Sekešfehervar

Sekešfehervar
Székesfehérvár
Lidnanznam;	Flag;
Valdkund	Mad'jaranma
Eläjiden lugu (2024)	96,024 ristitud
Pind	170,89 km²
Pämez'	Andraš Čer-Pal'kovič; (reduku 2010—)
Telefonkod	+36−22
Aigvö	tal'vel UTC+1,; kezal UTC+2

Sekešfehervar (mad'j.: Székesfehérvár ['se:kɛʃfɛ'he:rva:r] «valdištmen vauged lidn», slovak.: Stoličný Belehrad, saks.: Stuhlweißenburg [ʃtuːlˈvaɪsn̩bʊʁk], latin.: Alba Regia) om lidn Mad'jaranman päivlaskmas. Se om Fejer-agjan administrativine keskuz.

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 972. Se sai lidnan oiktusid 11. voz'sadal. Vll 1038−1526 37 Mad'jaranman kunigahad vencastihe täs. Vn 1242 mongoliž-tatarine vägitungend ümbärzi lidnad, Sekešfehervar oli sur'vedes sil aigal. Vozil 1543−1688 lidn oli alištunu Osmanan imperijan sodavägile.

Toižen mail'man sodan aigan pol'lidnad oli muretud, om udessündutadud. Sekešfehervar šingotase äiprofil'žen tegimišton i turizman keskuseks.

Geografijan andmused

Lidn sijadase 118 m ü.m.t. keskmäižel korktusel, 65 km suvipäivlaskmha Budapeštaspäi, pol'tel pälidnan i Balaton-järven keskes.

Eläjad

Vn 2001 Mad'jaranman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 106 346 ristitud, vn 2011 — 100 570 ristitud, vn 2022 — 95 045 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 108 958 eläjad vl 1990.

Rahvahad (vl 2001): mad'jaralaižed — 95,7 %, saksalaižed — 0,8 %, čiganalaižed — 0,5 %, toižed rahvahad — 0,6 %, rahvahuden ozutandata — 2,4 %.

Sebruzlidnad

Romanii Alba Julii, Romanii (vspäi 1990)
AÜV Birminhem, Alabam, AÜV (1997)
Bolgarii Blagojevgrad, Bolgarii (1978)
Italii Čento, Italii (1998)

Sur' Britanii Čorli, Anglii, Sur' Britanii (1992)
Suomenma Kemi, Suomenma (1958)
Ukrain Lugansk, Ukrain (1978)
Romanii Merkurä Čuk, Romanii (2011)

Pol'šanma Opole, Pol'šanma (1968)
Saksanma Švebiš Gmünd, Baden-Vürtemberg, Saksanma (1991)
Horvatii Zadar, Horvatii (1997)

Lidnad-partnörad

Mad'jaranma Eger, Mad'jaranma (vspäi 2016)
Mongolii Erdenet, Mongolii (2008)
Turkanma Izmit, Turkanma (2008)

Irdkosketused

Lidnan tobmuden oficialine portal (szekesfehervar.hu). (mad'j.) (angl.) (saks.)

Sekešfehervar Vikiaitas

	Mad'jaranman agjad da niiden administrativižed keskused
	Bač-Kiškun (Kečkemet) \| Baran'j (Peč) \| Bekeš (Bekeš'čab) \| Boršod-Abaui-Zemplen (Miškol'c) \| Čongrad-Čanad (Seged) \| D'jor-Mošon-Šopron (D'jor) \| Fejer (Sekešfehervar) \| Haidu-Bihar (Debrecen) \| Heveš (Eger) \| Jas-Nad'kun-Sol'nok (Sol'nok) \| Komarom-Estergom (Tataban'j) \| Nograd (Šal'gotarjan) \| Pešt (Budapešt) \| Sabol'č-Satmar-Bereg (N'jired'haz) \| Šomod' (Kapošvar) \| Zal (Zalaegerseg) \| Tol'n (Seksard) \| Vaš (Sombathei) \| Vesprem (Vesprem-lidn)
	tazostadud agjaha lidn — Budapešt