Sunž (lidn)

Sunž
Сунжа (ven.)
Шолжа-Пхье (inguš.)
	Lidnanznam;
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2024)	62,843 ristitud
Pind	23,6 km²
Pämez'	Aslan Umarov; (uhoku 2021—)
Telefonkod	+7−87 341-xx-xxx
Avtokod	06
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Sunž (ven.: Су́нжа, inguš.: Шолжа-Пхье) om Venäman lidn da lidnümbrik Ingušetijan Tazovaldkundan pohjoižpäivnouzmas. Se om tazovaldkundan kahtenz' surtte lidn, mugažo Sunžan rajonan administrativižeks keskuseks (ei mülü sihe vspäi 2017).

Istorii

Vll 1830−1845 Kurijürt-eländpunkt (inguš.: КIури-Юрт) oli olmas Sunžan oiktal (suvižel) randal. Kavkazižen sodan jäl'ghe kozakad paniba Sunženskai-stanican alust (ven.: станица Сунженская) Sunžan hural (pohjoižel) randal vl 1845. Vl 1852 udesnimitihe Slepcovskai-stanicaks (ven.: Слепцовская) sodan vägimehen Nikolai Slepcov-majorjenaralan kanzannimen mödhe. Vl 1939 stanic sai ut oficiališt nint: Ordžonikidzevskai (ven.: Орджоникидзевская, inguš.: Орджоникидзевски).

Ingušetijan sädandan jäl'ghe stanic kändihe röunanverižeks i oli kodikš pagenikoiden täht Čečenijaspäi sodategendoiden aigan. Vn 2015 5. päiväl kezakud kätihe stanicad lidnanvuiččeks žiloks, vn 2016 3. päiväl uhokud nimitihe žilod nügüdläižikš jogen mödhe. Vn 2016 12. tal'vkud Sunž-žilo sai lidnan statusad.

Sunž šingotase sömtegimišton edheotandoil: voisagudtegim, konservtegim, konditerine fabrik.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Sunž-jogen hural randal tobjimalaz (Terekan bassein), 320 m keskmäižel korktusel valdmeren pindan päl.

Matkad Magashasai om 30 km suvipäivlaskmha. Lähembaine lidn om Karabulak kahesas kilometras päivlaskmha. Federaline civiline Magas-lendimport^[1] (IGT / ИНШ / URMS, inguš.: Магаса Аэропорт, 333 tuh. passažiroid vl 2019) sijadase lidnan päivlaskmaižel röunal.

Tobmuz

Sunž om lidnümbrikon üks'jäižeks eländpunktaks.

Lidnümbrikon tobmuden pämez' om sen Administracijan pämez'. Edeližed Administracijan pämehed oma Havaš-Bagaudin Sapraliev (tal'vku 2019 — uhoku 2021), Magomet Albakov (tal'vku 2018 — tal'vku 2019), Timur Cičoev (kezaku 2017 — tal'vku 2018). Lidnan Deputatoiden nevondkundan ezimez' om Ingishan Ozdoev vn 2022 keväz'kuspäi. Edeližed nevondkundan ezimehed oma Rašid Nakostoev (reduku 2020 — keväz'ku 2022), Haron Cečoev (sulaku 2017 — sügüz'ku 2020).

Eläjad

Vn 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 61 598 ristitud, vn 2021 — 62 078 ristitud. Vl 2017 lidnan ristitišt oli 65 006 eläjad. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 70 095 eläjad vl 2009, poleni Čečnän soda lopun tagut.

Rahvahad (enamba 0,9 % vl 2010, ozutadud rahvahudenke): ingušad — 90,1 %, čečenalaižed — 7,5 %, venälaižed — 0,9 %, toižed rahvahad — 1,5 %.

Rahvahad (enamba 0,4 % vl 2021, ozutadud rahvahudenke): ingušad — 97,0 %, čečenalaižed — 1,2 %, venälaižed — 0,6 %, toižed rahvahad — 0,1 %, rahvahuden ozutandata — 1,1 %.

Islaman läz 15 pühäpertid ratas lidnas, niiden kesken Keskuzline mečet'. Ortodoksižen hristanuskondan Pühän Jumalanmaman Katken jumalanpert' i Uden Sinain mez'jumalankodi sen alusel (vspäi 2014) oma avaitud.

Lapsiden opendusen aluzkundad oma kümne päivkodid, aluzškol (nomer 2), kahesa keskškolad (nomer 1..8), licei (nomer 1), specialine škol-internat, rajonan lapsiden da norišton sädamižen keskuz, čomamahtoiden škol, rajonan lapsiden da norišton sportškol. Privatine ohjandusen i uziden tehnologijoiden kolledž^[2], valdkundaline lämoipalopäzutajiden kolledž^[3], Islaman institut i Ingušetijan valdkundaližen universitetan (alusenpandud tähä vl 1994) severz'-se korpusoid oma lidnan professionaližen opendusen aluzkundoikš.