Vepsän grammatik
Irdnägo
Vepsän kel' om suomalaiž-ugrilaine kel', kudambal pagištas Venämas 3600—6000 ristitud. Se om tipine Baltijan meren suomalaine kel', hot' sil om äi arhaižid eriližusid. Lähembaižed „heimolaižed“ — suomen, karjalan da ižoran keled, vähäd edelenze — estin, virun, vodin, a mugažo livin.
Aa, Bb, Cc, Čč, Dd, Ee, Ff, Gg, Hh, Ii, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Rr, Ss, Šš, Zz, Žž, Tt, Uu, Vv, Üü, Ää, Öö; a mugažo pehmituzznam (’).
Diftongad: ou, öu, üu [u:]; oi [oj], ui [uj], äi [äj], üi [üj].
Vepsän keles om 23 kändod (ku lugeda terminativ III-kändod, kudamb läz läksi kävutandaspäi).
Üks'lugu
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Nominativ — (ken? mi?) laud ((кто? что?) стол)
- Genitiv — (kenen? min?) laudan ((кого? чего?) стола)
- Akkuzativ — (kenen? min?) laudan ((кого? что?) стола)
- Partitiv — (keda? midä?) laudad ((кого? что?) стола)
- Essiv-instruktiv — (kenen? min?) laudan ((кем (быть, стать)? чем (быть, стать?) (будучи, становясь) столом)
- Translativ — (keneks? mikš?) laudaks ((кем (стать)? чем (стать)?) столом)
- Inessiv — (kes? (kenes?) miš? kus?) laudas ((в ком? в чём? где?) в столе)
- Elativ — (kespäi? (kenespäi?) mišpäi? kuspäi?) laudaspäi ((из кого? из чего? откуда?) из стола)
- Illativ — (kehe? (kenehe?) mihe? kuna?) laud(a)ha ((в кого? во что? куда?) в стол)
- Adessiv — (kel? (kenel?) mil? kus?) laudal ((на ком? на чём? где?) на столе)
- Ablativ — (kelpäi? (kenelpäi?) milpäi? kuspäi?) laudalpäi ((с кого? с чего? откуда?) со стола)
- Allativ — (kelle? (kenele?) mille? kuna?) laudale ((на кого? на что? куда?) на стол)
- Abessiv — (keneta? mita?) laudata ((без кого? без что?) без стола)
- Komitativ — (kenenke? minke?) laudanke ((с кем? с чем?) со столом)
- Prolativ — (kedame? midäme?) laudadme ((по кому? по чему?) по столу)
- Approksimativ I — (kenenno? minno?) laudanno ((у кого? у чего?) у стола)
- Approksimativ II — (kenennoks? minnoks?) laudannoks ((к кому? к чему?) к столу)
- Egressiv — (kenennopäi? minnopäi?) laudannopäi ((от кого? от чего?) от стола)
- Terminativ I — (kehesai? (kenehesai?) mihesai? kunasai?) laud(a)hasai ((до кого? до чего? докуда?) до стола)
- Terminativ II — (kellesai? (kenelesai?) millesai?) laudalesai ((до кого? до чего? [до какого места?]) до стола)
- Aditiv I — (kehepäi? (kenehepäi?) mihepäi?) laud(a)hapäi ((к кому? к чему?) (по направлению) к столу)
- Aditiv II — (kellepäi? (kenelepäi?) millepäi?) laudalepäi ((к кому? к чему? (по направлению) к столу) (necen sananke ei kävutade)
Äilugu
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Nominativ — mecad (леса)
- Genitiv — mecoiden (лесов)
- Akkuzativ — mecad (леса)
- Partitiv — mecoid (леса)
- Essiv-instruktiv — mecoin (лесами)
- Translativ — mecoikš (лесами)
- Inessiv — mecoiš (в лесах)
- Elativ — mecoišpäi (из лесов)
- Illativ — mecoihe (в леса)
- Adessiv — mecoil (на лесах)
- Ablativ — mecoilpäi (с лесов)
- Allativ — mecoile (на леса)
- Abessiv — mecoita (без лесов)
- Komitativ — mecoidenke (с лесами)
- Prolativ — mecoidme (по лесам)
- Approksimativ I — mecoidenno (у лесов)
- Approksimativ II — mecoidennoks (к лесам)
- Egressiv — mecoidennopäi (от лесов)
- Terminativ I — mecoihesai (до лесов)
- Terminativ II — mecoilesai (до лесов)
- Aditiv I — mecoihepäi (к лесам)
- Aditiv II — mecoilepäi (к лесам) (necen sananke ei kävutade)
Verboiden kändluz (modoiden mödhe)
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- (üks'lugu) -n, (äilugu) -m (-mei)
- (üks'lugu) -d, (äilugu) -t (-tei)
- (üks'lugu) -b, (äilugu) -tas/-das (-ba)
Ozutez:
Infinitiv: sanuda (говорить)
- (üks'lugu) sanun (говорю), (äilugu) sanum (говорим)
- (üks'lugu) sanud (говоришь), (äilugu) sanut (говорите)
- (üks'lugu) sanub (говорит), (äilugu) sanudas (sanuba) (говорят)
Olda-verban kändluz
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Pozitivižed formad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Üks'lugu
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Minä olen (я — ...)
- Sinä oled (ты — ...)
- Hän om (он/она/оно — ...)
Äilugu
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Mö olem (мы — ...)
- Tö olet (вы — ...)
- Hö oma (они — ...)
Negativižed formad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Üks'lugu
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Minä en ole (я не ...)
- Sinä ed ole (ты не ...)
- Hän ei ole (eile) (он/она/оно не ...)
Äilugu
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Mö em olgoi (мы не ...)
- Tö et olgoi (вы не ...)
- Hö ei olgoi (они не ...)
Ozutez
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Minä olen pirdai (я художник)
- Sinä oled pirdai (ты художник)
- Hän om pirdai (он художник)
- Mö olem pirdajad (мы художники)
- Tö olet pirdajad (вы художники)
- Hö oma pirdajad (они художники)
- Minä en ole pirdai (я не художник)
- Sinä ed ole pirdai (ты не художник)
- Hän ei ole (eile) pirdai (он не художник)
- Mö em olgoi pirdajad (мы не художники)
- Tö et olgoi pirdajad (вы не художники)
- Hö ei olgoi pirdajad (они не художники)