Apatitad

Apatitad
Апатиты

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2021)	49,647 ristitud
Pind	37,5 km²
Pämez'	Svetlana Katel'nikova (reduku 2021—)
Telefonkod	+7−81 555-xx-xxx
Avtokod	51
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Apatitad (ven.: Апатиты [əpɐˈtʲitɨ]) om Venäman lidn Murmanskan agjan keskuzpalas. Se om agjan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe, Apatitoiden lidnümbrikon administrativine keskuz.

Lidn om Edahaižen Pohjoižen tedokeskuz mail'man znamoičendanke. Venäman Tedoakademijan Kolan tedokeskusen kahesa institutad ühesaspäi da kaks' tedoiduzkeskust sijadasoiš Apatitoiš.

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1926 kuti pen' Apatitad-žilo 7 eläjanke. Vl 1935 ühtištuihe sidä Belii-raudtestancijanke (vspäi 1916, nüg. Apatitad I-stancii) i «Industrii»-sovhozan žilonke (oli olmas vspäi 1930), kätihe Apatitad-radnikžiloks šingotamha apatitkivendon löudmižsijad, se om kaikiš suremb mail'mas tähäsai. Ühtištuihe radnikžilod lähiženke lidnanvuiččenke Molodöžnii-žilonke (5980 rist. vl 1959) da anttihe lidnan statusad vn 1966 7. päiväl heinkud.

Apatitad-lidnan tegimišton päsarakod oma apatitkoncentratan pästand i nefelinan erigoitmine sijaližes kivendospäi, sauvondmaterialiden tehmine (raudbetontegesed), sömtegimišt, lämuden i elektrusen tehmine. Apatitoiden lämuzelektrostancii kävutab kivihil't.

Geografijan andmused

Lidn sijadase kukhikahas tahondas, Ekostrovskai Imandr-järven (351 km²) päivnouzmaižel randpolel, 129..278 m korktusil, 178 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad Murmanskhasai om 157 km pohjoižhe raudtedme vai «Kol»-avtotedme. Lähembaine lidn om Kirovsk 15 km päivnouzmha avtotedme.

Tiklaht-kezažilo i Hibinad-raudtestancii kaikenaigaižeta ristitištota mülüdas lidnümbrikho Apatitoiden ližaks. Lidnümbrikon pind om 2 500 nellikkilometrad.

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 59 672 ristitud, lidnümbrikon — 59 674 ristitud. Vl 2016 kaik 56 730 ristitud eliba lidnas. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 88 026 eläjad vl 1989.

Rahvahad (vl 2010, enamba 0,4%): venälaižed — 84,0%, ukrainalaižed — 2,5%, vaugedvenälaižed — 1,6%, totarlaižed — 0,5%, azerbaidžanlaižed — 0,4%, toižed rahvahad — 2,1%, rahvahuden ozutandata — 8,9%.

Hristanuskondan viž pühäperid om olmas lidnas: ortodoksižen hristanudkondan koume jumalanpertid i baptizman kaks' jumalanpertid.

Professionaližen opendusen aluzkundad oma Apatitoiden politehnine kolledž, Kolan medicinine kolledž, Murmanskan kahten universitetan filialad.

Municipaližen ühtnikan edeline pämez' (Deputatoiden nevondkundan ezimez') om Aleksei Gilärov (kezaku 2015 — sügüz'ku 2021).

Transport

Avtobusad da maršruttaksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Koume raudtestancijad da platform oma olmas.

Tatanmaine civiline Hibinad-lendimport (KVK / АПХ / ULMK, 60,1 tuhad passažiroid vl 2017) sijadase 12 km suvhe lidnaspäi. Tehtas reisid Piterihe, Moskvha i Čerepovecan lendimporthasai, mugažo sezonreisid Mustmeren lebutahoiže.

Galerei

• 
  Lidnümbrikon administracijan sauvuz (2014)
• 
  Venäman uziden moknikoiden da hengenavaidamižen kundlijoiden jumalanpert' (ortodoksine hristanuskond), vn 2014 nägu
• 
  VTA:n Kolan tedokeskusen Geologjan institut
• 
  Sauvojiden kul'turkeskuz vl 2014
• 
  Apatitad-1-päraudtestancii (2014)
• 
  Kahtenz' apatit-nefelinine küllästamižtegim (ven.: АНОФ-2), vn 2008 nägu

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden aluzkundoiden oficialine sait (apatity.gov-murman.ru). i sen vanh versii edel vn 2015 elokud (apatity-city.ru). (ven.)