Parm (lidn, Italii)

Parm
Parma

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Italii
Eläjiden lugu (2020)	198,292 ristitud
Pind	260,77 km²
Pämez'	Mikele Gerra (heinku 2022—, Michele Guerra)
Telefonkod	+39-(0)521
Aigvö	tal'vel UTC+1, kezal UTC+2

Sil sanal voib olda toižid znamoičendoid; miše nähta niid, tulgat tänna.

Lidnan kart (2011)

Parm (ital.: Parma [ˈparma], sijaline pagin: Pärma [ˈpɛːʁmɐ]) om lidn da kommun Italijan pohjoižes. Mülüb Emilija-Romanj-agjaha, sen kahtenz' surtte lidn agjan Bolonj-keskusen jäl'ghe, om Parman provincijan administrativižeks keskuseks.

Istorii

Galline Parm-lidn kändihe Riman kolonijaks vl 183 EME i oli torguindan znamasine keskuz. Mark Antonijan sodaväged mureniba lidnad vl 44 EME, se om udessündutadud Oktavian Avgust-imperatoran aigal uden nimen sandanke (latin.: Iulia Augusta Colonia). Päivlaskmaižen Rimalaižen imperijan lopindan jäl'ghe nimitihe lidnad Hrisopolis:aks (latin.: Chrysopolis «kuldan lidn»), sid' Parm:aks möst. Vll 1545−1801 oli Parman gercogkundan pälidnaks.

Parm šingotase sömtegimištol (Barilla- i Parmalat-kompanijoiden aluz om pandud sihe), zell'industrijal, maižanduztehnikan pästandal i turizmal. Lidn om tetab saguden parmezan-sortul i ahavoittud sigalihal (ital.: prosciutto di Parma).

Geografijan andmused

Lidn sijadase agjan keskuzpalan lodehes, Parm-jogen randoil (ital.: Parma 92 km pitte, Pojogen oiged ližajogi), 55 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad agjan Bolonj-keskushesai om 90 km suvipäivnouzmha raudtedme.

Klimat om subtropine nell'sezonine. Voden keskmäine lämuz om +14,9 C°, kezakun-elokun +23,5..+25,9 C°, tal'vkun-uhokun +3,9..+6,0 C°. Paneb sadegid 777 mm vodes, enamba sulakus-semendkus (73..76 mm kus) i redukus-tal'vkus (73..96 mm kus), vähemba heinkus-elokus (37..48 mm kus).

Tobmuz

Lidnan fartalad (2008)

Lidn jagase 13 nimitadud fartalaks.

Edeline lidnan pämez' om Federiko Piccarotti (Federico Pizzarotti, semendku 2012 — kezaku 2022).

Eläjad

Vl 2014 lidnan eläjiden lugu oli 190 184 ristitud, kesked 2018. vot — 197 130 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 179 019 eläjad vl 1981 i om nügüd'.

Znamasine üläopendusen aluzkund om Parman universitet (ital.: Università degli Studi di Parma, 26 tuh. üläopenikoid vl 2016). Sen aluz om pandud vl 1601. Kaik om ühesa departamentad universitetas vspäi 2016, tedoiduzlaboratorijad ratas.

Transport

Avtobusad, trolleibusad (nell' maršrutad vspäi 1953, vajehtiba tramvain jonoid) i taksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Parm-päraudtestancii radab Milan — Bolonj-keskustal vspäi 1859.

Rahvahidenkeskeine civiline Parm-lendimport (PMF / LIMP, 116 tuh. passažiroid vl 2022) sijadase kahtes kilometras lodeheze lidnaspäi. Tehtas sezonreisid Korsikan, Sardinijan i Sicilijan lendimportoihe.

Irdkosketused

• Parman lidnankundan oficialine sait (comune.parma.it). (ital.)