Vaugedvenän kel'

Vikipedii-späi
(Oigetud lehtpolelpäi Vaugedvenäkel')
Vaugedvenän kelen leviganduz (2009):      enambusen kel'      vähembusen kel'

Vaugedvenän kel' (vaugedvenäkel'; ičeze nimituz: беларуская мова; biełaruskaja mova) om üks' slavižiš, indoevropižiš kelišpäi.

Ezmäine kirjankel' sündui Suren Litvan ruhtinazkundan aigan 14. voz'sadal. Nügüdläine kirjankel' om sätud udes 19. voz'sadal. Kelen reguliruindorganzacii om Vaugedvenäman Nacionaline Tedoakademii (Нацыянальная акадэмія навук Беларусі), sijadase Minskas.

Leviganduz[vajehta | vajehtada tekst]

Vaugedvenän kelen pagižijoiden lugu om 7 818 960 ristitud (2001). Mamankeleks oli valdkundan ristitišton 37 % täht vl 1999 i 23 % vl 2009. Se om Vaugedvenäman üks' kahtes valdkundkelespäi, toine om venän kel'. Om kelen pagižijoid verhiš maiš (Pol'šanma, Venäma) röunanno Vaugedvenämanke. Vahvištihe rahvahanvähembusen keleks Čehanmas.

Kaik nell' paginoiden pägruppad om keles: pohjoižpäivnouzmaine pagin, keskuzpaginad, suvipäivlaskmaine pagin, päivlaskmaižpolesjen paginad.

Ümbrikirjutand[vajehta | vajehtada tekst]

Vaugedvenän kirjkel' om kirilližen kirjamišton pohjal, toine kirjamišt latinican alusel om oficialižeta statusata.

Kel' om sintetine flektivine. Kaik om kuz' kändod nominativan ližaks: viž kut venän keles i lokativ. Painend om dinamine, voib olda ližapainendad pit'kiš vaihiš. Om äi velgsanoid pol'šan i litvan kelišpäi hätken elon tagut niiden pagižijoidenke ühtes valdkundas.

Lugusanad[vajehta | vajehtada tekst]

  • адзiн; adzin — üks'
  • два; dva — kaks'
  • тры; try — koume
  • чатыры; čatyry — nell'
  • пяць; piać — viž
  • шэсьць; šeść — kuz'
  • сем; siem — seičeme
  • восем; vosiem — kahesa
  • дзевяць; dzieviać — ühesa
  • дзесяць; dziesiać — kümne
  • дваццаць; dvaccać — kaks'kümne
  • трыццаць; tryccać — koumekümne
  • сто; sto — sada
  • тысяча; tysiača— tuha

Frazad[vajehta | vajehtada tekst]

  • Вiтаю! Vitaju! — Tervhen!
  • Як цябе завуць? Jak ciabie zavuć? — Kut sindai kuctas?
  • Адкуль ты? Adkul ty? — Kugalaine oled?
  • Дзе ты жывеш? Dzie ty žyvieš? — Kus sinä eläd?
  • Да пабачэньня! Da pabačeńnia! — Nägemižhesai!
  • Дзякуй. Dziakuj. — Kitän.

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]