Kül'bet'
Kül'bet' om kalutadud sauvuz vai honuz pezmaha ristituid ühtenaikčen veden da löunun (lölün) painegenke (Venämas da Suomenmas) vai vedenke da hulan il'manke (Turkanmas da Amuižes Rimas). Mugažo kül'bet' kävutase sobid pezmaha da kazmusid kuimaha. Kül'bet' om pühä sija.
Kül'bet' lämptäs vaiše mustaks (nece om must kül'bet' ) vai vaiše vauktaks (vauged kül'bet').
Kül'betin rahkoid oma kül'bet'ižandeine da kül'bet'emägeine.
Kül'betin südäin
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Kül'betin südäimes oma olmas:
- ezikül'bet' (kül'bedez, sencad) laučoidenke da seinsüvendusidenke (vastoiden putoiden täht) lähtmaha kül'betišpäi pezendan aigan, mugažo sobmähä.
- küudug — sija kivirongunke da turunke. Raudpadad (čugunad) vedenke pandas lämbitamha sen verhe, erasišti niiden sijas seižub jo sur' raudasine stojan vedenke. Haugod pandas kivirongun alle.
- palatid — erižtazoižed marad vastoimahas (haudmahas).
- üks' ikun laudanke.
- vajehtadud lava lehtezpuižiš lahkoišpäi.
- lava lagiden päl segoitadud piskuižidenke savespäi.
- ližasauvuz varadamha haugoid, om saudud ühthiš seiniš ezikül'betinke.
Kül'betin sauvomine
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Kül'betin strub tehtas kuzišpäi vai pedajišpäi, erašti struban üläh tehtas haboišpäi, sikš miše habasižed parded lahotas alahan teravašti lujas nepsudespäi. Lepaspäi ei tegkoi, sikš miše om jüged löuta sättujid parzid.
Strub samaltas hüvin pandes sijha. Muga kül'bet' püžuškandeb lämän pit'kha.
Vepsän küliš kül'betin alusenkived pandas laptha läz jogen randad, miše oliži lähemba kantta pehmdad vet da huhtoida sobid. Mugažo kül'bet' sijatas laptha pertin ukkaspäi.
Erazvuiččiden rahvahiden kül'betin toižendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Venälaine kül'bet'
- Saun (suomalaine kül'bet')
- Kuiv saun (kuivan il'manke)
- Sento (japonine kül'bet')
- Termid (amuižrimalaine kül'bet')
- Bahnik (armenine kül'bet')
- Hammam (arabine i turkaine kül'bet')
Kül'bet'he sidodud vepsän tärtused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Kül'bet'kart — tautadud kart veden lämbitusen täht.
- Kül'bet'kibu, kül'bet'pagan, kül'bet'viga — läzund kül'betin jäl'ghe.
Kül'bet'he sidodud vepsän muštatišed da ozoitesed
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Muštatišed
[vajehta | vajehtada lähtetekst]
- Kül'bet' kebnendab melen (mel't).
- Kül'betihe läksi da vastan unohti.
Ozoitez
[vajehta | vajehtada lähtetekst]
- Must härgaine om lujas joll'akaz, hot' äjak vet anda, ka kaiken job. (küuduk)
Irdkosketused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Kut lämbitadas kül'betin' mijau Pondlau // Vepsän kelen korpus. — #108.
- Kut kil'betin' saavaba // Vepsän kelen korpus. — #164.
- Veroiden tedolang — Kül'betin polhe // Viestit Karjala youtube.com-saital. (+ subtitrad venän kelel)
 |
Kül'bet' Vikiaitas |