Lao-czi

Vikipedii-späi
Lao-czi
kit.: 老子
Lao-czin kivine skul'ptur, sijadase pohjoižhe Cüan'čžou-lidnaspäi, Fuczän'-agj, Kitai
Lao-czin kivine skul'ptur, sijadase pohjoižhe Cüan'čžou-lidnaspäi, Fuczän'-agj, Kitai
radmižen toižend:

filosof, arhivaar, kirjutai, Taoist

sündundan dat:

VI vozsada edel m.e.[1]

sündundan sijaduz:

Chu riik[d], Western Zhou[d]

valdkund:

Zhou dünastia[d]

kolendan dat:

V vozsada edel m.e.[1]

kolendan sijaduz:

Hiina[d]

tat:

Li Jing[d]

mam:

Xiāntiān Empress[d]

 Lao-czi VikiAitas
Om sädusid VikiPurtkiš VikiPurde

Lao-czi (kit.: 老子, pin'jin': Lǎo Zǐ; sünd. 604. voz' EME, Čžou-valdkund — kol. 5. voz'sada EME, sigä-žo) oli Amuižen Kitain filosof. Daosizman klassine filosofine «Dao De Czin»-traktat om sätud hänel, ezimeletaden. Traktat om kirjutadud Čžou-valdkundan pälidnas i starinoičeb kaluiden da azjoiden ten polhe amuižkitajan kelel äiznamaižil sanoil.

Mez' radoi Čžou-dinastijan imperatoran tanhan arhivariusal i kirjištmeheks elon tobmad palad. Märičese tedoliteraturas kut daosizman alusenpanii, hot' nügüd'aigaine istorine tedo paneb heilündan alle filosofan istorižut. Lao-czi i Konfucii vastsihe vl 517 EME legendan mödhe. Daosizman školoiden päpala kumardelese Lao-czile, lugeb händast ühteks Koumes Pühäspäi, toižin sanoin jumalaks. Filosofan jumaloičend zavodihe koumandel voz'sadal EME. Tan-dinastijan imperatorad (618−907) lugihe Lao-czid ičeze ezitataks, letihe pühäpertid hänen oiktastuseks i andoihe korktoid arvoid.

Lao-czin filosofijan keskuzmel' om kahten augun meletuz — Dao i De, agnosticizman elementoidenke. Mirun šingotez tegese ezikuviden i principiden mödhe, ei sa märhapanda niid sel'ktas, no voib nimitada, ozutesikš, «Dao:ks». Daon oletusen parahim mahtuz om tahtotoman, spontanižen aktivižusen princip («u-vei»). De om universaline vägi, Mail'man garmonijan käskuz.

Todusen polhe[vajehta | vajehtada tekst]

  • «Sanutud kulheze toduz heitab olda mugoman, sikš miše kadoti eziaugušt sidod todesižusen kuronke».
  • «Tedai ei pagiže, pagižii ei teda».

Lao-czin melen mödhe, ristit sab todusen el'gendust ičeze joudutamižen kal't kaikes kelastusespäi, i mistine maht lopib realižusen ecindoid. Filosof oli mistikan polenpidajan nügüdläižes el'genduses.

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France Record #11911025n // BnF catalogue généralParis: BnF.
Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.