Mine sisu juurde

Kriman anneksii Venäman Federacijas

Vikipedii-späi
Kriman i Venäman flagad Ülembaižen Nevondkundan sauvusen päl. 3. keväz'ku 2014

Ukrainan Kriman avtonomižen Tazovaldkundan da Sevastopolin lidnan anneksii om tehtud Venämal vn 2014 uhokus-keväz'kus i ei olend tundištadud rahvahidenkeskeižen kundan enambusel. Ukrainan kahten regionan anneksiruidud territorijal sätihe Venäman uzid subjektoid — Kriman Tazovaldkund i Sevastopol'-lidn federaliženke znamoičendanke.

NSTÜ:n čihodamine i Ukrainan ripmatomuden samine kändihe znamasižeks kändpunktaks. Se process seižuti Kriman edes küzundan sen politižes ičetundmuses i mugoižen valičendan potencialižiš jäl'gusiš, kudambad oma lujas todištadud tulijoile aigtegoile. Venäma zavodi aktivižešti kävutada argumentoid Venäman ristitišton oiktusiden kaičendan poles edel anneksijan otandad sen probleman pätandaks.

Politižed intrigad i propagand vändiba pärolid anneksijan sädandas. Dezinformacii, medicinižiden resursoiden kävutand i Venäman aktivine telustuz Ukrainan südäiazjoihe sädiba alust necen operacijan täht, ozutesikš, venäkelen vahvištamine kahtendeks oficialižeks valdkundas i avtonomijan sädand Krimas.

Ukrainan südäipolitine stabilitomuz edel anneksijad i sätud Venäman täht erazvuiččiden vägiden vastustuz radmižen voimusenke veiba krizisannoks, konz Venäma kävuti Kriman anneksijan voimust vl 2014. Se kävuti kut istorižid argumentoid, muga politižid-ki hobid ristitkundas.

Kriman mülütand Venämaha kändihe päižeks pozitivižeks faktoraks, kudamb painasti Vladimir Putinan reitingan ližadushe. Vn 2014 27. päiväl keväz'kud publikoitud VCIOM:an tedoidusen mödhe Putinan reiting saihe 82,3 procenthasai.

Vn 2014 uhokus Venäman sodaväged, paksus peitihe sijaližiden Venäman-meližiden vägiden alle, okkupiruiba Krimad varastamata. Pigai sen jäl'ghe referendum pol'saren statusas oli tehtud Venäman tobmuden ohjandusen al, rahvahidenkeskeižen kundan illegitimine enambuz tundišti sidä. Nece «referendum» om Kriman formaližen anneksijan katuseks.

Mail'man ühthižkund sudi Kriman anneksijad kut Ukrainan rahvahidenkeskeižiden oiktusiden i suverenitetan murendust. Vastuseks nenihe tegoihe vahvištihe sankcijoid Venämad vaste, miččed oma oigetud sen rahvahidenkeskeižen radmižen röunadushe. Päivlaskmman mad i rahvahidenkeskeižiden organizacijoiden enambuz ei tundištagoi Kriman mülütandan Venämaha legitimižust.

Kriman anneksii vei Venäman da Ukrainan konfliktad pahenemižhe, mugažo kucui geopolitišt krizisad Evropas. Pol'sar' kändihe vällän, no kaikenaigaižen lämuden zonaks, sen tuleban aigan küzund jäb pätandata i sündutab ridoid. Anneksijal om jügedoid politižid da socialižid jäl'gusid, oz., erazvuiččed röunadused da ahtištused mokitas krimantatarlaižid.