Kos'kenaluižen rajon
Znam.png)
|
Flag.png)
|
| Valdkund | Venäma |
| Administrativine keskuz | Kos'kenaluine |
| Eläjiden lugu (2024) | 25,067 ristitud |
| Pind | 7,830 km² |
.svg)
| |
Kos'kenaluižen (Podporožjen) rajon (ven.: Подпоро́жский райо́н) om Venäman municipaline ühtnik Leningradan agjas.
Administrativine keskuz om Kos'kenaluine-lidn. Siš eläb rajonan ristitišton koume videndest.
Istorii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Rajonan aluz om pandud vn 1927 elokun 1. päiväl Leningradan agjan Pöudon ümbrikho ühten aigan niiden sädandanke. Vn 1930 heinkun 23. päiväl heittihe ümbrikod, i siš aigaspäi rajon mülüb Leningradan agjaha kut administrativine ühtnik. Vozil 1932−1938 Važini-žilo oli rajonan pordaigaižeks keskuseks Üläsüvärin GES:an sauvomižen tagut Kos'kenaluižes. Vl 1954 ühtištadihe rajonad Ust'kan rajonanke. Vspäi 1963 enččen Vinglan rajonan territorii mülüb Kos'kenaluižen rajonha. Rajon om olmas nügüdläižiš röunoiš vspäi 2006.
Geografijan andmused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Kos'kenaluižen rajon om Leningradan agjan pohjoižpäivnouzmaine taho. Pind — 7 830 nellikkilometrad (ühtenz' sija agjas). Mec katab 7 200 km² vai 92 % territorijad; sil-žo aigal mecmaiden fondan pind om 5550 km² vai 71 % territorijad.
Om röunoid Venäman seičemenke rajonanke i ümbrikonke:
- päivnouzmas Vologdan agjan Vitegran rajonanke;
- suvipäivnouzmas Vologdan agjan Babajevon ümbrikonke;
- suves Leningradan agjan Tihvinan rajonanke;
- suvipäivlaskmas da päivlaskmas Leningradan agjan Pöudon rajonanke;
- lodehes Karjalan Tazovaldkundan Olonecan rahvahaližen rajonanke;
- pohjoižes Karjalan Tazovaldkundan Präžan rahvahaližen rajonanke da Änižröunan rajonanke.
Joged mülüdas Atlantižen valdmeren basseinha. Znamasižed joged oma Süvär' da sen hura Ojat'-ližajogi. Änine lainištab rajonan pohjoižpäivnouzmaižid randoid.
Londuseližed varad oma turbaz, sauvondmaterialad (sauvondkivi, apakkivi, letked, saved, gravii), mec, reskvezi, gidroenergii. Londuseližen Vepsän mec-puišton pala om rajonan suvipäivnouzmas.
Tobmuz
[vajehta | vajehtada lähtetekst]
Vn 2006 vilukun 1. päiväspäi rajonan territorii jagase videks municipaližeks ühtnikaks: nell' lidnankundad i üks' küläkund.
Käskusenandai tobmuz om rajonan Deputatoiden nevondkund (ven.: Совет депутатов) 15 ühtnijanke. Kaik rahvaz valičeb heid videks vodeks. Järgvaličendad sihe oliba vn 2014 sügüz'kun 14. päiväl. Vasilii Mosihin radab sen ezimehen da rajonan pämehen vn 2009 redukun 23. päiväspäi kahtenden strokun jäl'geten, hän-žo radab Kos'kenaluine-lidnankundan pämehen (sen Deputatoiden nevondkundan ezimehen). Rajonan Deputatoiden nevondkund valičeb rajonan administracijan pämest da paneb händast radsijha.
Voden 2009 kül'mkun 23. päiväspäi Petr Levin om valitud i radab rajonan administracijan pämehen, se om hänen kahtenz' strok jäl'geten. Hän-žo radab Kos'kenaluine-lidnankundan administracijan pämehen. Ezmäine varapämez' da nell' muite varapämest oma hänele abhu. Kaik kahesa palakundad, koume komitetad da laudkund alištudas rajonan administracijale.
Eläjad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe rajonan eläjiden lugu oli 35 157 ristitud, vn 2010 — 31 753 ristitud, vn 2021 — 26 147 ristitud. Kaik 29 732 eläjad oli rajonas vl 2017. Kaikiš suremb rajonan ristitišt oli 50 374 eläjad vl 1926 i 45 976 eläjad vl 1959.
Kaik om 72 eländpunktad rajonas, niiden kesken üks' lidn, koume lidnanvuittušt žilod, nell' žilod muite, üks' raudtestancijan žilo da 63 küläd.
Toižed znamasižed eländpunktad oma lidnanvuiččed Nikol'skii-žilo (2,8 tuh. rist. vl 2016), Važini-žilo (2,7 tuh. rist. vl 2016) da Ust'ka-žilo (2,4 tuh. rist. vl 2016), mugažo Vingl-žilo (2,2 tuh. rist. vl 2010). Rajonan ühesa eläjad kümnespäi oma lidnalaižed.
Rahvahad (enamba 0,4 % vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe): venälaižed — 89,2 % (28 324 rist.), vepsläižed — 2,9 % (909 rist.), ukrainalaižed — 0,9 % (276 rist.), vaugedvenälaižed — 0,7 % (234 rist.), karjalaižed — 0,5 % (149 rist.), toižed rahvahad — 1,6 % (514 rist.), rahvahuden ozutandata — 4,2 % (1347 rist.)[1].
Vepsläižed elädas rajonan suves da päivnouzmas päpaloin.
Ižanduz
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Rajonan ižandusen päsarakod oma mecan varhapanend da ümbriradmine, laivoiden sauvomine da kohenduz, sildkonstrukcijoiden tehmine, tarbhaižiden kaivatusiden samine, torguind, omblend, gidroenergetik (Üläsüvärin GES)[2].
Homaičendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- ↑ Национальный состав и владение языками, гражданство населения Ленинградской области (Leningradan agjan rahvahaline mülükund, ristitišton kel'mahtod da rahvahanikuz.) / Стат. сборник. Часть 1. — СПб.: Петростат, 2013. — 266 lpp. — Lp. 73. (ven.)
- ↑ Kos'kenaluižen rajonan investicine pasport (podadm.ru). — 16 lpp. — Lpp. 3, 7−8. (ven.)
Irdkosketused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Kos'kenaluižen rajonan i lidnan Ezitajiden Nevondkundoiden oficialine sait (pmrsovet.ru). (ven.)
- Kos'kenaluižen rajonan administracijan oficialine sait (podadm.ru). (ven.)
Vepsän küläd Leningradan agjan Kos'kenaluižen rajonas | ||
|---|---|---|
| | |
Leningradan agjan Rajonad | ||
|---|---|---|
 |  | |