Bern

Vikipedii-späi
Bern
Bern (saks.)
Berne (fr.)
Berna (ital. i romanš.)
 Lidnanznam
 Flag
Valdkund Šveicarii
Eläjiden lugu (2017) 133,798 ristitud
Pind 51,62 km²
Bern Bern (saks.) Berne (fr.) Berna (ital. i romanš.)
Pämez' Alek fon Graffenrid
(viluku 2017—)
Telefonkod +41-(0)31
Aigvö tal'vel UTC+1,
kezal UTC+2


Bern (mugažo saksan kelel [ˈbɛrn]; franc.: Berne, ital. i romanš.: Berna) om Šveicarijan Konfederacijan pälidn de fakto. Se om ühtennimižen kantonan pälidn mugažo, valdkundan videnz' lidn eläjiden lugun mödhe. Oficialine kel' om saksan kel'.

Mail'man počtühtištusen i Šveicarijan raudteiden päfaterad sijadasoiš lidnas.

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Eländpunktan aluz om pandud vl 1191 ceringenlaižen Bertol'd V-gercogan käskön mödhe. Vspäi 1848 Šveicarijan parlament i ohjastuz tehtas ištundoid lidnas. Bernan vanh keskuz mülüb UNESCO:n Mail'man jäl'gusen nimikirjuteshe vspäi 1983.

Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Bern sijadase pohjoižpolehe Al'pilpäi, valdkundan lodehes. Lidn seižub Are-jogen känman molembil randoil, 481..674 m korktusil, 540 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Klimat om ven kontinentaline. Heinkun lämuz om +18,3 C°, tal'vkun-uhokun — −0,4..+0,7 C°. Voden keskmäine lämuz om +8,8 C°. Paneb sadegid 1059 mm vodes, enamba semendkus-elokus (106..119 mm kus), sidä kesken oleskeleb lunt 53 sm vodes.

Bern jagase kudhe nimitadud rajonha.

Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]

Vl 2013 eläjiden lugu oli 137 980 ristitud. Kaikiš suremb ristitišt oli 162 405 eläjad vl 1970. Läz 400 tuhad eläjid om ezilidnoidenke.

Transport[vajehta | vajehtada tekst]

Avtobusad, tramvaid, trolleibusad i funikulör (106 m) oma kundaližeks transportaks lidnas. Kaik om 18 sildad Are-joges päliči lidnan südäimes. Bernan elektroraudte (saks. S-Bahn, 13 jonod) ühtenzoitab lidnad ezilidnoidenke.

Regionaline civiline Bern-lendimport (BRN, 183,3 tuh. passažiroid vl 2016) sijadase Bel'p-ezilidnas 5 km suvipäivnouzmha Bernan istorižes keskusespäi, tehtas reisid Evropan maidme.

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]



Evropan pälidnad
Afinad | Amsterdam | Andorr la Vel'j | Baku | Belgrad | Berlin | Bern | Bratislav | Brüssel' | Budapešt | Buharest | Dublin | Hel'sinki | Jerevan | Kijev | Kišinöv | Kopenhagen | Lissabon | London | Lüblän | Lüksemburg-lidn | Madrid | Minsk | Monako-lidn | Moskv | Nikosii | Oslo | Pariž | Podgoric | Prag | Reikjavik | Rig | Rim | San Marino-lidn | Sarajevo | Skopje | Sofii | Stokhol'm | Zagreb | Tallidn | Tbilis | Tiran-lidn | Vaduc | Vallett | Varšav | Vatikan | Ven | Vil'nüs