Mine sisu juurde

Florencii

Vikipedii-späi
Florencii
Firenze
 Lidnanznam
 Flag
Valdkund Italii
Eläjiden lugu (2023) 360,930 ristitud
Pind 102,32 km²
Florencii Firenze
Pämez' Sara Funaro
(kezaku 2024—,
Sara Funaro)
Telefonkod +39-(0)55
Aigvö tal'vel UTC+1,
kezal UTC+2


Lidnan transportkart ezilidnoidenke (2014)

Florencii (ital.: Firenze [fiˈrɛntse], latin.: Florentia «änikoičii») om Italijan lidn. Se om Toskan-regionan administrativine keskuz.

Eländpunktan aluz om pandud rimalaižil veteranoil vl 59 EME. Lidn kändihe episkopan rezidencijaks 4. voz'sadal meiden erad.

Lidn tegi sur'kulud tondad Evropan i mail'man civilizacijan šingoteshe 13.-17. voz'sadal, kacmata edhudehe mererandaspäi i kaikenaigaižihe politižihe ridoihe. Mugomad melen gigantad sädiba siš: Leonardo da Vinči, Mikel'andželo, Donatello, Nikkolo Makiavelli, Dante i Galilei. Sijaline dialekt kändihe italižen kirjankelen aluseks, florentine rahut tegihe etalonaks kaiken Evropan täht, florentižed pirdajad ümbrikirjutiba perspektivan käskusid, florencijalaine Amerigo Vespučči-merimatkadai andoi nimed kahtele kontinentale, kaiken sen tagut Florencii sai «Udessündundan aigan kätke»-arvnimed.

Florencii ezilidnoidenke šingotase turizmal (2,5 mlrd US$ sališt ekvivalentas vl 2015), tavaroiden pästandal turistoiden täht (čomamahton sädusiden reprodukcijad, stökol- i juvelirtegesed, suvenirad), himižel tegimištol (substancijad i räzin), meblin edheotandoil, avtosauvomižel, sömtegimištol da vinan tehmižel.

Geografijan andmused

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Lidn sijadase valdkundan i regionan keskuzpalan pohjoižes, Arno-jogen molembil randoil, 50 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Klimat om subtropine, Keskmeren klimatan pirdoidenke. Keza om päivoikaz. Lumi om harv. Voden keskmäine lämuz om +15,5 C°, heinkun-elokun +25,4 C°, tal'vkun-uhokun +6,6..+7,6 C°. Ekstremumad oma −23,2 C° (viluku) i +42,6 C° (heinku). Paneb sadegid 788 mm vodes, enamba redukus-kül'mkus (105..115 mm kus), vähemba kezakus-elokus (25..45 mm kus).

Lidnan viž rajonad (2017)

Lidn jagase videks rajonaks (äilugu ital.: quartieri).

Valitas lidnan pämest (ital.: Sindaco di Firenze) kaikel rahvahal vspäi 1995, videks vodeks vspäi 1999. Edeline lidnan pämez' om Dario Nardel'ja (Dario Nardella, semendku 2014 — kezaku 2024).

Vl 2014 lidnan eläjiden lugu oli 380 226 ristitud, vl 2018 — 381 190 ristitud. Kaik pol'tošt millionad eläjid om ezilidnoidenke 4800 km² pindal.