Präžan rahvahaline rajon

Präžan rahvahaline rajon
Пряжинский национальный район (ven.)
Priäžän kanzalline piiri (karj.)
Prääsän kansallinen piiri (suom.)

Znam
Valdkund	Venäma
Administrativine keskuz	Präž
Eläjiden lugu (2016)	14,456 ristitud
Pind	6,395 km²

Präžan rahvahaline rajon (venäkelel: Пряжинский национальный район, karjalan keled: Priäžän kanzalline piiri, suomeks: Prääsän kansallinen piiri) om Venälaižen Federacijan Karjalan Tazovaldkundan municipaline ühtnik.

Administrativine keskuz om lidnanvuitte Präž-žilo.

Istorii

Rajon om sädud vl 1930, uhokun 28. päivän VCIK:an käskön mödhe, ühtenzoittihe Pühäjärven i Sämjärven rajonid.

Vozil 1941−1944 Suomenman sodaväged oliba rajonas.

Vspäi 1956 enččen Vedljärven rajonan territorii mülüb Präžan rajonha päiči Tigvjärven küläkundas. Vozil 1963−1966 Präžan rajonan territorii mülüi Änižröunan rajonha.

Vs 2008 redukun 7. päiväspäi rajonan nimi om «rahvahaline»-sananke rajonan Nevondkundan pätandan mödhe.

Geografijan andmused

Präžan rahvahaline rajon om Karjalan Tazovaldkundan suvine taho. Pind — 6 395 nellikkilometrad (10nz' sija tazovaldkundas 18späi), saum vezid om 9,4% (600 km²).

Om röunoid 6 Venäman rajonanke:

• päivnouzmas Karjalan Tazovaldkundan Änižröunan rajonanke;
• suves Leningradan agjan Kos'kenaluižen rajonanke;
• suves da suvipäivlaskmas Karjalan Tazovaldkundan Oloncan rahvahaliženke rajonanke;
• päivlaskmas Karjalan Tazovaldkundan Pit'krandan rajonanke;
• päivlaskmas da lodehes Karjalan Tazovaldkundan Sojärven rajonanke;
• pohjoižes Karjalan Tazovaldkundan Kondopogan rajonanke.

Reljef om kukhikaz mecakaz sodunu tazangišt. Joged mülüdas Atlantižen valdmeren basseinha, erigoitai pird Änižen i Ladogan basseinoiden keskes läbitab rajonan territorijad. Znamasine järv om Sämjärv (ven.: Сямозеро) 266 km² pindanke rajonan pohjoižes.

Klimat om ven pehmed. Vilukun keskmäine lämuz om −10,7 C°, heinkun kesklämuz om +16,3 C°.

Londuseližed varad oma turbaz, sauvondmaterialad (rugižkivi, ozrikkivi, mramor, sauvondkivi, savi), mec, kala, reskvezi.

Vspäi 2005 rajonan territorii jagase sečemeks municipaližeks ühtnikaks: üks' lidnankund da kuz' küläkundad.

Eläjad

Vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 18 224 ristitud, vl 2010 — 14 664 ristitud.

Kaik om 82 eländpunktad rajonas (vl 2005), sidä kesken üks' lidnanvuitte žilo, 14 külänvuittušt žilod, koume raudtestancijad kaikenaigaiženke ristitištonke da 63 küläd.

Toižed znamasižed eländpunktad oma Čaln-žilo (2,6 tuh. rist. vl 2013), Essoil-žilo (1,7 tuh. rist. vl 2013) da Matrosad-žilo (1,4 tuh. rist. vl 2016).

Rahvahad (vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe, enamba 5%): venälaižed — 46%, karjalaižed — 37%, suomalaižed — 6%, vaugedvenälaižed — 5%, toižed rahvahad — 6%.

Irdkosketused

• Präžan rahvahaližen rajonan oficialine sait (pryazha.org). (venäkelel)
• Präžan rahvahaline rajon Karjalan Tazovaldkundan oficialižel gov.karelia.ru-saital. (venäkelel)