Novomoskovsk (Venäma)

Novomoskovsk
Новомосковск

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2018)	124,787 ristitud
Pind	74,7 km²
Pämez'	Anatolii Prorokov (sügüz'ku 2013—)
Telefonkod	+7−48 762-xx-xxx
Avtokod	71
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Sil sanal voib olda toižid znamoičendoid; miše nähta niid, tulgat tänna.

Novomoskovsk (ven.: Новомоско́вск) om Venäman lidn Tulan agjan päivnouzmas. Se om agjan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe, Novomoskovskan lidnümbrikon administrativine keskuz (edel 2008. vot — rajonan).

Istorii

Ezmäine eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 1765 kuti Jekaterina II-imperatornaižen volostin Bobriki-usadib Jepifanin makundas, möhemba hänen illegitimižen Aleksei Bobrinskii-poigan žilo. Vl 1930 järedan himižen «Azot»-kombinatan sauvond i buran hilen samine zavodišoiš žilonno, i sil-žo vodel kätihe žilod Bobriki-lidnaks (ven.: Бо́брики). Vozil 1930−1935 lidnan ristitišt ližadui lujas, mehed tuliba kaikes valdkundaspäi. Vll 1933−1961 lidnan nimi oli Stalinogorsk (ven. Сталиного́рск) valdkundan Iosif Stalin-lideran psevdoniman mödhe. Ühtištuihe Sokol'niki-lidnad Novomoskovskanke vn 2008 redukus.

Novomoskovsk šingotase himižel tegimištol (heretusiden «Azot»-kombinat, organižen sintezan tegim, «Procter & Gamble»-kompanijan kodihimijan tegim, plastikan tehmine), sauvondmaterialiden pästandal (sauvondgipsan edheotand sijaližel torhudel, keramikan i lämoinvastaižiden materialiden tegimed, raudbetontegesed, Penopleks-lämuzizoläcii), Novomoskovskan GRES:al. Koume tedoaluzkundad (himijan i kaivuztegimišton polhe), koume järedad adivpertid.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Keskvenän ülüden pohjoižpalas, 236 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Don-jogen purde sijadase lidnan territorijal. Om saudud Lübovk- (2,8 km²) i Šat-jogen (vspäi 1932, 12,5 km²) vezivaradimid lidnan pohjoižpalas (Okan oigedpol'ne bassein). Matkad Tulhasai om 48 km päivlaskmha-lodeheze orhal, 59 km avtotel vai 70 km raudtel. Lähembaižed lidnad oma Kimovsk 10..15 km suvipäivnouzmha orhal i teidme, Donskoi ani suvhe, Uzlovai 3 km suvipäivlaskmha i 5 km suvhe orhal vai avtotedme, 10 km suvhe raudtedme.

Novomoskovskai-1-päraudtestancii radab lidnas, lidnelektrojonused ajadas raudterenghadme i ühtenzoittas Donskoi-lidnanke. Kaik om kümne raudtestancijad da seižutezplatformad lidnas. «Don»-avtote (M4-trass) mäneb 7 km päivlaskmha lidnaspäi.

Eläjad

Vl 1897 žilon ristitišt oli 13 tuhad eläjid, vl 1939 lidnan — 76 186 eläjad. Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 131 386 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 145..147 tuhad eläjid vll 1975−1993 (147 tuh. rist. vll 1982 i 1986−1987). Ortodoksižen hristanuskondan Jumalanmaman Emäganpäivän mez'jumalankodi (vspäi 1995, ühtennimiženke päjumalanpertinke i kahtenke jumalanpertinke), kaks' jumalanpertid i časoun' oma olmas lidnas, mugažo protestantizman koume pühäpertid (seičemenden päivän adventistoiden, vižkümnenden päivän, evangelistoiden).

Rahvahad (2010): venälaižed — 96,6%, toižed rahvahad — 3,4%.

Professionaližen opendusen aluzkundad oma Novomoskovskan medicinine, fizkul'turan da sportan, politehnine i muzikaline kolledžad, sauvondtehnikum, Moskvan üläopendusen aluzkundoiden viž filialad.

Galerei

• 

  Lidnan administracijan pert'

• 

  Jumalanmaman Emäganpäivän mez'jumalankodi
  (vn 2014 nägu)

• 

  Novomoskovskan GRES
  (2009)

• 

  Dramteatr

• 

  Novomoskovskai-1-päraudtestancii

Irdkosketused

• Lidnümbrikon tobmuden aluzkundoiden sait (nmosk.ru). (ven.)
• Lidnan informacine sait (nm71.ru). (ven.)