Savič

Vikipedii-späi
Pandud päleti keramižed savičud

Savič om ratud kivi mineraližiš materiališpäi. Sen form om oigedsaumaine tobjimalaz. Kävutadas sidä sauvondmaterialaks. Savičuid erištadas ičendoiden mödhe: vahvuz, vezivastaižuz, pakaižvastaižuz.

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Ani meiden aighasai poltatoi torhuzsavič oli levitadud äjiš maiš. Mugoižhe savičhu ližazihe čaptud ol'ged. Kacmata sihe, polttud savič kävutase sauvomha amussai, ozutesikš, sauvused Amuižegiptas voz'tuhal 3-2 EME. Rusked savič oli tarbhaine Mesopotamijan da Amuižriman arhitekturas, sigä panihe koverikahid konstrukcijoid (bembel'ülähid, hol'vid) savičuišpäi 45x30x10 sm surudel. Savičuiden form Amuižes Rimas oli erazvuitte — oigedsaumnik, koumesaumnik, kehkerform[1].

Venäs edel savičud kävutihe plinfad (ozutesikš, plinf lanksi Grazijan Ivanan pähä Sofijan päjumalanpertin sauvomižen kaclemižen aigan Vologdas). Se om leved da hoik savesine plat (plistak) läz 2,5 sm sankte. Sidä tegihe eriližil puformil, kuivazihe 10-14 päiväd, sid' ümbripolttihe päčin südäimes. Äjiden plinfiden pindoil löutas znamoid, niid lugetas tegijan kleimikš.

Venän car'kundas 15. voz'sadassai kävutihe standartišt polttud savičud. Ivan III-carin aigan Moskvan Kremlin saudud seinäd da pühäpertid oma necen ozuteseks. Mastarid-italijalaižed ohjanziba niiden sauvomišt.

Meiden järgeline savič om oigedsaumaižen formanke sen tagut, miše muga savičud sättub pidamha kädes. Ezmässai 16. voz'sadal tegihe mugoižid savičuid Anglijas.

Tipad[vajehta | vajehtada tekst]

Nell' savičun tipad oma kaikiš tetabambad:

Suruded[vajehta | vajehtada tekst]

Ühthižen standartan savič (muga nimitadud «normaline» vai «norman format» (NF)) tuli Venämha vähemba voz'sadad tagaz — vl 1927. Norman format om 250x120x65 mm irdaližidenke suruzidenke.

Toižiden suruziden nimitused NF:n röunataden:

  • 1NF (üks'märaine) — 250x120x65 mm;
  • 1,4NF (poletoštmäraine) — 250x120x88 mm;
  • 2,1NF (kaksitadud) — 250x120x140 mm.

Nened kaks' suruzid mugažo oma GOST:as, no kävutadas ani harvoin:

  • 0,7NF («Evro») — 250x85x65 mm;
  • 1,3NF (moduline üks'märaine) — 288x138x65 mm.

Palahine (piduz):

  • 3/4 («koume nelländest») — 180 mm;
  • 1/2 («polišk») — 120 mm;
  • 1/4 («nelländez») — 60...65 mm.

Tehmižen tehnologii[vajehta | vajehtada tekst]

Puine jäl formuimha savičud mašinoita (20. voz'sadan kesk, Vaugedvenäman Vitebskan agj)

Edel 19. voz'sadad savičuiden tehmižen tehnologii oli primitivine, sihe mülütihe äi käzitöd. Formuihe savičuid kädel, kuivazihe vaiše kezal. Aigaks panihe päčid kuivatud torhuzsavičuišpäi poltamha vaiše formuidud savičuid päčin südäimes.

19. voz'sadan keskes sädihe renghatadud päčin poltandan täht, i mugažo lentpressan. Tehmižen tehnik šingotihe edeleze, tehnologii paremboiči kaikuččen kerdan uden tehnikan tuldes. 19. voz'sadan lopus sauvoškanzihe kuivatezkamerid, sil-žo aigal tegeškanzihe saven ümbriradajid mašinoid.

Meiden aigan kaikenaigaižed edheotandad tehtas enamba nelläd videndest kaikes savičuspäi. Niiden keskes om-ki järedoid mehaniziruidud tegimid enamba 200 mln savičuid voden keskpästandanke.

Kacu mugažo[vajehta | vajehtada tekst]

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. Peet, Stephen Denison. The American Antiquarian and Oriental Journal, (Google Books), Jameson & Morse [etc.]: 1911. — Lp. 35-36. (angl.)

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]