Fort Uert

Fort Uert
Fort Worth

Lidnanznam
Valdkund	Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad
Eläjiden lugu (2024)	996,756 ristitud
Pind	920,89 km²
Pämez'	Metti Parker (kezaku 2021—, Mattie Parker)
Telefonkod	+1−682, 817
Aigvö	tal'vel UTC−6, kezal UTC−5

Fort Uert- i Dallas-lidnoiden kart (2023)

Fort Uert (vai Fort Uort, angl.: Fort Worth [ˌfɔːrt ˈwɜːrθ]) om AÜV:oiden lidn suvižes Tehas-štatas. Se om štatan videnz' i valdkundan 13nz' lidn eläjiden lugun mödhe. Om Tarrant-ümbrikon (2340 km²) administrativižeks keskuseks. Lidnan territorii otab neniden lähižiden ümbrikoiden paloid mugažo: Denton, Džonson, Parker, Uaiz.

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1849 kuti kaikiš pohjoižemb lidnuz (fort) kümnespäi kaičemha uzid tehasalaižid Meksikaiž-amerikaižen sodan jäl'ghe (1846−1848). Nimitihe Uil'jam Dženkins Uert-majorjenaralan (1794–1849) kanzannimen mödhe, hän radoi Tehas-departamentan pämehen vl 1849.

Fort Uert šingotase bankoil (Bank of America, Wells Fargo), aviasauvomižel (Lockheed Martin, Bell Helicopter), sömtegimištol i maižanduztorguindal (järed kabjživatišt), turizmal. Neniden kompanijoiden päfaterad sijadasoiš lidnas: American Airlines Group, GM Financial, XTO Energy.

Geografijan andmused

Lidn sijadase pohjoižpäivnouzmha štatan keskuzpalaspäi, 165 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Aglomeracijan toine Dallas-keskuz sijadase ani päivnouzmha. Fort Uertan ühthine pind om 920,89 km², sidä kesken kuivma 899,44 km², vezi otab 21,45 nellikkilometrad.

Klimat om subtropine neps. Keza om päivoikaz lujas, tal'vaig om pil'vekaz. Voden keskmäine lämuz om +18,8 C°, kezakun-sügüz'kun +25,4..+29,6 C°, tal'vkun-uhokun +7,7..+9,9 C°. Ekstremumad oma −19 C° (viluku, uhoku) i +44 C° (heinku, sügüz'ku). Kezaaigan minimum om +11 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +36 C° (uhoku). Ei olele haloid semendkus-sügüz'kus (semendkun minimum om +3 C°). Il'man lämuz voib ületada +34 C° uhokus-kül'mkus. Paneb sadegid 898 mm vodes, enamba semendkus-kezakus (102 mm kus) i redukus (113 mm), vähemba vilukus (52 mm) i heinkus-elokus (55..57 mm kus).

Tobmuz

Lidnan sijaduz Tarrant-ümbrikos i Tehas-štatas vn 2007 kartal

Lidnan radonoigendajan tobmuden pämez' om mer (angl.: Mayor of Fort Worth). Valitas händast kahteks vodeks. Edeline mer om Betsi Prais (Betsy Price, heinku 2011 — kezaku 2021).

Eläjad

Vn 2010 AÜV:oiden rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 741 206 ristitud, vn 2020 — 918 915 ristitud. Kaik 895 008 eläjad oli lidnas vn 2018 heinkus. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Se mülüb nelländehe surtte lidnaglomeracijha AÜV:oiš ristitišton lugun mödhe (7,6 mln vl 2020, 6,9 mln vl 2014). Fort Uert om konurbacijas Dallasanke päivnouzmas i Arlingtonanke suvipäivnouzmas.

Augotižlibundan mödhe (2010): evropalaižed — 61,1 % (ispanijalaižed — 19,4 %), afroamerikalaižed — 18,9 %, latinamerikalaižed (ispanijalaižita) — 14,7 %, azijalaižed — 3,7 %, indejalaižed — 0,6 %, valdmerimalaižed — 0,1 %, segoitadud augotižlibundanke — 3,1 %.

Transport

Avtobusad oma kundaližeks transportaks lidnas. Vspäi 2019 elektrojonusen jono ühtenzoitab lidnan keskust rahvahidenkeskeiženke lendimportanke.

Rahvahidenkeskeine civiline Dallas / Fort Uert-lendimport (DFW / KDFW, 73,3 mln passažiroid vl 2022, 1 mln tonnoid jüguid vl 2021) sijadase 35 km pohjoižpäivnouzmha lidnan keskuzpalaspäi. Se om štatan i erasti mail'man (oz., vl 2021) kaikiš suremb lendimport.

Galerei

• 
  Lidnan tobmuden sauvuz (2016)
• 
  Lidnan azjaline keskuz i intermodaline transportkeskuz vl 2018
• 
  T&P-raudtestancijan (Texas and Pacific) terminalan kompleks vl 2014

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden aluzkundoiden oficialine sait (fortworthtexas.gov). (angl.)
• Lidnan turizman sait (fortworth.com). (angl.) (+ avtomatine känduz videl kelel)