Kacu tekst Kos'kenaluižen rajon

{{Rajon
| Nimi          = Kos'kenaluižen rajon<br />Подпорожский район
| Znam          = Coat of Arms of Podporozhsky rayon (Leningrad oblast).png
| Flag          = Flag of Podporozhsky rayon (Leningrad oblast).png
| Znam text     = 
| Flag text     = 
| Valdkund      = Venäma
| Pälidn        = Kos'kenaluine
| Eläjiden lugu = 30,213
| Year          = 2016
| Pind          = 7,830
| Map           = Location of Podporozhsky District (Leningrad Oblast).svg
| Map width     = 
}}
'''Kos'kenaluižen (Podporožjen) rajon''' ({{lang-ru|Подпорожский район}}) om municipaline ühtnik [[Leningradan agj]]as.

Administrativine keskuz om [[Kos'kenaluine]]-lidn. Siš eläb rajonan ristitišton koume videndest.

== Istorii ==
Rajonan aluz om pandud vl 1927 elokun 1. päiväl [[Leningradan agj]]an [[Pöudon ümbrik]]ho ühten aigan niiden sädandanke. Vl 1930 heinkun 23. päiväl heitihe ümbrikod, i siš aigaspäi rajon mülüb Leningradan agjaha kuti administrativine ühtnik. Vozil 1932−1938 [[Važini]]-külä oli rajonan pordaigaižeks keskuseks [[Üläsüvärin GES]]:an sauvomižen tagut [[Kos'kenaluine|Kos'kenaluižes]]. Vl 1954 ühtištadihe rajonad [[Ust'kan rajon]]anke. Vspäi 1963 enččen [[Vinglan rajon]]an territorii mülüb Kos'kenaluižen rajonha. Rajon om olmas nügüdläižiš röunoiš vspäi 2006.

== Geografijan andmused ==
Kos'kenaluižen rajon om Leningradan agjan pohjoižpäivnouzmaine taho. Pind — 7 830 nellikkilometrad (ühtenz' sija agjas). Mec katab 7 200 km² vai 92% territorijad; sil-žo aigal mecmaiden fondan pind om 5550 km² vai 71% territorijad.

Om röunoid Venäman seičemenke rajonanke i ümbrikonke:
* päivnouzmas [[Vologdan agj]]an [[Vitegran rajon]]anke;
* suvipäivnouzmas [[Vologdan agj]]an [[Babajevon ümbrik]]onke;
* suves [[Leningradan agj]]an [[Tihvinan rajon]]anke;
* suvipäivlaskmas da päivlaskmas [[Leningradan agj]]an [[Pöudon rajon]]anke;
* lodehes [[Karjalan Tazovaldkund]]an [[Olonecan rahvahaline rajon|Olonecan rahvahaližen rajonanke]];
* pohjoižes [[Karjalan Tazovaldkund]]an [[Präžan rahvahaline rajon|Präžan rahvahaližen rajonanke]] da [[Änižröunan rajon]]anke.

Joged mülüdas [[Atlantine valdmeri|Atlantižen valdmeren]] basseinha. Znamasižed joged oma [[Süvär']] da sen hura [[Ojat' (jogi)|Ojat']]-ližajogi. [[Änine]] lainištab rajonan pohjoižpäivnouzmaižid randoid.

Londuseližed varad oma [[turbaz]], [[sauvondmaterialad]] ([[sauvondkivi]], [[apakkivi]], [[lete|letked]], [[savi|saved]], [[gravii]]), [[mec]], [[vezi|reskvezi]], [[gidroenergii]]. Londuseližen [[Vepsän mec]]-puišton pala om rajonan suvipäivnouzmas.

Vn 2006 vilukun 1. päiväspäi rajonan territorii jagase videks municipaližeks ühtnikaks: nell' lidnankundad da üks' küläkund.

== Tobmuz ==
Käskusenandai tobmuz om rajonan Ezitajiden Nevondkund (ven. ''Совет депутатов'') 15 ühtnijanke. Kaik rahvaz valičeb heid videks vodeks. Järgvaličendad sihe oliba vn 2014 sügüz'kun 14. päiväl. Vasilii Mosihin radab sen ezimehen da rajonan pämehen vn 2009 redukun 23. päiväspäi kahtenden strokun jäl'geten, hän-žo radab [[Kos'kenaluine]]-lidnankundan pämehen (sen Ezitajiden Nevondkundan ezimehen). Rajonan Ezitajiden Nevondkund valičeb rajonan administracijan pämest da paneb händast radsijha.

Voden 2009 kül'mkun 23. päiväspäi Petr Levin om valitud i radab rajonan administracijan pämehen, se om hänen kahtenz' strok jäl'geten. Hän-žo radab [[Kos'kenaluine]]-lidnankundan administracijan pämehen. Ezmäine varapämez' da nell' muite varapämest oma hänele abhu. Kahesa palakundad, koume komitetad da laudkund alištudas rajonan administracijale.

== Eläjad ==
Vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 35 157 ristitud, vl 2010 — 31 753 ristitud.

Kaik om 72 eländpunktad rajonas, niiden kesken üks' lidn, koume lidnanvuittušt žilod, nell' žilod muite, üks' raudtestancijan žilo da 63 küläd.

Toižed sured eländpunktad oma lidnanvuiččed [[Nikol'skii (Kos'kenaluižen rajon)|Nikol'skii]]-žilo (2,8 tuh. rist. vl 2016), [[Važini]]-žilo (2,7 tuh. rist. vl 2016) da [[Ust'ka]]-žilo (2,4 tuh. rist. vl 2016), mugažo [[Vingl]]-külä (2,2 tuh. rist. vl 2010).

Rahvahad (enamba 0,4 % vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe): [[venälaižed]] — 89,2 % (28 324 rist.), [[vepsläižed]] — 2,9 % (909 rist.), [[ukrainalaižed]] — 0,9% (276 rist.), [[vaugedvenälaižed]] — 0,7 % (234 rist.), [[karjalaižed]] — 0,5 % (149 rist.), toižed rahvahad — 1,6 % (514 rist.), rahvahuden ozutandata — 4,2 % (1347 rist.)<ref>[http://petrostat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/petrostat/ru/census_and_researching/census/national_census_2010/score_2010/ Национальный состав и владение языками, гражданство населения Ленинградской области (Leningradan agjan rahvahaline mülükund, ristitišton kel'mahtod da rahvahanikuz.) / Стат. сборник. Часть 1. — СПб.: Петростат, 2013. — 266 lpp. — Lp. 73.] {{ref-ru}}</ref>.

[[Vepsläižed]] elädas rajonan suves da päivnouzmas päpaloin.

== Ižanduz ==
Rajonan ižandusen päsarakod oma mecan varhapanend da ümbriradmine, laivoiden sauvomine da kohenduz, sildkonstrukcijoiden tehmine, tarbhaižiden kaivatusiden samine, torguind, omblend, gidroenergetik ([[Üläsüvärin GES]])<ref>[http://www.podadm.ru/city/ekonomika/sotsialno-ekonomicheskoe-razvitie/files/Invest_passport_2013.pdf Kos'kenaluižen rajonan investicine pasport (podadm.ru). — 16 lpp. — Lpp. 3, 7−8.] {{ref-ru}}</ref>.

== Homaičendad ==
<references />

== Irdkosketused ==
* [http://www.pmrsovet.ru/ Kos'kenaluižen rajonan i lidnan Ezitajiden Nevondkundoiden oficialine sait.] {{ref-ru}}
* [http://www.podadm.ru/ Kos'kenaluižen rajonan administracijan oficialine sait.] {{ref-ru}}

{{Vepsän küläd Leningradan agjan Kos'kenaluižen rajonas}}
{{Leningradan agjan rajonad}}

[[Kategorii:Kos'kenaluižen rajon| ]]