Mine sisu juurde

Nicše Fridrih

Vajehta tarkendused
Vikipedii-späi
Tarbhaine lehtpol'
Anglijankel'ne tarbhaine lehtpol'
Nicše Fridrih
saks.: Friedrich Nietzsche
Fridrih Nicše läz 1875 vot
Fridrih Nicše läz 1875 vot
nimi sündundan jäl'ghe:

saks.: Friedrich Wilhelm Nietzsche

radmižen toižend:

filosof, runokirjutai, kirjutai, muzikankirjutai, pedagoog, klassikaline filoloog, muusikakriitik, classical scholar, näitekirjanik

sündundan dat:

Lua tõrge kohal Moodul:Sources 199. real: attempt to concatenate local 'letter' (a nil value).

sündundan sijaduz:

Röcken[d], Saksimaa provints[d], Preisi kuningriik[d][17]

valdkund:

 Preisi kuningriik[d][18]
[18]

kolendan dat:

Lua tõrge kohal Moodul:Sources 199. real: attempt to concatenate local 'letter' (a nil value).

kolendan sijaduz:

Veimar, Saksi-Weimar-Eisenach[d], Germanijan imperii[17][19]

tat:

Carl Ludwig Nietzsche[d]

avtograf:

sait:

pacelli-edition.de/Biogr…[19]

 Nicše Fridrih VikiAitas
Om sädusid VikiPurtkiš VikiPurde

Fridrih Vil'gel'm Nicše (saks.: Friedrich Wilhelm Nietzsche ['fʁi:dʁɪç 'vɪlhɛlm 'ni:tʃə]; sünd. 15. reduku 1844, Rökken-külä läz Läipcigad, Saksonii, Prussii, Germanine Ühtištuz — kol. 25. eloku 1900, Veimar, Saksen-Veimar-Eizenah, Germanine imperii) oli saksalaine filosof, kelentedomez', kul'turan arvostai, muzikankirjutai pajoidenke.

Biografii

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Vozil 1862−1868 Fridrih Vil'gel'm openui Bonnan, sid' Läipcigan universitetoiš. Vll 1868−1879 oli ranu Bazelin universitetas klassižen kelentedon professoran. Läksi erindha läžundan tagut (lujad pän kibud, palah'ne sogeduz), sid' oli tervnenu da eli sättujan klimatan ecmäs (Sankt-Moric, Genui, Turin, Nicc), pordoil pörttes Saksanmaha perehennoks (Naumburg). Eli apatridan vspäi 1869 surmhasai.

Mez' oli naimatoman, koli lapsetoman. Vozil 1889−1900 oli hairahtanu meles perandläžundan vai aivoiden infekcijan taguiči.

Tedotöd

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Nicše oli kelentedoopendusenke, hänen filosofii om sätud tarkal kelel da aforizmoil. Filosof lugi sistematizacijan tahtod tozimel'žusen vajagudeks, ei ole sistemad hänen filosofijas, ei ole akademizmad sädusiš. Pani heilün alle subjektan ühtmut, valdan primarižust, todust mail'man üks'jäižeks aluseks, ristitun tegendoiden racionalizmad. Äiluguižiden tedotöiden tegii.

Valitud pätedotöiden nimikirjutez
  • «Tragedijan sündund, vai Ellinižuz i pessimizm» (1872, saks.: Die Geburt der Tragödie)
  • «Ičezaigatomad sekoimižed» (nelläs palas, 1872−1876, Unzeitgemässe Betrachtungen)
  • «Ristitun kartte, ani ristitun kartte. Kirj meletajiden valdaližešti täht» (1878, Menschliches, Allzumenschliches). Kahtenke ližadusenke:
    • «Segoitadud mel'pideged i lühüdad frazad» (1879, Vermischte Meinungen und Sprüche)
    • «Kalik i hänen kuvahaine» (1880, Der Wanderer und sein Schatten)
  • «Homendezzor'a, vai moralin tühjmeliš» (1881, Morgenröte)
  • «Ilokaz tedo» (1882, 1887, Die fröhliche Wissenschaft)
  • «Muga Zaratustra pagiži» (1883−1887, Also sprach Zarathustra)
  • «Kuvahaižes poles hüvüdespäi da pahudespäi. Ezivänd tuleban aigan filosofijale» (1886, Jenseits von Gut und Böse)
  • «Moralin genealogijale. Polemine tö» (1887, Zur Genealogie der Moral)
  • «Kazus Vagner» (1888, Der Fall Wagner)
  • «Idoliden hämär, vai kut filosofiruidas palläl» (1888, Götzen-Dämmerung), toine nimi om «Kumiruiden lanktend, vai Siš, kut voib filosofiruida pallän abul»
  • «Antihrist. Soiverduz hristanuskondan polehe» (1888, Der Antichrist)
  • «Kut kätas ičeks» (1888, Ecce Homo).

Homaičendad

[vajehta | vajehtada lähtetekst]
  1. ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118587943 // Integrated Authority File — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 RKDartists
  4. ↑ 4,0 4,1 SNAC — 2010.
  5. ↑ 5,0 5,1 Find a Grave — 1996.
  6. ↑ 6,0 6,1 International Music Score Library Project — 2006.
  7. ↑ 7,0 7,1 Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
  8. ↑ 8,0 8,1 NooSFere — 1999.
  9. ↑ 9,0 9,1 Internet Philosophy Ontology project
  10. ↑ 10,0 10,1 BD Gest'
  11. ↑ 11,0 11,1 Brockhaus Enzyklopädie
  12. ↑ 12,0 12,1 Nehamas A. Nietzsche, Friedrich // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T062440
  13. ↑ 13,0 13,1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  14. ↑ 14,0 14,1 AlKindi
  15. ↑ 15,0 15,1 Babelio — 2007.
  16. ↑ 16,0 16,1 Musicalics
  17. ↑ 17,0 17,1 Ницше Фридрих // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  18. ↑ 18,0 18,1 https://www.e-periodica.ch/digbib/view?pid=bzg-002:1941:40::163#168
  19. ↑ 19,0 19,1 Catalog of the German National Library

Edesine lugemine

[vajehta | vajehtada lähtetekst]
Saksan kelel
  • Günter Abel: Nietzsche. Die Dynamik der Willen zur Macht und die ewige Wiederkehr. 2., erweiterte Auflage. De Gruyter, B./N. Y. 1998, ISBN 3-11-015191-X (Versuch der Klärung des häufig missverstandenen Begriffes).
  • Gilles Deleuze: Nietzsche und die Philosophie. Europäische Verlagsanstalt, Hamburg 1976, ISBN 3-434-46183-3 (Klassiker der französischen Nietzsche-Rezeption).
  • Jacques Derrida: Sporen. Die Stile Nietzsches. Corbo e Fiore, Venedig 1976 (versucht zu zeigen, dass Nietzsches Denken kein Zentrum hat).
  • Günter Figal: Nietzsche. Eine philosophische Einführung. Reclam, Stuttgart 1999, ISBN 3-15-009752-5.
  • Eugen Fink: Nietzsches Philosophie. Stuttgart 1960.
  • Erich Heller: Die Wiederkehr der Unschuld und andere Essays. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1977.
  • Karl Jaspers: Nietzsche. Einführung in das Verständnis seines Philosophierens. De Gruyter, B./N. Y. 1981 (Erstauflage 1935), ISBN 3-11-008658-1 (Jaspers sucht als Philosoph und als Psychiater Zugang zu Nietzsches Denken.).
  • Walter Arnold Kaufmann: Nietzsche: Philosopher, Psychologist, Antichrist, Princeton University Press, Princeton, N.J. 1950, 4. Auflage. 1974; deutsche Übersetzung: Nietzsche: Philosoph – Psychologe – Antichrist. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1988, ISBN 3-534-80023-0 (wichtiges Werk der angelsächsischen Nietzsche-Interpretation).
  • Domenico Losurdo: Nietzsche, der aristokratische Rebell: Intellektuelle Biographie und kritische Bilanz. 2 Bände. Argument/Inkrit, Berlin 2009, ISBN 978-3-88619-338-7.
  • Mazzino Montinari: Friedrich Nietzsche: Eine Einführung. De Gruyter, B./N. Y. 1991, ISBN 3-11-012213-8 (von einem der Herausgeber der Kritischen Gesamtausgabe Nietzsches).
  • Wolfgang Müller-Lauter: Nietzsche. Seine Philosophie der Gegensätze und die Gegensätze seiner Philosophie. De Gruyter, B./N. Y., 1971.
  • Barbara Neymeyr, Andreas Urs Sommer (Hrsg.):Nietzsche als Philosoph der Moderne. Universitätsverlag Winter, Heidelberg 2012. ISBN 978-3-8253-5812-9
  • Raoul Richter: Friedrich Nietzsche. Sein Leben und sein Werk. 4. Auflage. Meiner, Leipzig 1922 (Digitalisat).
  • Wiebrecht Ries: Nietzsche zur Einführung. Junius, Hamburg 2004, ISBN 3-88506-393-X.
  • Georg Römpp: Nietzsche leicht gemacht. (= UTB. 3718). Böhlau, Köln/Weimar 2013, ISBN 978-3-8252-3718-9.
  • Hans-Martin Schönherr-Mann: Friedrich Nietzsche (= UTB. 3001). Fink, Paderborn 2008, ISBN 978-3-8252-3001-2.
  • Stefan Lorenz Sorgner, H. James Birx, Nikolaus Knoepffler (Hrsg.): Wagner und Nietzsche: Kultur-Werk-Wirkung: Ein Handbuch. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 2008, ISBN 978-3-499-55691-3.
  • Werner Stegmaier: Friedrich Nietzsche zur Einführung. Junius, Hamburg 2011, ISBN 978-3-88506-695-8.
  • Bernhard H. F. Taureck: Nietzsche-ABC. Reclam, Leipzig 1999, ISBN 3-379-01679-9.
  • Gianni Vattimo: Nietzsche: Eine Einführung. Metzler, Stuttgart 1992, ISBN 3-476-10268-8.
  • Claus Zittel: Selbstaufhebungsfiguren bei Nietzsche. Königshausen & Neumann 1995, ISBN 3-8260-1082-5.
Venän kelel
  • Ницше Ф. Полное собрание сочинений: В 13 томах / Пер. с нем. В. М. Бакусева, Ю. М. Антоновского, Я. Э. Голосовкера и др.; Ред. совет: А. А. Гусейнов и др.; Ин-т философии РАН. — М.: Культурная революция, 2005−2014.
  • Бугера, В. Е. Социальная сущность и роль философии Ницше. — М.: КомКнига, 2010. — ISBN 978-5-484-01062-2.
  • Марков, Б. В. Человек, государство и Бог в философии Ницше. — СПб.: Владимир Даль: Русский остров, 2005. — 786 lp. — (Мировая Ницшеана). — ISBN 5-93615-031-3, ISBN 5-902565-09-X
  • Нордау М. Фридрих Ницше // Вырождение. — М.: Республика, 1995.— 400 lp. — (Прошлое и настоящее). ISBN 5-250-02539-0
  • [Стихотворения]// «Зарубежная поэзия в переводах Вячеслава Куприянова». М.: Радуга, 2009
  • Цендровский О. Ю. Аристократический идеал философии Ницше // Вестник РХГА. 2015. № 1. Lpp. 46−55.
  • Цендровский О. Ю. Идеал величия в философии Ницше // Вестник РХГА. 2013. № 4. Lpp. 119−129
  • Цендровский О. Ю. Рим против Иудеи: ницшевская трактовка истории и генеалогии христианства // Философия и культура. — 2014. — № 10. — Lpp. 1478−1487.
  • Цендровский О. Ю. Система философии Ницше // Философия и культура. — 2015. — № 7. — Lpp. 997−1007.
Anglijan kelel
  • Maudemarie Clark: Nietzsche on Truth and Philosophy. Cambridge University Press, Cambridge 1990, ISBN 0-521-34850-1.
  • Manuel Knoll/ Barry Stocker (Hrsg.): Nietzsche as Political Philosopher, B./Boston 2014.
  • Keith Ansell Pearson (Hrsg.): A Companion to Nietzsche. Blackwell, Oxf./Malden 2006, ISBN 1-4051-1622-6.
Om sadud "https://vep.wikipedia.org/w/index.php?title=Nicše_Fridrih&oldid=154565"