Uhan'

Uhan'
武汉
(Wǔhàn)

Valdkund	Kitai
Eläjiden lugu (2020)	12,326,518 ristitud
Pind	8,569,15 km²
Pämez'	Čžou Sän'van (uhoku 2017—, 周先旺)
Telefonkod	+86−27
Aigvö	UTC+8

Uhanin transportkart ezilidnoidenke (2018)

Uhan' (kit.: 武汉, pin'jin': Wǔhàn) om Kitain lidn Hubei-agjas, sen kaikiš suremb lidn, administrativine keskuz da ohjastusen ištundsija, agjale alištusen lidn.

Se om Kitain sur' transporttesol'm, kul'turan da tegimišton keskuz.

Istorii

Lidn om olmas enamba 3500 vot. Vl 1911 Sun' Jatsenan polenpidajad sädihe Učanan rahvahantorokad. Sen satuseks Cin-dinastii kadoti ičeze valdištint, Kitai kändihe tazovaldkundaks vl 1912. 1920-nzil vozil Učan oli huran Gomin'dan-ohjastusen päkeskuseks, se oli oppozicijaks Čan Kaišihe kacten. Valdkundaližen ohjastusen pätandan mödhe Učan, Han'jan i Han'kou oliba ühtištadud Uhan'-lidnha vspäi 1927, no vl 1929 kätihe niid erižikš makundoikš tagaz.

Vl 1938 tora Uhaninno tegihe, koumen lidnan territorii oli alištunu bombardiruindale Japonijan sodavägil, nevondkundaližed lendajad toraziba heid vaste. Japonine armii oti lidnad i kändi sidä transportkeskuseks sodaoperacijoiden täht Kitain suvipalas. Vn 1944 tal'vkus Uhanin territorii oli muretud znamasižikš AÜV:oiden lendimil. Kommunistižen Kitain Tazovaldkundan uz' ohjastuz ühtišti lidnad lopuližikš 1950-nzil vozil. Lidnan nimi om sätud lühendusel: ezmäine ijeroglif (武) om ottud enččes Učan-lidnaspäi, toine (汉) Han'jan- i Han'kou-lidnoišpäi. Vspäi 1979 terav ekonomine šingotez vedi ristitišton kaikenaigaižele ližadusele i kucui eloho paksuid administrativižid vajehtusid lidnas.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Kitain keskuzpalas, agjan päivnouzmas, Janczi- da Han'šui-jogiden ühthejoksmusel. Kaikuččel randal amuine lidn om:

• Han'kou (汉口, Hankou) sijadase Han'šui- da Janzci-jogiden huril randoil, se om lidnan keskuz, mülütab koume lidnrajonad;
• Han'jan (汉阳, Hanyang) sijadase Han'šui- da Janzci-jogiden keskes;
• Učan (武昌, Wuchang) sijadase Janzci-jogen oiktal randal.

Lidnan keskuz seižub 37 m ü.m.t. korktusel.

Klimat om subtropine mussonine. Voden keskmäine lämuz om +17,1 C°, kezakun-elokun +26,2..+29,1 C°, tal'vkun-uhokun +4,0..+6,6 C°. Ekstremumad oma −18,1 C° (viluku) i +39,6 C° (heinku, eloku). Kezaaigan minimum om +13,0 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +29,1 C° (uhoku). Ei voi panda halad semendkus-redukus. Paneb sadegid 1316 mm vodes, enamba semendkus-heinkus (167..225 mm kus), kaikiš vähemb lugumär oleskeleb tal'vkus (30 mm).

Uhanin lidnümbrik jagase seičemeks lidnrajonaks da kudeks külärajonaks.

Uhanin lidnümbrikon rajonad

Eläjad

Vn 2010 Kitain rahvahanlugemižen mödhe lidnrajoniden ristitišt oli 6 434 373 eläjad, pind — 888 km². Kaik 11 895 000 eläjid oli lidnas 8 494 nellikkilometrad pindal vl 2018.

Amuižed sijaližed lidnalaižed pagištas pohjoižen kitajan kelen suvipäivlaskmaižel paginal. Standartine putunhua otab sen-žo kelen pekinan paginad aluseks.

Transport

Lidnan koume palad oma ühtenzoittud sildoil keskneze. Kaik seičeme sildad oma saudud päliči Jancziš lidnas, üks' tonnel' om jogen al.

Avtobusad, metro da ehtatimed oma kundaližeks transportaks lidnan südäimes. Metropoliten radab vspäi 2004, valdkundan kudenz' amutte. Vspäi 2018 oli ühesa jonod metros, 199 stancijad, 283,5 km raudted; vspäi 2024 siš om 12 jonod, 300 stancijad i 486,3 km raudted.

Rahvahidenkeskeine civiline Uhan' Tän'he-lendimport (kit.: 武汉天河国际机场, WUH / ZHHH, 24,5 mln passažiroid vl 2018, 316 tuh. tonnoid jüguid vl 2021) sijadase 26 kilometras pohjoižhe lidnan keskuzpalaspäi. Sišpäi tehtas reisid Kitaidme da Azijan äjihe verhiže maihe, mugažo Evropha da AÜV:oihe. Nimen Tän'he voib käta kut «Taivhaline jogi» vai «Maidte». Lidnan metron stancii radab lendimportan territorijal vn 2017 vilukuspäi. Vn 2019 vilukuspäi Kitain vizad ei ole tarbhaižed läbilendajiden passažiroiden täht 53 valdkundaspäi lendimportan irdpolel 144 časuks.

Irdkosketused

• Lidnan Rahvahaližen ohjastusen oficialine sait (wuhan.gov.cn). (kit.) (angl.)