Kacu tekst Čukotkan avtonomine ümbrik

{{Venälaižen Federacijan subjekt
|Nimi           = Čukotkan avtonomine ümbrik
|Venälaine nimi = Чукотский автономный округ <small>(ven.)</small><br />Чукоткакэн автономныкэн округ <small>(čukč.)</small>
|Flag           = [[Fail:Flag of Chukotka.svg|150px|Čukotkan avtonomižen ümbrikon flag]]
|FSCoA          = [[Fail:Coat of Arms of Chukotka.svg|110px|Čukotkan avtonomižen ümbrikon znam]]
|FlagLnk        = Čukotkan avtonomižen ümbrikon flag
|CoALnk         = Čukotkan avtonomižen ümbrikon znam
|FSMap          = [[Fail:Map of Russia (2014–2022) - Chukotka Autonomous Okrug.svg|300px]]
|FSCtrWhat      = Pälidn
|FSCtrNm        = [[Anadir']]
|AreaRnk        = 7
|TotArea        = 721481
|WaterPrcnt     = 3.39
|PopRnk         = 84
|Eläjiden lugu  = 49,348
|PopCtDate      = 2018
|PopDens        = 0.07
|GDPRnk         = 78
|GDP            = 66,1
|GDPCtDate      = 2016
|GDP(PPP)       = 1 323,2
|FedDistrNm     = Edahaižen Päivnouzmpolen
|EcRegNm        = Edahaižen Päivnouzmpolen
|OfLangs        = [[venäkel']], [[čukačun kel']]
|HeadTtl        = Gubernator
|HeadNm         = [[Kopin Roman|Roman Kopin]]
|ViceTtl        = Ohjastusen ezimez'
|ViceNm         = ''hän-žo''
|LegislTtl      = Ümbrikon Duman ezimez'
|LegislNm       = [[Maslov Aleksandr|Aleksandr Maslov]]
|FSAnthem       = 
|Domain         = 
|CadNo          = 87
|MSK            = [[UTC]]+12 ([[MSK]]+9)
}}
'''Čukotkan avtonomine ümbrik''' ({{lang-ckt|Чукоткакэн автономныкэн округ}}, {{lang-ru|Чукотский автономный округ}}) om [[Venäma|Venälaižen Federacijan]] [[Venälaižen Federacijan subjektad|subjekt]].

Se mülüb [[Edahaižen Päivnouzmpolen federaline ümbrik|Edahaižen Päivnouzmpolen federaližhe ümbrikho]].

Ümbrikon pälidn da kaikiš suremb lidn om [[Anadir']]. Mererandpol' i merisared oma röunanverižeks zonaks, ei sa putta sigä laskendata vai ümbrikon registracijata.

== Keled ==
Valdkundkeled oma [[venäkel']] da [[čukačun kel']].

== Istorii ==
Čukotkan avtonomine ümbrik om olmas vs 1930 tal'vkun 10. päiväspäi. Erine federacijan subjekt vs 1992 heinkun 16. päiväspäi (erištui [[Magadanan agj]]aspäi).

Čukotkan avtonomižen ümbrikon Päkäskuz<ref>[http://constitution.garant.ru/region/ustav_chukot/ Čukotkan avtonomižen ümbrikon Päkäskusen tekst. — ''Constitution.garant.ru''.] {{ref-ru}}</ref> om vahvištadud vn 1997 29. päiväl redukud ümbrikon Duman ezitajil, om allekirjutadud ümbrikon gubernatoral sen-žo voden 28. päiväl kül'mkud da om väges äiluguižidenke vajehtusidenke.

== Geografijan andmused ==
[[Fail:Russia Chukotka Autonomous Okrug relief location map.png|thumb|left|250px|Čukotkan reljefan kart.]]
Čukotkan avtonomine ümbrik sijadase [[Čukotkan pol'sar'|Čukotkan pol'sarel]] da lähižil penil saril. Kaikiš surembad sared — Vrangelän i Aion.

Ümbrikol om röunoid [[Kamčatkan rand]]anke da [[Magadanan agj]]anke suves, [[Saha Tazovaldkund]]anke päivlaskmas. Om meriröunad [[Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad|AÜV:oidenke]] päivnouzmas [[Beringan sal'm]]el.

Čukotkan pohjoižed randad lainištadas [[Jävaldmeri|Jävaldmeren]] [[Päivnouzmaine Sibirin meri|Päivnouzmaine Sibirin]] da [[Čukotkan meri|Čukotkan]] mered, päivnouzmaižed randad — [[Tün' valdmeri|Tünen valdmeren]] [[Beringan meri]]. Kaikiš znamasižemb jogi om [[Anadir' (jogi)|Anadir'-jogi]]. [[Igähine roug]] om kaikuččes sijas. Vegetacine pord 80..100 päiväd ümbrikon suves.

Pind om 721 481 km². Kaikiš korktemb čokkoim om Čantal-mägisel'gan nimetoi mägi, 1887 m.

Londuseližed varad oma [[kivivoi]], [[londuseline gaz]], [[kivihil']], metallad ([[kuld]], [[tin]], [[vol'fram]], [[artut']], [[vas'k]], [[uran (himine element)|uran]]), [[vezi|reskvezi]].

== Tobmuz ==
Ümbrikon pämez' nimitase gubernatoraks. Kaik rahvaz valičeb händast videks vodeks. [[Kopin Roman|Roman Kopin]] radab gubernatoran vs 2008 heinkun 13. päiväspäi.

Čukotkan üks'kodine parlament om ümbrikon Dum. Kaik rahvaz valičeb sen 15 ezitajad videks vodeks. [[Maslov Aleksandr|Aleksandr Maslov]] radab ümbrikon Duman ezimeheks vs 2016 sügüz'kun 30. päiväspäi.

Valitihe gubernatorad vn 2013 8. päiväl sügüz'kud, [[Kopin Roman|nügüdläine gubernator]] sai vägestust ezmäižel tural (79,84%) da radab kahtenden strokun. Ümbrikon Duman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2016 18. päiväl sügüz'kud (6. kucund).

== Eläjad ==
Vl 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 50 526 ristitud<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (''gks.ru'').] {{ref-ru}}</ref>. Kaikiš suremb ristitišt oli 162 135 eläjad vl 1990. Kaikutte seičemenz' eläi kümnespäi om lidnalaine.

Kaik om [[Čukotkan avtonomižen ümbrikon lidnad|koume lidnad]] ümbrikos da 5 lidnanvuittušt žilod. Ei ole toižid järedoid lidnoid. Vl 2017 kaik oli 8 eländpunktad enamba mi tuha eläjidenke.

Rahvahad (enamba 1% vl 2010): [[venälaižed]] — 49,6%, [[čukčulaižed]] — 25,3%, [[ukrainalaižed]] — 5,7%, [[eskimosalaižed]] — 3,0%, [[evenalaižed]] ([[lamutalaižed]]) — 2,8%, [[čuvanalaižed]] — 1,8%, toižed rahvahad — 6,3%, rahvahuden ozutandata — 5,5%.

== Homaičendad ==
<references />

== Irdkosketused ==
* [http://www.rkopin-chukotka.ru/ Čukotkan avtonomižen ümbrikon gubernatoran oficialine sait (''rkopin-chukotka.ru'').] {{ref-ru}}
* [http://чукотка.рф/ Čukotkan avtonomižen ümbrikon gubernatoran da Ohjastusen oficialine portal (''чукотка.рф'').] {{ref-ru}} {{ref-en}}
* [http://www.duma.chukotka.ru/ Čukotkan avtonomižen ümbrikon Duman oficialine sait (''duma.chukotka.ru'').] {{ref-ru}}
* [http://www.chukotken.ru/ Čukotkan informacine sait (''chukotken.ru'').] {{ref-ru}}

{{Čukotkan avtonomižen ümbrikon lidnad}}
{{Venälaižen Federacijan subjektad}}

[[Kategorii:Čukotkan avtonomine ümbrik| ]]