Toine mail'man soda
(Oigetud lehtpolelpäi Toine mail'man voin)
antigitlerine koalicii «värtmuden mad» da niihe ühtnenuded neitraližed valdkundad
Toine mail'man soda (1. sügüz'ku 1939 — 2. sügüz'ku 1945) oli soda kahten mail'man sodapolitižiden koalicijoiden keskes.
Ühthižed andmused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Kuz'vozne soda linni kaikiš surembaks azekhaks konfliktaks ristitkundan istorijas. 62 valdkundad ühtniba sihe, sil pordol kaik oli 73 valdkundad mail'mas (Mašurun ristitišton nell' videndest). Sodategendad oliba koumen kontinentan territorijoil (Evrop, Azii i Afrik) da kaikiden valdmeriden veziš. Se om üks'jäine konflikt, kus atomazegišt oli kävutadud.
Kaks' koalicijad kogotihe: «värtmuden mad» (Saksanma, Italii, Japonii rippujiden valdkundoidenke) da niihe ühtnenuded i antigitlerine koalicii (päühtnijad — Sur' Britanii ičeze dominionidenke, NSTÜ, AÜV, Francii, Kitai).
Sodan süd
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Linniba sodan süikš:
- vn 1919 Versalin kožundaktan jügedad arvoimižed Saksanman täht;
- nacional-socialistižed meletused i A. Gitleran politik;
- Italijan i Japonijan politik;
- Versaliž-Vašingtonižen sisteman jäl'gused;
- mail'man ekonomine krizis.
Valdkundoiden ühtnendan sodha datad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]| Ken tedoti sodan | Kelle tedotihe sodad | Dat |
|---|---|---|
| Saksanma |  Pol'šanma | 1. sügüz'ku 1939 |
| Slovakii | Pol'šanma | 1. sügüz'ku 1939 |
 Sur' Britanii | Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
 Francii | Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
 Avstralii | Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
 Uz' Zelandii | Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
| Britanine Indii | Saksanma | 3. sügüz'ku 1939 |
| Suviafrikan Ühtištuz | Saksanma | 6. sügüz'ku 1939 |
| Kanad | Saksanma | 10. sügüz'ku 1939 |
| Italii | Sur' Britanii | 10. kezaku 1940 |
| Saksanma | NSTÜ | 22. kezaku 1941 |
| Italii | NSTÜ | 22. kezaku 1941 |
 Romanii | NSTÜ | 22. kezaku 1941 |
| Slovakii | NSTÜ | 23. kezaku 1941 |
 Suomenma | NSTÜ | 26. kezaku 1941 |
| Mad'jaranma | NSTÜ | 27. kezaku 1941 |
| AÜV |  Japonii | 8. tal'vku 1941 |
| Sur' Britanii | Japonii | 8. tal'vku 1941 |
| Saksanma | AÜV | 11. tal'vku 1941 |
| Italii | AÜV | 11. tal'vku 1941 |
| NSTÜ | Japonii | 8. eloku 1945 |
Sodan kaikiš znamasižed aigtegod
[vajehta | vajehtada lähtetekst]
Lond Pörl-Harborha
Stalingradan tora
Tankoiden tora Kurskan ümbrištos
Berlinan šturm
Atombomban poukahtuz Nagasakin päl
Jäl'gused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Sodan lopmižiden keskes:
- antigitlerižen koalicijan vägestuz i mail'man uz' jago;
- ÜRO:n alusenpanend Nacijoiden Ühtnendan sijas;
- fašizman i nacizman ideologijoiden kel'dand i hondostuz.
Kacu mugažo
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Homaičendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Irdkosketused
[vajehta | vajehtada lähtetekst] |
Toine mail'man soda Vikiaitas |
Edesine lugemine
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Abramov N. Kalliž praznik — Vägestusen päiv //Kodima. — 2009. — # 5.
- Smolina L. Eläbad muštlotesed voinan polhe (Polina L'ovkinan polhe) //Kodima. — 2009. — # 5.
- Baburova G. Ičeze hengen lahjoičeb ristituile (Polina L'ovkinan polhe) //Kodima. — 2010. — # 4.
- Абрамов Н. От Карелии до Берлина (Efim Pavlovan polhe) //Kodima. — 2010. — # 5. (ven.)
- Пасюкова С. Несостоявшееся детство (Lidija Borisovan polhe) //Kodima. — 2010. — # 5. (ven.)
- Георгиевский О. Танкист из бригады прорыва (Irina Kondrašovan johtutesed) //Kodima. — 2012. — # 5. (ven.)
- Sotnikova I. Henges eläba johtutesed (Anna Gorbačovan polhe) //Kodima. — 2015. — # 4. — Lp. 5.