Alatir'

Alatir'
Алатырь (ven.)
Улатӑр (čuv.)
Lidnanznam;	Flag;
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2021)	33,035 ristitud
Pind	41,68 km²
Pämez'	Jurii Bogolübov; (uhoku 2018—)
Telefonkod	+7−83 531-xx-xxx
Avtokod	21, 121
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Alatir' (ven.: Ала́тырь, čuv.: Улатӑр, erz.: Ратор ош) om Venäman lidn da lidnümbrik Čuvašijan Tazovaldkundan suvipäivlaskmas. Se om Čuvašijan nellänz' lidn eläjiden lugun mödhe, Alatirin rajonan administrativižeks keskuseks mugažo, ei ole rajonan palaks.

Istorii[redaktiruida | redaktiruida purde]

Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan lidnan statusanke Nikon-patriarhan aigkirjas vl 1552. Sil aigal lidnusen aluz om pandud Ivan Grazijan käskön mödhe, no löuzihe amušt lidnust, om 10.-12. voz'sadoiden arheologižid löudmižid. Lugetas 1552. vot lidnan alusenpanendan vodeks oficialižikš. Nimituz libub mordvinan Ratorlei-gidronimaspäi (Раторлей).

Vl 1893 «Ruzajevk — Kanaš»-raudtejono läbiti lidnad. Se šingotaškanzihe teravas, no uz' nevondkundaline administrativine jagand jai lidnad regioniden röunoidenno.

Alatir' šingotase mehanižel tegimel (varapalad raudten täht), elektroladimiden tegimel, maidon edheotandal. Nevondkundaližen aigan radoiba mugažo soitoiden (pianino, tal'jankad, jäntked) i suksiden fabrikad.

Geografijan andmused[redaktiruida | redaktiruida purde]

Lidn sijadase Alatir'-jogen oiktal randal sen lanktendan sijas Sur-jogehe, Sur-jogen hural randal (Volgan oigedpol'ne bassein), 130 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad Čeboksarhasai om 150 km pohjoižhe orhal vai 190 km avtotedme. Lähembaine lidn om Ardatov (Mordovii) 20 km päivlaskmha orhal.

Alatir' om lidnümbrikon üks'jäine eländpunkt.

Eläjad[redaktiruida | redaktiruida purde]

Vn 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 38 203 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 47 700 eläjad vozil 1992 i 1993. Kaks'kümnenden voz'sadan augotišes Alatir' oli kaikiš järedamb lidn nügüdläižen Čuvašijan territorijal, 25 tuhad ristituid elihe lidnas.

Rahvahad (ozutadud rahvahudenke vl 2010): venälaižed — 87,8 %, mordvinalaižed — 8,45 %, čuvašalaižed — 3,1 %, totarlaižed — 0,65 %.

Professionaližen opendusen aluzkundad oma Alatirin tehnologine kolledž^[1] i Alatirin raudtetehnikum — Samaran raudteiden valdkundaližen universitetan filial.