Gräzi

Gräzi
Грязи
Lidnanznam;	Flag;
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2021)	43,908 ristitud
Pind	38,61 km²
Pämez'	Oleg Filippov; (keväz'ku 2010—)
Telefonkod	+7−47 461-xx-xxx
Avtokod	48
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Gräzi (ven.: Гря́зи) om Venäman lidn, lidnankund da raudtesol'm Lipeckan agjan päivnouzmas. Se om agjan koumanz' lidn eläjiden lugun mödhe, Gräzin rajonan administrativine keskuz. Lipeckan suvipäivnouzmaine kaimdailidn.

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Ende Gräzi-žilo oli olmas lidnan territorijal Matiran oiktal randal 17. voz'sadaspäi. Sirtihe sen eläjid paloin vl 1974 sauvomha Matiran vezivaradint, ühtištuihe žilod lidnanke vl 1979. Gräzi-radnikžilon aluz om pandud vl 1868 kuti raudtestancii udel «Moskv — Voronež»-raudtel. Vl 1869 sauvoškanzihe «Jelec — Borisoglebsk»-raudted žilospäi. Nimitihe stancijad i sid' radnikžilod Gräzi-žilon mödhe. Radnikžilo kändihe rajonan keskuseks vl 1928, sai lidnan statusad vn 1938 4. päiväl tal'vkud.

Gräzi šingotase mašinansauvomižen tegimil (gidromašiništ, kul'tivatorad, elevatorjauhmašiništ, raudtekonteinerad), sömtegimištol (järed saharantegim, sömkoncentratoiden kombinat, elevator), raudten edheotandoil, mugažo semniden tegim radab lidnas.

Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Lidn sijadase rajonan keskuzpalas, Matir-jogen hural randal tobjimalaz (ven.: Матыра 180 km pitte, Donan hurapol'ne bassein), 120 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Baigor-jogi (ven. Байгора 115 km pitte) lankteb Matirha huralpäi lidnan päivnouzmas. Matiran vezivaradim zavodiše ani mödvedhe lidnaspäi.

Matkad Tambovan agjhasai om kuz' kilometrad pohjoižpäivnouzmha orhal. Matkad Lipeckan röunhasai om kaks' kilometrad päivlaskmha-lodeheze orhal vai teidme, om 20 km keskushesai.

Kaik koume raudtestancijad ratas lidnas: Gräzi-Orlovskije (ende Gräzi-Jeleckije) vspäi 1868, Gräzi-Volgogradskije vspäi 1869 i Gräzi-Voronežskije (keskuses) vspäi 1868. Sportivine Gräzi-aerodrom radab vides kilometras suvhe lidnaspäi.

Tobmuz[vajehta | vajehtada tekst]

Gräzi om lidnankundan üks'jäižeks eländpunktaks. Lidnankundan pind — 38,61 km².

Lidnan Deputatoiden nevondkundan ezimez' om Mihail Gološčapov vn 2015 kül'mkuspäi.

Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]

Vl 1897 žilon ristitišt oli 1 700 eläjad. Vl 1939 kaik 25 900 ristitud elihe lidnas. Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 46 807 ristitud, rajonan koume videndest. Kaik 46 586 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om 46..49 tuhad eläjid vspäi 1989 (49 300 rist. vl 2001).

Rahvahad (2010): venälaižed — 96,8 %, čiganalaižed — 1,0 %, toižed rahvahad — 2,2 %.

Ortodoksižen hristanuskondan nell' jumalanpertid^[1] oma kaičenus i saudud lidnas.

Gräzin tehnine kolledž^[2] om lidnan professionaližen opendusen aluzkundaks.