Bilibino

Bilibino
Билибино (ven.)
Билибин (čukč.)
	Lidnanznam;
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2023)	5,409 ristitud
Pind	22,15 km²
Pämez'	Ol'ga Koževnikova; (semendku 2015—)
Telefonkod	+7−42 738-xx-xxx
Avtokod	87
Aigvö	UTC+12 (MSK+9)

Bilibino (ven.: Били́бино, čukč.: Билибин) om Venäman lidn da lidnankund Čukotkan avtonomižen ümbrikon lodehes. Se om ümbrikon kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe, Bilibinon rajonan administrativine keskuz (vn 1961 elokuspäi).

Istorii[vajehtada | vajehtada lähte]

Eländpunktan aluz om pandud vl 1955 kuti radnikžilo samha kuldad mägikombinatal. Vhesai 1956 nimitihe Karal'vaam:aks (ven. i čukč.: Каральваам, караль «pedroiden aidoitez» + ваам/веем «jogi») jogen mödhe. Udesnimitihe Jurii Bilibin-geologan kanzannimen mödhe, löuzi kuldregionad Koliman basseinas. Vl 1993 žilo sai lidnan statusad.

Bilibino šingotase kuldan samižel, sadas kaivuzmahtusel da ümbriratas sirdandküllästamižfabrikal penid löudmižsijid lidnas ümbri, mugažo lihamaidkombinat i maplodunfabrik (kazmuzhonuzedheotand i konservad) ratas. Bilibinon AES (48 MVt) lämbitab lidnad da varatoitab sidä elektroenergijal, sen vajehtuz dizel'stancijal planiruiše vspäi 2019.

Geografijan andmused[vajehtada | vajehtada lähte]

Lidn sijadase Karal'vaam-jogen lanktendan sijas Sur' Keperveem-jogehe (Koliman hurapol'ne bassein), 270 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad Anadirihesai om 625 km suvipäivnouzmha. Lähembaine lidn om Pevek 240 km pohjoižpäivnouzmha orhal vai 360 km grunt- i tal'vteidme.

Klimat om arktine. Tal'v om vilu lujas da kuiv, sen aigan sulasä oleleb harvoin lujas. Voib panda halad kezan miččel taht kul. Voden keskmäine lämuz om −13,9 C°, kezakun-elokun +7..+10 C°, tal'vkun-uhokun −32..−33 C°. Ekstremumad oma −58 C° i +35,1 C°. Paneb sadegid 198 mm vodes, enamba kezakus-elokus (21..37 mm kus), vähemba uhokus-semendkus (6..9 mm kus).

Keperveem-žilo mülüb lidnankundha Bilibinon ližaks, lendimport sijadase siš.

Eläjad[vajehtada | vajehtada lähte]

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 5 506 ristitud, lidnankundan 5 829 ristitud, rajonan koume nelländest. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 15 558 vl 1989. Vl 2017 kaik 5 348 ristitud elihe lidnas i 5 560 ristitud kaikes lidnankundas.

Ortodoksižen hristanuskondan ph. Serafim Sarovalaižen jumalanpert'^[1] om saudud lidnas vodele 2009.

Čukotkan lodehline tehnikum^[2] om lidnan professionaližen opendusen aluzkundaks. Ende Piterin tegimištoliž-ekonomižen kolledžan filial radoi mugažo.

Galerei[vajehtada | vajehtada lähte]

Telekommunikacine «Orbita»-kaimdaistancii (2015)
Ph. Serafim Sarovalaižen jumalanpert', vn 2013 nägu
Bilibinon AES vn 2016 sulakus
Arktik-mikrorajonas (2014)
Lidnan nägu vl 2015, administracijan sauvuz om nell'žiruine vauged siniženke alažirunke da katusenke oiktalpäi
Lidnan ujundbassein vl 2013