Tehnologii

Vikipedii-späi
Ristit pidab käzikirvest

Tehnologii (amuižgrek.: τέχνη tehni «čomamaht, mastaruz, maht» + amuižgrek.: λόγος logos «sana; meletuz, hama») om metodoiden da azegiden ühtmuz samha tahtoidud rezul'tatad, tärtusen avar el'genduz om tedoiden kävutand pätamha praktižid tegoid.

Vl 1772 saksalaine Iogann Bekman-opendai (1739−1811) toi tedoho «tehnologii»-terminad, kävuti tedodisciplinan käzitöiš nimitusen täht, kudambad openzi Göttingenan universitetas[1]. Tehnologii mülütab ičheze radon mahtusid, režimid, tegendoiden järgendust. Tehnologii om uden aigan avar termin, sen el'genduz šingotase, oli erazvuitte 20. voz'sadan augotišes i lopus.

Ümbrikirjutadas tehnologijad: tehnologine process, tehnologine kart. Ümbrikirjutand tegese kaikile sättujal mahtusel, miše kaikutte ristit voi toštta rezul'tatad, rahvahidenkeskeine standartizacii šingotase sen alusel.

Klassifikacii[vajehta | vajehtada tekst]

Tehnologii jagase gruppikš nenidme kategorijoidme:

  • tehmižen sarak (oz., mašinansauvomižen, maižandusen, sauvondan, himine, kosmine, energetine, transportine, informacine, socialine);
  • materialan sand (oz., metalloiden, nanotehnologii, biotehnologii);
  • tarbhaižuz (järgeližed i kritižed / bazižed);
  • ekologine valatoituz (vähäjändusine, jändusitoi).

Kaikiš udembad i progressivižed oma korktad tehnologijad (angl.: high-tech), niiden kaikenaigaine kävutand om nügüdläižen tedoliž-tehnižen revolücijan tetpaine pala. Tehnologijoiden sädamine om innovacine radmine. Uziden tehnologijoiden massine kävutand ristitkundas kucub sirdandad toižhe tehnologižhe tazopindha, muga oli maižanduzrevolücijanke, sid' tegihe industrialine, nügüd' mäneb informacine.

Kacu mugažo[vajehta | vajehtada tekst]

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. Salomon J. What is Technology? The Issue of its origins and definitions (Mi om tehnologii? Augotižlibund i märhapanendad) // History of technology. 1984. Tom 1. Lpp. 113−156. (angl.)


Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.