Etimologii
Etimologii (amuižgrek.: ἐτυμολογία neniš sanoišpäi: ἔτυμος etimos «toduz», «oiged znamoičend» + λόγος logos «sekoimine») om kelentedon pala, kudamb tedoidab sanoiden augotižlibundad. Amuižes Grekanmas — tedo sanan eziauguižes znamoičendas.
Terminan šingotez
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Terminan sädajad oma amuižgrekižed stoicizman filosofad, sidä kesken Hrisipp (281/278 — 208/205 EME).
Nügüd'aigan etimologii om sanan (vai morfeman) augotižlibundan tedoidusiden mahtused. Järgeližes el'genduses sanan etimologii om mitte taht ezimeletuz sen augotižlibundas. Ottas tedoidusihe enamba mi üht kel't tobjimalaz.
Predmet i metodologii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Etimologijan predmet om literaturižiden purtkiden i kelen vaihišton formiruidprocessan tedoiduz, mugažo kelen amuižen pordon vaihišton rekonstrukcii. Kelen sanad vajehtasoiš aigan mändes märitud modeliden mödhe, se pimedab sanan eziauguižen forman. Etimolog-tedomez' otab heimkeliden materialid, löudab sidä formad i sel'genzoitab, kut sana kändihe nügüdläižikš.
Etimologii harakterizuiše tedoiduzmetodoiden kompleksal. Tedoitud sana vai sanantüvi panese rindati heimsanoidenke (vai tüvidenke), ühthine tüvi löudase, eziauguine sanantüvi i sen znamoičend kirjutadas kaikuččen istorižen vajehtusen sel'genzoitusenke.
Istorii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Keskaigan etimologii ei olend šingotadud tedoks. Ristitud sel'gitiba sanoiden augotižlibundad kut taht oli, otiba vaihiden irdpolišt pojavust todištuseks.
Uil'jam Džonson-tedomez' (1746−1794) avaiži Amuižen Indijan sanskrit-kel't 18. voz'sadan lopus. Pojavuz Evropan kelidenke oli homaitud, i 19. voz'sadan augotišes tezis sündui äjiden keliden heimolaižuses Indijaspäi Evrophasai. Sil-žo aigal rindatamiž-istorine metod sündui i andoi instrumentoid etimologijan šingotesen täht. Se metod om kaik mahtused, miččed lasktas todištada keliden heimolaižust i löuta niiden amuižen istorijan faktoid. Fonetikan i (penembas märas) grammatikan rindatuz ottas aluseks, sätas keliden rindatuztabluzid.
Homaičendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]
Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe. |