Kozakad
Kozakad (ven.: казаки, ukr.: козаки, pol'š.: kozacy) oliba eziauguižešti ukrainalaižiden etnografine grupp, möhemba Venäman imperijan ripmatoman azektud ristitišton ühthine nimituz segoitadud etniženke augotižlibundanke da ičeze kul'turan järgendusenke.
Ühthižed andmused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Nügüd'aigaine oficialine ühthine lugumär om läz 67,5 tuhad ristituid (2010, Venälaine Federacii). Pagištas venäkelel penidenke dialektižidenke eriližusidenke.
Kozakad eliba repressijoiš i emigracijas läbi, nügüd'aigan lugetas alaetnosaks (vai erižeks rahvahaks). Elädas Venämas (suvipäivlaskmaižed regionad da Sibirin suvi tobjimalaz), Ukrainas, Kazahstanas da Pol'šanmas.
Valdkundaline služb
[vajehta | vajehtada lähtetekst]17.-18. voz'sadoil Venäman tobmuz tarbhaiči uskoližust da oiktad radnikoičendad kozakoišpäi, mi vastkaroiči heiden valdan el'gendusenke i vedi vasthalibundoile (Bolotnikov, Razin, Pugačov). Vn 1897 Venäman imperijan rahvahanlugemižen mödhe kozakoiden lugu oli 3 millionad.
Voinkundad Venämas
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Kaik om 12 kozakoiden tipad/voinkundad Venämas:
- Amuralaižed kozakad (ven.: Амурские казаки)
- Astrahanin kozakad (Астраханские казаки)
- Baikalantagaižed kozakad (Забайкальские казаки)
- Donan kozakad (Донские казаки)
- Enisejalaižed kozakad (Енисейские казаки)
- Kubanilaižed kozakad (Кубанские казаки)
- Orenburgan kozakad (Оренбургские казаки)
- Sibirilaižed kozakad (Сибирские казаки)
- Tereklaižed kozakad (Терские казаки)
- Uraližed kozakad (Уральские казаки)
- Ussurilaižed kozakad (Уссурийские казаки)
- Volgan kozakad (Волжские казаки)