Vizantijan imperii

Vizantijan imperii
Imperium Romanum Orientale / Romania (latin.)
Βασιλεία Ῥωμαίων / Ῥωμανία (grek.)

Tehtud	395
Hajenu	1453
Valdkundznam	Flag
Pälidn	Konstantinopol' (395–1204, 1261–1453)
Eläjiden lugu (565)	19 mln ristitud
Pind	3,500,000 km²
Kel'	latinan (4.-6. voz'sadad) keskgrekan (7. voz'sadaspäi)
Ohjanduzform	monarhii
Pämehen titul	imperator (4.-6. voz'sadad), avtokrator, vasilevs (7. voz'sadaspäi)
Jäl'gmäine pämez'	Konstantin XI Dragaš
Dinastii	12 dinastijad
Religii	ortodoksine hristanuskond
Valüt	solid (vizantijan rahuded)

Vizantijan imperii (latin.: Imperium Romanum Orientale, Romania; grek.: Βασιλεία Ῥωμαίων Basileja Romaion, Ῥωμανία Romania), Vizantii vai Päivnouzmaine Rimalaine imperii, oli valdkund Azijan päivlaskmas i Evropan suves vozil 395−1453, mugažo Afrikan pohjoižes ezmäižil voz'sadoil. Rimalaižen imperijan jagon üks' pala kahtespäi. Vizantii levitihe severz'-se kerdoid, no kadoti territorijoid vihankandajiden rahvahiden londoiden tagut. Oli imetud Osmanan imperijal.

Grekan kul'tur oli levitadud lujas. Ortodoksine hristanuskond oli valdkundaližeks religijaks, kaik toižed uskondad oliba kel'tud. Ülembaine kund kogoni grekalaižišpäi i armenijalaižišpäi päpaloin. Vll 1204−1261 imperii oli jagadud nelläks palaks, no udessündutihe. Socialine lift radoi hüvin kacmata korktaha korrupcijha, mehed ristitkundan alašoiduspäi kändiba imperatoroikš erasti. Sodakukerdused oliba paksud, kaik oli 65 kukerdust imperijan elos 1058 vot hätkte, i vaiše 34 imperatorad koliba ičeze surmal.

Imperijan tegimišt oli šingotadud toižen Evropan erineden, käziradajiden tavarad oliba tetabad sen irdpolel. Vizantii oli Šuukten päivlaskmaižeks agjaks, vedihe torguindad Kitainke i Indijanke. Elokahan imperijan valatoitand oli kul'turine. Tetas äi muštnikoid, amuižgrekan literaturad, Vizantijan čomamahtoid, medicinad. Venän oiktuz oti imperijan oiktuzsistemad ezikuvaks.

Homaičendad

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.