Grodno

Vikipedii-späi
Grodno
Гродна (vaug.)
Гродно (ven.)
 Lidnanznam
 Flag
Valdkund Vaugedvenäma
Eläjiden lugu (2020) 356,900 ristitud
Pind 142,11 km²
Grodno Гродна (vaug.) Гродно (ven.)
Pämez' Mečislav Goi
(eloku 2014—,
Мечыслаў Гой)
Telefonkod +375−152
Aigvö UTC+3


Lidnan transportine kart (2012)

Grodno (mugažo pol'šan kelel, vaug.: Гро́дна [ˈɣrɔdna], ven.: Гро́дно [ˈɡrodnə], oficialine rahvahidenkeskeine transkripcii: Hrodna) om lidn Vaugedvenäman päivlaskmas. Se om valdkundan videnz' lidn eläjiden lugun mödhe, Grodnon agjan administrativine keskuz (vn 1944 sügüz'kuspäi), mugažo Grodnon rajonan (ei mülü sihe).

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Eländpunktan alusenpanendan oficialine dat om 1128. voz'. Mainitase nenidenke nimitusenke: Goroden', Gorodno, Gorodnä. Oli varmitadud lidnusel torguindlidnaks 12. voz'sadal. Grodno oli Suren Litvanman ruhtinazkundan kahtendeks lidnaks znamoičendan mödhe, vspäi 1673 vedihe valdkundan suimid täs, mi kätihe pälidnaks de-fakto anneksijhasai Venäman imperijal vl 1795. Grodnon gubernijan keskuz vll 1801−1918. Mülüi Pol'šanmaha vll 1920−1939. Toižen mail'man sodan aigan lidn oli okkupiruidud nacistoil (23. kezaku 1941 — 16. heinku 1944). Istorine pertišt om kaičenus znamasižes märas. Vl 2008 ližatihe lidnan territorijad, se sureni läz kahthe kerdha.

Grodno šingotase himižel sarakol (azotheretused i himižed kuidud), mašinansauvomižel (takermpuiden tegim, torguindmašiništ) i metallan ümbriradmižel (avtopaloiden edheotandad, «Belkard» — kardanvärtmuded da toižed avtopalad[1]), sauvondmaterialiden pästandal (pun erazvuitte ümbriradmine), sömtegimištol, tekstilin, nahkanümbriradmižen da kengiden edheotandoil, mugažo järedal tabakfabrikal i stökolmülüiden tegimel, turizmal.

Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Lidnan rajonad:
     Leninan rajon (vaug.: Ленінскі раён)      Oktäbrin rajon (vaug.: Кастрычніцкі раён)

Lidn sijadase agjan päivlaskmas, kukhikahas tahondas, Nämunas-jogen keskjoksmusen randoil (laivjogi mödvedhe), 93..180 m ü.m.t. korktusil, 125..160 m ü.m.t. keskmäižil korktusil. Ratud Jubileinoje-järv om olmas. Matkad Pol'šanman röunhasai om 15 km päivlaskmha, Litvanmahasai om 30 km pohjoižhe. Matkad Minsk-pälidnhasai om 246 km päivnouzmha orhal, 276 km avtol vai raudtel. Lähembaine lidn om Skidel' 32 km päivnouzmha-suvipäivnouzmha avtotedme.

Grodno jagase kahteks rajonaks vspäi 1978.

Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]

Vn 2009 Vaugedvenäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 338,2 tuh. ristituid, agjan koumandez. Kaikiš suremb ristitišt oli 373,5 tuhad eläjid vl 2019 (lugustusen vanhan mahtusen mödhe, migracijata).

Rahvahad (2009): vaugedvenälaižed — 62,57%, pol'šanmalaižed — 19,74%, venänikad — 12,20%, ukrainalaižed — 1,82%, toižed rahvahad — 3,67%.

Galerei[vajehta | vajehtada tekst]

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. «Belkard»-edheotandan sait (belcard-grodno.com). (ven.) (angl.)

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]