Murom

Murom
Муром
Lidnanznam;	Flag;
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2024)	104,806 ristitud
Pind	43,78 km²
Pämez'	Jevgenii Ričkov; (keväz'ku 2011—,; Евгений Рычков)
Telefonkod	+7−49 234-xx-xxx
Avtokod	33
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Murom (ven.: Муром [ˈmurəm]) om Venäman lidn Vladimiran agjan suvipäivnouzmaiženno röunanno Alalidnan agjanke. Se om agjan koumanz' lidn eläjiden lugun mödhe, om olmas Muroman lidnümbrikon i Muroman rajonan administrativižeks keskuseks, ei mülü rajonha.

Istorii

Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 862 «Aigvoziden starinos» (amuižven. Повѣсть времѧнныхъ лѣтъ) alištunuziden Rürik-ruhtinasele lidnoiden keskes. 10.-11. voz'sadoil Murom — torguindan järed keskuz. Vozil 1127−1392 lidn oli Muroman ruhtinazkundan keskusen.

Vspäi 1778 kätihe makundan lidnaks Vladimiran gubernijas. Vll 1792 i 1805 lujad lämoipalod mureniba vanhad puišt pertištod radialiženke planiruindanke, i vn 1788 generaližen planan uz' oigedsaumaine irdoiden planiruind om oletadud 19. voz'sadal.

Muroman ižandusen päsarakod oma radioladimiden tehmine, transportmašiništ (lämuzvedimed, kärauzimed), metalližkonstrukcijoiden tehmine, sauvondmaterialiden tegimed (faner, raudbeton, katusenmaterialad), tekstil'tegimišt, sömtegimišt (leibän i jauhon pästand).

Geografijan andmused

Lidn sijadase tazos tahondas, Okanjogen hural randal, 115 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Matkad Vladimirhasai om 120 km lodeheze orhal vai 135 km avtotedme. Lähembaine lidn om Navašino (Alalidnan agj) vides kilometras päivnouzmha orhal, raudtedme vai avtotedme.

Tobmuz

Kaik koume žilod da kuz' küläd mülüdas lidnümbrikho Muroman ližaks.

Lidnümbrikon tobmuden pämez' om sen Administracijan pämez'. Edeližed lidnan Administracijan pämehed oma i oliba Valentin Kačevan (2001−2011), Pötr Kaurov (1991−2000, riktihe). Lidnan Rahvahandeputatoiden nevondkundan ezimez' om Mihail Simonov vn 2024 redukuspäi. Edeline nevondkundan ezimez' om Konstantin Fedurin, radoi vn 2024 redukuhusai.

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 116 075 ristitud, lidnümbrikon — 125 231 ristitud, vn 2021 — 107 497 ristitud. Vl 2017 kaik 109 809 ristitud elihe lidnas i 118 743 ristitud kaikes lidnümbrikos. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 143 tuhad eläjid vl 1996, sil vodel ühtištadihe lidnanvuittušt Verbovskii-žilod lidnanke.

Rahvahad (enamba 0,4 % vl 2021): venälaižed — 94,3 %, toižed rahvahad — 1,7 %, rahvahuden ozutandata — 4,0 %.

Ortodoksižen hristanuskondan Sündun Voznesenjan kafedraline päjumalanpert', viž amušt jumalankodid^[1], äiluguižed jumalanpertid da časounäd oma kaičenus i saudud lidnas. Mugažo islaman pühäpert' om avaitud vspäi 2007.

Openduz

Lapsiden opendusen aluzkundad oma severz'-se päivkodid, 20 keskškolad, korrekcine škol-internat, ehtal'ne škol, muzikškol, kaks' čomamahtoiden školad, čomamahtoine škol, lidnan norišton keskuz, tehnižen sädamižen keskuz, kaks' sportškolad.

Professionaližen opendusen aluzkundad: industrialine^[2], radioelektronižen ladimidensauvomižen^[3], tegimištoliž-gumanitarine^[4], medicine i pedagogine kolledžad, üläopendusen Moskvan i Vladimiran aluzkundoiden koume filialad.

Transport

Avtobusad da taksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Rippui avtotesild ühtenzoitab Okan randoid vn 2009 redukuspäi.

Vl 1880 raudte ühtenzoiti lidnad Kovrovanke. Vspäi 1910 Murom I-raudtestancii da vspäi 1912 raudtesild Okas päliči oma olmas «Moskv — Kazan'»-raudtekeskustal, kiruhjonused ajeltas sil.

Jogiport om lidnas, voib kävutada sidä jüguiden täht, no vaiše turistlaivad ujudas.

Galerei

Lidnümbrikon administracijan sauvuz (2015)
Lidnan muzejan üks' sauvusišpäi (2015, ende Zvorikinad-torgovanoiden usadib)
Spasan Toižetamižen mez'jumalankodi, vn 2019 nägu
Pühän Stroican naižjumalankodin ühtennimine päjumalanpert' i Manmehen torg, vn 2016 nägu
«Aelita»-sintezator, om tehtud Muroman radiosoitoiden tegimel 1980-nzil vozil
Somuzvedim-muštnik vl 2016
Kul'turkeskuz Muroman 1100-nden voz'päivän nimed (2010)
Lapsiden poliklinik (2017)
Avtotesild Okas päliči vl 2013
Murom I-raudtestancijan sauvuz vl 2017

Homaičendad

Irdkosketused

Lidnümbrikon tobmuden sait (murom.info). (ven.)

Murom Vikiaitas

	Vladimiran agjan lidnad
	Aleksandrov \| Gorohovec \| Gus' Hrustal'nii \| Jur'jev Pol'skii \| Kameškovo \| Karabanovo \| Kiržač \| Kol'čugino \| Kosterövo \| Kovrov \| Kurlovo \| Lakinsk \| Melenkad \| Murom \| Petuškad \| Pokrov \| Radužnii \| Sobink \| Strunino \| Sudogd \| Suzdal' \| Vladimir \| Väznikad

[1] Muroman pühäpertid sobory.ru-saital. (ven.)

[2] Muroman industrialižen kolledžan sait (mikmurom.ru). (ven.)

[3] Muroman radioelektronižen ladimidensauvomižen kolledžan sait (mkrp.org). (ven.)

[4] Muroman tegimištoliž-gumanitarižen kolledžan sait (mpgk.info). (ven.)

[1]

[2]

[3]

[4]