Šlissel'burg

Šlissel'burg
Шлиссельбург

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2024)	13,850 ristitud
Pind	16,41 km²
Pämez'	Maksim Laškov (viluku 2020—)
Telefonkod	+7−81 362-xx-xxx
Avtokod	47
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Orešek-lidnuz vl 2007

Šlissel'burg (ven.: Шлиссельбу́рг, suom.: Pähkinälinna, saks.: Schlüsselburg «avadim-lidn»; vozil 1323−1611 Orešek «pähkmut», edel 1702. vot Noteburg, roč.: Nöteborg «pähkmut-lidn» tähäsai, vozil 1944−1992 Petrokrepost' «Petran lidnuz», ven.: Петрокрепость) om Venäman lidn da lidnankund Leningradan agjan keskuzpalan päivlaskmas. Mülüb Kirovskan rajonha, sen kaikiš penemb lidn koumespäi eläjiden lugun mödhe.

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud Uz'lidnan Jurii Danilanpoig-ruhtinasel vl 1323 Orehovii-sar'he pulidnuseks. Vl 1353 uz'lidnalaižed udessauvoiba lidnust kivespäi. Vozil 1613−1702 lidnuz oli Ročinman palaks. Petr I Sur' anasti lidnust tagaz vl 1702, pol'vot aigemb mi Piterin alusenpanend oli, i pani posadan alust Nevan hural randal, nimiti nügüdläižikš. Posad sai makundan lidnan statusad vl 1780. Toine rahvahaline nimi oli Šlüšin.

Toižen mail'man sodan aigan lidn oli okkupiruidud nacistižen Germanijan sodavägil vll 1941 (8. sügüz'ku) — 1943 (18. viluku), päiči lidnust. Vozil 1996−2005 alištui Leningradan agjan tobmudele oikti.

Šlissel'burgan kaikiš järedamb edheotand om Nevan laivansauvomižen da kohendusen tegim (vspäi 1913).

Geografijan andmused

Lidn sijadase Nevan hural randal (Baltjan meren bassein) jogen lähtendanno Ladogaspäi, 15 metrad ü.m.t. keskmäižel korktusel. Uden Ladogan kanalan agj om lidnas (Volgan-Baltijanmeren veziten pala).

Matkad Piterin keskuzpalhasai om vižkümne kilometrad päivlaskmha orhal vai avtotedme, Kirovsk-rajonkeskuz sijadase koumes kilometras suvhe. Petrokrepost' -raudtestancii sijadase Nevan oiktal randal i ei mülü lidnha, voib sadas sišpäi lidnhasai ehtatimel (kaks' kilometrad) vai matkad 20 km avtotedme, «Kol»-avtoten sildadme.

Tobmuz

Šlissel'burg om lidnankundan üks'jäižeks eländpunktaks.

Lidnankundan tobmuden pämez' om Deputatoiden nevondkundan ezimez'. Edeližed lidnankundan pämehed oma Vladimir Nomerov (heinku 2018 — viluku 2020) i Nadežda Silajeva (sügüz'ku 2016 — heinku 2018). Lidnan Administracijan pämez' om Aleksandr Maslakov vn 2024 kül'mkuspäi. Edeližed Administracijan pämehed oma Spartak Čhetija (reduku 2023 — kül'mku 2024), Artöm Želudov (tal'vku 2020 — eloku 2023), Anatolii Rogozin (sügüz'ku 2018 — tal'vku 2020).

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe 13 170 ristitud elihe lidnas, rajonan seičemendez, vn 2021 — 14 131 ristitud. Kaik 14 763 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 14 803 eläjad vl 2015.

Ortodoksižen hristanuskondan viž jumalanpertid oma kaičenus i saudud lidnas: Pühän Jumalanmaman Blagoveššenjan päjumalanpert', Joann-edelkävujan sündundan päjumalanpert' lidnuses, kaks' jumalanpertid i časoun'. Niiden ližaks kaks' jumalanpertid i kaks' časounäd ei ole kaičenus.

Lapsiden opendusen aluzkundad oma kaks' nimitadud päivkodid, keskškol nomer 1, čomamahtoine škol. Vezitransportan tehnikum om lidnan professionaližen opendusen aluzkundaks.

Galerei

• 
  Lidnan administracijan pert' (2015)
• 
  Päjumalanpertintorgun ansambl', vn 2015 nägu
• 
  Nevan laivansauvomižen da kohendusen tegim vl 2015
• 
  Adivpert' (2016, ende A. Potaševan pert')
• 
  Suren sodan memorial i Joann-edelkävujan päjumalanpertin ruinad Orešek-lidnuses vl 2015

Irdkosketused

• Lidnan Deputatoiden nevondkundan sait (mo-shlisselburg.ru). (ven.)
• Lidnan Administracijan sait (admshlisselburg.ru). (ven.)