Keiptaun
Lidnanznam |
Flag |
Valdkund | Suviafrikan Tazovaldkund |
Eläjiden lugu (2022) | 3,776,313 ristitud |
Pind | 2,461 km² |
Pämez' | Džordin Hill-L'juis (kül'mku 2021—, Geordin Hill-Lewis) |
Telefonkod | +27−21 |
Aigvö | UTC+2 |
Keiptaun (angl.: Cape Town, afrik.: Kaapstad [ˈkɑːpstat], kos.: iKapa [íkáːpa], sesoto: Motse Kapa) om lidn Suviafrikan Tazovaldkundan suvipäivlaskmas. Se om Päivlaskmaižen Kapan provincijan administrativine keskuz, valdkundan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe.
Suviafrikan Tazovaldkundan parlament i ohjastusen erased aluzkundad sijadasoiš Keiptaunas.
Istorii[vajehta | vajehtada tekst]
Eländpunktan aluz om pandud vl 1652 alamalaižen Jan van Ribek:an ekspedicijal kuti lidn da port Atlantižen valdmeren randal Hüvän Toivon nemenno varatoitamha laivoid söndtavaroil. Oli Kapan kolonijan (1795−1910) pälidnaks. Lidnan municipalitet om sätud vl 1839. Ezmäine raudtekeskust om saudud lidnas vl 1859, raudteverk šingotihe teravas Kapan kolonijas 1870-nzil vozil. Keiptaunan znamoičend poleni Suecan kanalan avaidusenke vl 1869, no almazoiden löudmine vl 1867 i vn 1886 kuldsäruläžund ližazi immigrantoiden lugud. Johannesburgan i Pretorijan rajon dominiruib valdkundas 20. voz'sadan augotišespäi.
Keiptaun šingotase finansižil holitišil, torguindal, sauvondal, sömiden da jomiden pästandal. Lidnan vozne saliž oli 78,7 mlrd US$ vl 2011, ühtele hengele — 19,656 US$.
Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]
Lidn sijadase mererandal, 0..1087 m ü.m.t. korktusil (Laudanvuitte mägi). Enamba 70 mägenpäd enamba mi 300 metrad kortte seištas lidnas.
Klimat om Keskmeren toižendan. Voden keskmäine lämuz om +16,2 C°. Ekstremumad oma −1,3 C° (kezaku, heinku) i +45,2 C° (viluku). Paneb sadegid 515 mm vodes.
Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]
Vl 1901 kaik 171 tuh. ristituid elihe lidnas. Vl 2011 lidnan eläjiden lugu oli 3 740 025 ristitud ezilidnoidenke. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd' i om kaikenaigaine vspäi 2018, sen ližaduz röunatase SIDS:an pošaval i reskveden mairhel (25 litrad päiveses ühtele hengele vl 2018).
Ristitišt om erazvuitte augotižlibundan mödhe: orjiden jäl'gelaižed (Malaizii, Indonezii, Madagaskar), sijaližed afrikalaižed, vaugedverižed (Alamad, Germanii, Portugalii). Keiptaun om afrikaans-kelen kodima.
Edeližed lidnan pämehed (merad) oma Deniel Plato (Daniel Plato, kül'mku 2018— reduku 2021, semendku 2009 — semendku 2011), Patrisija de Lill' (Patricia de Lille, kezaku 2011 — reduku 2018).
Transport[vajehta | vajehtada tekst]
Avtobusad da taksid oma kundaližeks transportaks. Järed meriport radab lidnas.
Keiptaunan rahvahidenkeskeine lendimport[1][2] (CPT / FACT, 10,7 mln passažiroid vll 2017 sulaku — 2018 keväz'ku) om kahtenz' surtte SAT:as. Se sijadase 22 kilometras päivnouzmpolehe lidnan keskusespäi, oigendab reisid Pohjoižamerikan, Evropan da Azijan verhiže maihe, man irdpolele da südäimehe.
Sebruzlidnad[vajehta | vajehtada tekst]
- Aahen, Pohjoine Rein da Vestfalii, Saksanma (vspäi 2000)
- Haif, Izrail' (1975)
- Hančžou, Čžeczän, Kitai (2005)
- Nicc, Francii (1974)
- Piter, Venäma (2001)
Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]
- ↑ Keiptaunan rahvahidenkeskeižen lendimportan sait (capetown-internationalairport.co.za). (angl.)
- ↑ Keiptaunan rahvahidenkeskeine lendimport airports.co.za-saital. (angl.)
Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]
Keiptaun Vikiaitas |