Mine sisu juurde

Guančžou

Vikipedii-späi
Guančžou
广州市
Valdkund Kitai
Eläjiden lugu (2020) 18,676,605 ristitud
Pind 7 434,4 km²
Guančžou 广州市
Pämez' Sun' Čžijan
(孙志洋 Sun Zhiyang,
viluku 2024—)
Telefonkod +86−20
Aigvö UTC+8


Vn 2016 lidnan kart

Guančžou (kit.: 广州 / 廣州, pin'jin' Guǎngzhōu [kwàŋ.ʈʂóu], sijaline kantonine virkand [kʷɔ̌ːŋ.tsɐ̂u] vai [kʷɔ̌ːŋ.tsɐ́u]) om Kitain lidn da lidnümbrik valdkundan suves. Se om valdkundan nellänz' lidn eläjiden lugun mödhe, Guandun-agjan administrativine keskuz. Ende nimitihe Evropas lidnad-ki agjan mödhe Kanton:aks sijaližel paginal.

Eländpunktan aluz om pandud enamba 2 tuhad vozid tagaz, oficialižen legendan mödhe — vl 862 edel meiden erad. Kaiken oli meriportaks, Šuukte meredme zavodihe neciš lidnas, verhad mad veiba ujuden kitajižid tavaroid. Vhesai 1840 Kantonan meriport oli üks'jäine avaitud Kitaiš evropalažiden torguindlaivoiden täht.

Guančžou šingotase omblendtegimištol, tavaroiden möndal tukuil (enamba 100 torgusid), kalankazvatusel, veroližen pramozlan tavaroil, tegimil (laivansauvomine, mašinansauvomine, himižed substancijad, elektropalad, koditehnik, cement, lehtezbumag, sahar, velosipedad). Kantonan jarmank (angl.: CECF, Canton Fair) oleleb kahtišti vodes. Vl 2018 lidnan nominaline kogosüdäiprodukt oli US$347 mlrd (US$23,963 ühtele hengele).

Geografijan andmused

[vajehta | vajehtada lähtetekst]
Lidnan i sen ümbrikon sijaduz Guandun-agjas vn 2013 kartal

Lidn sijadase sadas kilometras pohjoižhe Hel'mesižen jogen del't-regionaspäi, Čžuczän-jogen randal (lankteb Kitain Suvimerhe), 21 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Matkad lidnan keskusespäi Makaohosai om 145 km suvhe, Honkonghasai — 120 km suvhe-suvipäivnouzmha. Lähembaižed lidnümbrikod oma Fošan', Dunguan', Hoičžou, Čžunšan'.

Klimat om subtropine hätkeliženke mussonsezonanke, pil'vekaz, uhokus-sulakus eriližešti. Voden keskmäine lämuz om +22,4 C°, kezakun-sügüz'kun +27,4..+28,9 C°, tal'vkun-uhokun +13,8..+15,5 C°. Absolütine minimum om −0,3 C° (tal'vku), maksimum +39,1 C° (semendku-heinku). Il'man lämuz voib ületada +28 C° miččel taht kul, ei voi olda madalamb mi +18 C° kezakus-elokus. Paneb sadegid 1950 mm vodes, enamba sulakus-sügüz'kus (194..365 mm kus), vähemba kül'mkus-tal'vkus (33..37 mm kus). Voib panda halad tal'vkus i uhokus, paneb lunt läz kerdan voz'sadas. Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 76..82 % röunoiš uhokus-sügüz'kus, 67..72 % redukus-vilukus.

Lidnan rajonad (2015)

Guančžou jagase üks'toštkümneks nimitadud rajonaks (edel 2014. vot oli 12), ned alajagasoiš 170 ühtnikaks: 135 alarajonad (irdališt komitetad) i 35 lidnad.

Edeližed merad oma Go Junhan (郭永航, viluku 2022 — reduku 2023), Ven' Gohuei (温国辉, viluku 2016 — tal'vku 2021).

Vn 2010 rahvahanlugemižen mödhe lidnümbrikon eläjiden lugu oli 12,780,000 ristitud. Kaik 14,498,400 eläjad oli lidnümbrikos vl 2017. Kaikiš suremb lidnümbrikon ristitišt om nügüd'. Tulnuded radnikad ottas enamba pol't ristitištos, hö vajehtasoiš joga koume-nell' kud. Hukou:n kart röunatab legaližen migracijan.

Metro, kiruhavtobusad, trolleibusad, taksid i jogiastjad oma kundaližeks transportaks lidnas. Metropoliten radab vspäi 1999 (kit.: 广州地铁 Guǎngzhōu dìtiě, ühtes Fošanin metronke vspäi 2019 om 14 jonod 259 stancijanke, 476 km raudted). Kiruhjonused tuldas Uhanišpäi.

Rahvahidenkeskeine civiline Guančžou Baijun' -lendimport[1] (Baijun' — «vauktad pil'ved», CAN / ZGGG, 73,3 mln passažiroid i 1,9 mln tonnoid jüguid vl 2019) sijadase kaks'kümnes kahesas kilometras pohjoižhe lidnan keskuzpalaspäi. Tehtas reisid Suvipäivnouzmaižen Azijan maihe i Kitain äjihe lidnoihe, mugažo mail'madme.

  1. Rahvahidenkeskeižen Guančžou Baijun'-lendimportan sait (baiyunairport.com). (kit.) (angl.)