Al'met'jevsk

Al'met'jevsk
Альметьевск (ven.)
Әлмәт (tot.)
	Lidnanznam;
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2024)	163,747 ristitud
Pind	114,98 km²
Pämez'	Timur Nagumanov; (sügüz'ku 2019—)
Telefonkod	+7−8553-xxx-xxx
Avtokod	16, 116, 716
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Al'met'jevsk (tot.: Әлмәт / Əlmǝt, ven.: Альме́тьевск) om Venäman lidn da lidnankund Tatarstanan Tazovaldkundan suvipäivnouzmas. Se tazovaldkundan nellänz' lidn eläjiden lugun mödhe, om Al'met'jevskan rajonan administrativine keskuz (vspäi 1930), mülüb rajonha.

Istorii

Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 1720 kuti Al'met'jevo-külä, Al'met-mullan-alusenpanijan baškiran nimen mödhe. Aigan mändes se kändihe žiloks. Vn 1952 25. päiväl keväz'kud panihe žilod lidnanvuiččeks da nimitihe nügüdläižikš. Vn 1953 3. päivälpäi kül'mkud Al'met'jevsk om lidnan statusanke.

«Tatneft»-kompanijan päofis, sen «Tatnefteprom»-tütärkompanijan päfater, pompiden «Alnas»-tegim i torviden tegim kivivoi- da gazanveimiden täht sijadasoiš lidnas. Rahvahidenkeskeine «Sebruz-kivivoinveim» augotase lidnan veres. Čulkoiden da noskiden fabrik radab.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Zai-jogen hural randal (Kaman bassein). Matkad Kazanihesai om 265 km lodeheze.

Klimat om ven. Voden keskmäine lämuz +4,4 C°, kezakun-elokun +19,0..+20,7 C°, tal'vkun-uhokun −10,2..−10,9 C°.

Tobmuz

Al'met'jevsk om lidnankundan üks'jäižeks eländpunktaks.

Edeline lidnan da rajonan pämez' om Airat Hairullin (sügüz'ku 2015 — kezaku 2019).

Eläjad

Vn 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 146 393 ristitud, se oti koume nelländest rajonan ristitištos, vn 2021 — 163 512 ristitud. Kaik 154 262 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 164 094 eläjad vl 2022.

Rahvahad (2010): totarlaižed — 55,2 %, venälaižed — 37,1 %, čuvašalaižed — 3,1 %, toižed rahvahad — 4,6 %.

Islaman kaks' pämečetid i religiikeskuz Riza Fahretdinan nimed pühäpertinke oma avaitud lidnas. Ortodoksižen hristanuskondan Kazanin Jumalanmaman kafedraline päjumalanpert' om saudud. Protestantine (evangeližed hristanuskojad) «Toivon vest'»-pühäpert' om olmas mugažo.

Lapsiden opendusen aluzkundad oma päivkodid, keskškolad. Lidnan professionaližen opendusen valdkundaližed aluzkundad oma Al'met'jevskan valdkundaline kivivoin institut^[1], kaks' tehnikumad, koume kolledžad da muzikškol täuz'kaznuziden täht.

Transport

Avtobusad, trolleibusad, maršruttaksid da taksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Velotransportine infrastruktur om šingotadud.

Lähembaižed lendimportad sijadasoiš Bugul'm- i Neftekamsk- (Begiševo) lidnoiš. Al'met'jevskai-raudtestancii sijadase kahesas kilometras «Agriz — Akbaš»-jonol.

Galerei

Suren sodan memorialine «Igähine lämoi»-kompleks (2019)
Religiikeskuz Riza Fahretdinan nimed pühäpertinke, vn 2009 nägu
Kazanin Jumalanmaman kafedraline päjumalanpert', vn 2010 nägu
«Tatneft»-kompanijan päfater vl 2020
«Alnas»-tegim
Totaran dramteatr (2006)
Norišton keskuz (2009)
Šahmatklub (2005)

Homaičendad

↑ Al'met'jevskan valdkundaližen kivivoin institutan sait (agni-rt.ru). (ven.) (angl.) (+ anglijankel'ne sait, + ezisanad i istorii totaran kelel)

Irdkosketused

Lidnan da Al'met'jevskan rajonan tobmuden sait (almetyevsk.tatarstan.ru). (ven.) (tot.)

Al'met'jevsk Vikiaitas

	Tatarstanan Tazovaldkundan lidnad
	Agriz \| Al'met'jevsk \| Arsk \| Aznakajevo \| Bavli \| Bolgar \| Bugul'm \| Buinsk \| Čistopol' \| Innopolis \| Jarčalli \| Jelabug \| Kazan' \| Kukmor \| Laiševo \| Leninogorsk \| Mamadiš \| Mendelejevsk \| Menzelinsk \| Nižnekamsk \| Nurlat \| Zainsk \| Zelenodol'sk \| Tetüši

[1] Al'met'jevskan valdkundaližen kivivoin institutan sait (agni-rt.ru). (ven.) (angl.) (+ anglijankel'ne sait, + ezisanad i istorii totaran kelel)

[1]