergom (Tataban'j) | Nograd (Šal'gotarjan) | Pešt (Budapešt) | Sabol'č-Satmar-Bereg (N'jired'haz) | Šomod' (Kapošvar) | Zal (Zalaegerseg) | Tol'n (Seksard) | Vaš (Sombathei) | Vesprem (Vesprem-lidn)
tazostadud agjaha lidn — Budapešt