Murahaižed

Murahaižed
Kuz'jaine (Formica polyctena) murahaižiden tipižes Formica-heimospäi
Tedoklassifikacii
Valdkund: Živatad Tip: Palačjaugaižed (Arthropoda) Klass: Gavedid (Insecta) Heimkund: Nahkutsuugaižed (Hymenoptera) Sugukund: Murahaižed
Latinankel'ne nimi
Formicidae Latreille, 1802
Sistematik Vikierikoiš Kuvad Vikiaitas ITIS 154193 NCBI 36668

Murahaižed (latin.: Formicidae) oma gavediden sugukund. Siš om 14 tuhad erikoid, mülütadas niid 485 heimho (sidä kesken kadonuzid).

Mirmekologii tedoidab murahaižid.

Leviganduz

Murahaižed elädas kaikil kontinentil päiči Antarktidas i erasiš-se edahaižiš sariš, no enamba oma levitadud tropikoiš. Ottas kuivmaživatoiden biomassan kümnendest-nelländest.

Erased erikod oma arvokahad, reguliruidas toižiden gavediden-parazitoiden lugumärad. Toižed erikod oma parazitoikš ičesaz. Severz'-se murahaižiden erikoid voidas eläda ristituiden kodiš.

Ümbrikirjutand

Nene kundaližed gavedid jagadas koumeks kastaks: emäčud, ižačud i raderičud, jäl'gmäižed oma suugitomad.

Elädas kanzoil pezoiš-muražmätoiš, tehtas niid mahuses, pun südäimes, kividen al. Sötlesoiš kazmusiden südäivedel, saduntravijoil gavedil.

Murahaižiden kanz voib eläda hätken, kunigazemäč voib eläda 20 vodhesai (Lasius niger-erikon kunigazemäč eli laboratorižes pezas 28 vot). Muražmätan gavedid udištadas läz täuzin ühtes vodes. Ižačuiden elon hätkeližuz om severz'-se nedalid vaiše, raderičud elädas severziš-se kuišpäi koumhe vodhesai.

Valitud erikod

• Formica polyctena — Kuzimurahaine vai Kuz'jaine
• Lasius niger — Purendmurahaine

Murahaižihe sidodud vepsän ozoitesed

• Must katläine pöudon peras kehub (muražmät).
• Mustas mecas taigin hapneb (muražmät).

Kacu mugažo

• Murahaižkondi
• Muražvoi

Homaičendad

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.