Čennai

Vikipedii-späi
Čennai (Madras)
சென்னை (tamil.)
Chennai (angl.)
Valdkund Indii
Eläjiden lugu (2011) 4,681,087[1] ristitud
Pind 426 km²
Čennai (Madras) சென்னை (tamil.) Chennai (angl.)
Pämez' Saidai Duraisami[2]
Telefonkod +91−44
Aigvö UTC+5:30


Čennai (tamil.: சென்னை, angl.: Chennai; edel 1996 vot — Madras) — om lidn Indijan suves, Tamil Nadu-štatan administrativine keskuz. Toine nimi om Čennapattanam. Kudenz' surtte lidn valdkundas, sen ristitišt om 4 681 087 ristitud (2011), lidnaglomeracijas — 8 653 521 ristitud[3] (2011) (4nz' sija).

Čennain aluz om pandud vl 1639. Lidn sijadase Koromandelin randal, Indijan suvipäivnouzmaižel randištol, kudamb lainištase Indižen valdmeren Bengaližen lahten vedel. Erašti lidnad nimitadas «Suviindijan verajaks».

Geografii da klimat[vajehta | vajehtada tekst]

Čennai sijadase Tamil Nadun pohjoižpäivnouzmas, merenrandaližes alangištos, sen keskmäine korktuz om 6 metrad meren pindan päl, ülembaine korktuz — 60 m. Pidust' randištod levitase kuz'kilometraine Marin-letekül'bendrand, nece om kahtenz' pitte lidnan kül'bendrand mail'mas. Čennaiš om kaks' joged — Kuvam keskuses da Adjar suves. Bukingeman kanal (4 km pitte) om kaivatud merirandan paralleližikš da ühtenzoitab nenid jogid. Red-Hills-, Šolavaram- da Čembarambakkam-järved oma lidnan päivlaskmas. Sikš ku gruntveded oma lujas solakahad, ka ottas jondvet neniš järvišpäi.

Klimat om subekvatorialine mussonidenke. Lämuden köläidused oma pened voden jokstes. Räk da upar' oma enambuses vodes läbi. Voden sadegiden enambuz (kaikes vodes — 1300 mm) tegese pohjoižpäivnouzmaižen mussonan aigan (sügüz'kun lop — kül'mkun kesk). Lidn putub Bengaližen lahten cikloniden alle paksus. Vodenkeskeine lämuz om +28,8 C°.

Administrativiž-territorialine jagand[vajehta | vajehtada tekst]

Čennain rajonad:
1. Egmor-Nungambakam.
2. Tondiarpet-fort.
3. Mambalam-Gindu.
4. Milapur-Triplikan.
5. Perambur-Purasavalkkam.

Viž rajonad om lidnas. Ičeze Čennain ližaks Sur Čennai kogoneb mugažo Kančipuram- da Tiruvallur-ümbrikoid.

Tegimišton päedheotandad oma Čennain pohjoižes. Azjaline aktivižuz om keskitadud lidnan keskuses. Eländfartalad da äiluguižed IT-kompanijoiden kontorad sijadasoiš suves.

Čennain kaikiš järedambad kaimdajad-lidnad oma: Mahabalipuram — suves, Čengalpattu — suvipäivlaskmas, Kančipuram, Šriperumbudur da Arakkonam — päivlaskmas.

Tobmuden aluzkundad[vajehta | vajehtada tekst]

Madrasan Ülembaine käskuzkund

Suren Čennain tobmuden päaluzkund om Čennain municipalitet. Sen pämehed oma lidnan pämez' da hänen varapämez'. Mülükund — 155 deputatad.

Tamil Nadu-štatan ohjanduzkund da parlament sijadasoiš mugažo Čennaiš.

Käskuzkundaližen tobmuden nimituz om Madrasan Ülembaine käskuzkund, kudamban juridižed valdatused oma väges Pudučerriš-ki (franc.: Pondišeri, Indijan nevondterritorii).

Koume deputatad ezitadas Čennaid Indijan parlamentan alakodiš (Lok Sabh), 18 Čennain deputatad oma Tamil Nadun parlamentas.

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. Cities having population 1 lakh and above (Lidnad 100 tuh. eläjid ristitištonke da sen enamba). — The Registrar General & Census Commissioner, India (censusindia.gov.in). (angl.)
  2. About Corporation of Chennai (Čennain municipaližes korporacijas). — Chennaicorporation.gov.in. (angl.)
  3. India: Major Agglomerations (Indii: päaglomeracijad). — Citypopulation.de. (angl.)

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]