Vanh Russ

Vanh Russ
Старая Русса
Lidnanznam;	Flag;
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2020)	27,487 ristitud
Pind	18,54 km²
Pämez'	Nina Bojakova; (sügüz'ku 2018—)
Telefonkod	+7−81 652-xx-xxx
Avtokod	53
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Vanh Russ (ven.: Ста́рая Ру́сса) om Venäman lidn, lidnankund da kurort Uz'lidnan agjan päivlaskmas. Se om agjan koumanz' lidn eläjiden lugun mödhe, Vanhan Russan rajonan administrativine keskuz.

Istorii

Eländpunkt om olmas 11. voz'sadaspäi kuti Rous (amuižvenän kelel: Рѹса) löutud tohesižen kirjeižen mödhe, nimitihe jogen mödhe (nüg. Porus'j). Mainitase aigkirjas ezmäižen kerdan vl 1167. Vll 1199−1201 saudihe varmitest. Lidn šingotihe keitandsolan pramozlal. Vhesai 1552 nimituz oli Rus (ven.: Ру́са). Mülüi Ročinman okkupacijan zonha vll 1611−1617, kaik oli vargastadud. Vspäi 1785 šingotase kurortaks. Vl 1878 raudte Uz'lidnaspäi tuli lidnha (om muretud Suren sodan aigan), vl 1894 — «Pskov — Bologoje»-raudte. Lidn sai oficiališt nügüdläšt nimitust 20. voz'sadaspäi, oficialitomišt — 16. voz'sadaspäi.

Vanh Russ šingotase sömtegimišton edheotandoil, ladimensauvomižen «Staroruspribor»-tegimel^[1] (gazklapanad i gazpoltimed tegimišton täht), aviakohenduztegimel i himižen mašiništonsauvondan tegimel, mugažo turizmal.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Polist'-jogen da sen huran Porus'j-ližajogen (ven.: Порусья) kaikil randoil (Lovatin i Il'mjärven bassein), 25 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Matkad Surhe Uz'lidnhasai om 59 km pohjoižhe orhal vai 97 km avtotedme ümbri Il'mjärves. Toine lähembaine lidn om Sol'ci 64 km päivlaskmha orhal vai 79 km avtol.

Tobmuz

Dubovici- (1 107 rist. vl 2010) i Roščino- (kaikenaigaižeta ristitištota vl 2010) küläd mülüdas lidnankundha Vanhan Russan ližaks. Lidnankundan pind — 34,87 km².

Lidnankundan tobmuden pämez' om Deputatoiden nevondkundan ezimez'. Edeline nevondkundan ezimez' om Aleksandra Džumaeva, radoi vspäi 2005.

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 31 809 ristitud, lidnankundan — 32 816 ristitud, rajonan seičeme kümnendest, vn 2021 lidnan — 27 487 ristitud. Vl 2017 kaik 29 019 ristitud elihe lidnas i 30 081 ristitud kaikes lidnankundas. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 40..41 tuh. eläjid vll 1979−2001 (41 600 rist. vl 1992).

Rahvahad (enamba 0,4 % vl 2021): venälaižed — 87,4 %, ukrainalaižed — 0,4 %, toižed rahvahad — 1,8 %, rahvahuden ozutandata — 10,4 %.

Ortodoksižen hristanuskondan üks'toštkümne pühäpertid^[2] oma kaičenus i saudud lidnas: Hristan Eläbzdusen päjumalanpert', nell' jumalanpertid, kaks' časounäd i Spasan Toižetamižen jumalankodi (kaks' päjumalanpertid i kaks' jumalanpertid). Niiden ližaks ühesa jumalanpertid i seičeme časounäd oma pandud mantazole.

Lapsiden opendusen aluzkundad oma severz'-se päivkodid, keskškolad. Vanhan Russan agrotehnine kolledž^[3] i Borovičin medkolledžan filial oma lidnan professionaližen opendusen aluzkundoikš.