Mine sisu juurde

Šlissel'burg

Vikipedii-späi
Šlissel'burg
Шлиссельбург
 Lidnanznam
 Flag
Valdkund Venäma
Eläjiden lugu (2023) 13,918 ristitud
Pind 16,41 km²
Šlissel'burg Шлиссельбург
Pämez' Maksim Laškov
(viluku 2020—)
Telefonkod +7−81 362-xx-xxx
Avtokod 47
Aigvö UTC+3 (MSK+0)


Orešek-lidnuz

Šlissel'burg (ven.: Шлиссельбу́рг, suom.: Pähkinälinna, saks.: Schlüsselburg «avadim-lidn»; vozil 1323−1611 Orešek «pähkmut», edel 1702. vot Noteburg, roč.: Nöteborg «pähkmut-lidn» tähäsai, vozil 1944−1992 Petrokrepost' «Petran lidnuz», ven.: Петрокрепость) om Venäman lidn da lidnankund Leningradan agjan keskuzpalan päivlaskmas. Mülüb Kirovskan rajonha, sen koumanz' surtte lidn koumespäi.

Eländpunktan aluz om pandud Uz'lidnan Jurii Danilanpoig-ruhtinasel vl 1323 Orehovii-sar'he pulidnuseks. Vl 1353 uz'lidnalaižed udessauvoiba lidnust kivespäi. Vozil 1613−1702 lidnuz oli Ročinman palaks. Petr I Sur' anasti lidnust tagaz vl 1702, pol'vot aigemb mi Piterin alusenpanend oli, i pani posadan alust Nevan hural randal, nimiti nügüdläižikš. Posad sai makundan lidnan statusad vl 1780. Toine rahvahaline nimi oli Šlüšin.

Toižen mail'man sodan aigan lidn oli okkupiruidud nacistižen Germanijan sodavägil vll 1941 (8. sügüz'ku) — 1943 (18. viluku), päiči lidnust. Vozil 1996−2005 alištui Leningradan agjan tobmudele oikti.

Šlissel'burgan kaikiš järedamb edheotand om Nevan laivansauvomižen da kohendusen tegim[1] (vspäi 1913).

Geografijan andmused

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Lidn sijadase Nevan hural randal (Baltjan meren bassein) jogen lähtendanno Ladogaspäi, 15 metrad ü.m.t. keskmäižel korktusel. Uden Ladogan kanalan agj om lidnas (Volgan-Baltijanmeren veziten pala). Matkad Piterin keskushesai om 50 kilometrad päivlaskmha orhal vai avtotedme, Kirovsk-rajonkeskuz sijadase koumes kilometras suvhe. Petrokrepost' -raudtestancii sijadase Nevan oiktal randal i ei mülü lidnha, voib sadas sišpäi lidnhasai ehtatimel (kaks' kilometrad) vai matkad 20 km avtotedme, «Kol»-avtoten sildadme.

Šlissel'burg om lidnankundan üks'jäižeks eländpunktaks.

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe 13 170 ristitud elihe lidnas, rajonan seičemendez. Kaik 14 763 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 14 803 eläjad vl 2015.

Ortodoksižen hristanuskondan viž jumalanpertid[2] oma kaičenus i saudud lidnas: Pühän Jumalanmaman Blagoveššenjan päjumalanpert', Joann-edelkävujan sündundan päjumalanpert' lidnuses, kaks' jumalanpertid i časoun'. Niiden ližaks kaks' jumalanpertid i kaks' časounäd ei ole kaičenus.

Vezitransportan tehnikum[3] om lidnan professionaližen opendusen aluzkundaks.

Lidnankundan tobmuden pämez' om Deputatoiden nevondkundan ezimez'. Edeližed lidnankundan pämehed oma Vladimir Nomerov (heinku 2018 — viluku 2020) i Nadežda Silajeva (sügüz'ku 2016 — heinku 2018). Lidnan Administracijan pämez' om Artöm Želudov vn 2020 tal'vkuspäi.

  1. Nevan laivansauvomižen da kohendusen tegimen sait (nssz.ru). (ven.) (angl.)
  2. Šlissel'burgan pühäpertid sobory.ru-saital. (ven.)
  3. Vezitransportan tehnikuman sait (Šlissel'burg, spolokvt226.narod.ru). (ven.)



Leningradan agjan lidnad
Boksitogorsk | Bugri | Gatčin | Ivangorod | Kamennogorsk | Kingisepp | Kiriši | Kirovsk | Koltuši | Kommunar | Kos'kenaluine | Kudrovo | Lug | Lüban' | Murino | Nikol'skoje | Otradnoje | Pikalövo | Primorsk | Priozersk | Pöud | Sertolovo | Slanci | Sosnovii Bor | Svetogorsk | Säs'stroi | Šlissel'burg | Tel'manan lidn | Tihvin | Tosno | Uz' Ladog | Viipur | Visock | Volhov | Volosovo | Vsevoložsk