Jasnogorsk (Tulan agj)

Jasnogorsk
Ясногорск

Lidnanznam
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2021)	15,269 ristitud
Pind	11,75 km²
Pämez'	Jurii Kozlov (kül'mku 2014—)
Telefonkod	+7−48 766-xx-xxx
Avtokod	71
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Jasnogorsk (ven.: Ясного́рск) om Venäman lidn da lidnankund Tulan agjan pohjoižes. Se om Jasnogorskan rajonan administrativine keskuz.

Istorii

Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 1578 kuti Rostislo (ven.: Рости́сло). Se oli tetab kaks'jaiženke nimitusenke 19. voz'sadaspäi: Laptevo-žilo, se-žo Rostislavo (ven.: село Ла́птево, Ростиславо тож). «Moskv — Tul»-raudtekeskust mäni žilonno vl 1867, i erine žilo stancijanno oli olmas. Laptevo oli villän i mecan znamasižeks jügustancijaks 19. voz'sadan lopus. Kätihe žilod rajonan keskuseks vl 1924. Maižanduzmašinoiden järed tegim radoi siš. Ühtištadihe raudtestancijan žilonke da anttihe radnikžilon statusad vn 1938 11. päiväl sügüz'kud.

Žilo oli alastunu nacistižen Germanijan sodavägiden bombardiruindale Toižen mail'man sodan aigan vn 1941 lopus, no Tul ei putund blokadan renghaze. Tegim pästaškanzi kaivuzmašiništod, i žilo sai lidnan statusad vn 1958 8. päiväl vilukud. Udesnimitihe žilod, stancijad da rajonad nügüdläižikš vn 1965 10. päiväl elokud, valitihe ut nimed hätken.

Jasnogorsk šingotase kaivuzmašiništon i pompiden tegimel, plastikelektrotegesiden pästandal («IEK»-kompanii), sauvondmaterialiden tegimil (metalližkonstrukcijad, kuivad čomitandsegoitused, betontegesed), sömtegimištol (leibtegim, maidtegim, konditerine fabrik), metalližkrepindoiden i metallan ümbriradmižen edheotandoil, mugažo mebel'fabrik radab. Radmigracii Moskvan agjan edheotandoidennoks om olmas.

Geografijan andmused

Lidnan sijaduz rajonas i agjas vn 2006 kartal

Lidn sijadase rajonan suvipäivlaskmas, Vašan-jogen üläjoksmusen randoil (ven.: Ваша́на 68 km pitte, ende Вошана, Okan oigedpol'ne bassein), 243 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Matkad Tulhasai om koumekümne kaks' kilometrad suvhe orhal, 46 km avtotel vai 35 km raudtel. Toižed lähembaižed lidnad oma Aleksin 41 km päivlaskmha orhal, 50 km avtotedme vai 96 km raudtedme, Serpuhov i Puščino (Moskvan agj) 60 km pohjoižhe, i Venöv 40 km päivnouzmha-suvipäivnouzmha orhal, 62 km avtotedme vai 154 km raudtedme. Jasnogorsk-raudtestancii radab lidnan keskuzpalan päivlaskmas vspäi 1867. Penikaine Laptevo-žilo (115 rist. vl 2010) sijadase ani lodeheze lidnaspäi.

Jasnogorsk om lidnankundan üks'jäižeks eländpunktaks. Lidnankundan pind — 16,18 km².

Eläjad

Vl 1939 radnikžilon ristitišt oli 4 748 eläjad, vl 1959 lidnan — 12 520 eläjad. Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 16 795 ristitud, rajonan pol', vn 2021 — 15 269 ristitud. Kaik 15 741 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 20..21 tuhad eläjid vll 1979−1998 (21 400 rist. vl 1992).

Rahvahad (2010): venälaižed — 95,8 %, toižed rahvahad — 4,2 %.

Rahvahad (enamba 0,4 % vl 2021): venälaižed — 91,8 %, armenijalaižed — 1,3 %, tadžikalaižed — 0,9 %, ukrainalaižed — 0,4 %, toižed rahvahad — 3,3 %, rahvahuden ozutandata — 2,3 %.

Ortodoksižen hristanuskondan kaks' jumalanpertid oma kaičenus i saudud lidnas.

Lapsiden opendusen aluzkundad oma seičeme päivkodid, koume keskškolad (nomer 1, 2, 3), lapsiden da norišton sädamižen pert', čomamahtoiden škol M.P. Musorgskijan nimed, lapsiden da norišton sportškol. Jasnogorskan tehnologine tehnikum om lidnan professionaližen opendusen aluzkundaks.

Galerei

• 
  Lidnan administracijan pert' (2010)
• 
  Keskškol nomer 3 (2013)
• 
  Lidnan stadion (2007)
• 
  Jasnogorsk-raudtestancii vl 2011

Irdkosketused

• Lidnan da rajonan tobmuden aluzkundoiden sait (yasnogorskij-r71.gosweb.gosuslugi.ru). (ven.)