Rabat

Rabat
الرباط (Ar Ribat, arab.)
ⴻⵔⵔⴱⴰⵟ (Errbat, berber.)

Flag
Valdkund	Marok
Eläjiden lugu (2021)	645,500 ristitud
Pind	118,5 km²
Pämez'	Fatiha El' Mudni (keväz'ku 2024—, Fatiha El Moudni)
Telefonkod	+212−37
Aigvö	UTC+1

Lidnan kart (2021) sen Sale-kaimdajan palanke

Rabat ‎(arab.: الرباط Ar Ribat «jumalankodi-lidnuz»; berber.: ⴻⵔⵔⴱⴰⵟ — Errbat) om Marokon pälidn, politikan, kul'turan da tegimišton keskuz. Se om valdkundan seičemenz' lidn eläjiden lugun mödhe. Om Rabat — Sale — Kenitr-agjan administrativižeks keskuseks mugažo, mülüb sihe prefekturaks.

Istorii

Nügüdläižen eländpunktan aluz om pandud Al'mohadad-dinastijan alusenpanijan Abd Al'-Mumin-sultanal vl 1146 kuti lidnuz tehmaha londoid Ispanijan lidnoihe. Vl 1170 mainitase Ribat-el'-Fath-nimenke «vägestusenkandai sodavarmitez».

Keskaigan lidn oli merirazbainikoiden peitsijaks. Vl 1912 francižen administracijan Juber Liote-ohjandai sirdi Rabatha pälidnad Fesaspäi päzutamha berberoiden vasthalibundoišpäi.

Rabat šingotase pälidnan funkcijoil (valdkundaližed päaluzkundad, verhiden maiden sur'oigenduzkundad) i valdkundaližil holitišil, valdkundaližiden finansoiden keskuseks, kul'turan keskusil, sauvondal i cementan kompanijal. Tehnopolis koume nellikkilometrad pindal radab Sale-kaimdailidnas (korktoiden tehnologijoiden edheotandad).

Geografijan andmused

Rabatan sijaduz agjas i valdkundas vn 2020 kartal vn 2015 administrativižen reforman jäl'ghe

Lidn sijadase Bu-Regreg-jogen (240 km pitte) Vadi Sal-estuarijan hural randal (Wadi Sala 24 km pitte) i Atlantižen valdmeren randištol, 0..160 m ü.m.t. korktusil. Matkad Marokon kaikiš järedambha Kasablank-lidnha-porthasai om 70 km suvipäivlaskmha valdmererandadme.

Klimat om Keskmeren, päivoikaz päiči tal'ves. Voden keskmäine lämuz om +17,7 C°, kezakun-sügüz'kun +20,8..+23,1 C°, tal'vkun-uhokun +12,3..+13,7 C°. Ekstremumad oma −3,2 C° (viluku) i +47,2 C° (heinku). Kezaaigan minimum om +8,2 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +30..+31 C° (tal'vku-uhoku). Paneb sadegid 522 mm vodes, enamba kül'mkus-vilukus (81..94 mm kus), kuiv sezon oleskeleb kezakus-elokus (5 mm pordos). Voib panda halad i lunt üks'-kaks' kerdad erasel tal'vel. Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 77..83 % röunoiš voden aigan.

Tobmuz

Rabatan prefektur (kommun) jagase videks nimitadud ümbrikoks-rajonaks: Agdal' Rijad, El' Jusufii (El Youssoufia), Hassan, Suissi, Jakub El' Mansur. Edel 2003. vot ned viž ümbrikod oliba erigoittud municipalitetoikš. Pen' Tuarg-municipalitet eriliženke statusanke (Touarga, 3932 eläjad vl 2014) mülüb prefekturha mugažo.

Edeližed lidnan pämehed oma Asma Rhlalu (Asmaa Rhlalou, sügüz'ku 2021 — uhoku 2024, Mohamed Sadiki (2015 — sügüz'ku 2021).

Eläjad

Vl 2014 lidnan eläjiden lugu oli 577 827 ristitud (agjan kahesandez) 117 km² pindal. Kaik 2,1 mln ristituid om ezilidnoidenke. Järedad ezilidnad oma Sale (Salé, arab. Sala) ani pohjoižpäivnouzmha (870 tuh. eläjid vl 2010, valdkundan nellänz' surtte lidn) i Kenitr 40 km pohjoižpäivnouzmha.

Transport

Rabat — Sale-tramvain kahten jonon seižutesed (2021)

Avtobusad (Alsa-City Bus, 350 likkunt) i tramvaid oma kundaližeks transportaks lidnas. Tramvaiverk om avaitud vn 2011 semendkus, se kogoneb kahtes jonospäi 43 seižutesenke, 27 km raudted.

Lidnan päraudtestancijad oma Rabat-Ville i Rabat Agdal, ned ühtenzoittas valdkundan toižidenke suridenke lidnoidenke: Marrakeš om nelläs časus matkad, Fes kahtes polenke ekspressal vai koumes polenke časus järgeližel jonusel, Kasablank om ühtes časus jonusel.

Rahvahidenkeskeine soda- da civiline Rabat — Sale-lendimport (RBA / GMME, 1,2 mln passažiroid vl 2023) sijadase kahesas kilometras pohjoižpäivnouzmha Rabataspäi ani Sale-ezilidnan taga. Tehtas reisid Päivlaskmaižen Evropan äjihe surihe lidnoihe (enamba Parižha i Brüsselihe), mugažo Stambulha.

Galerei

• 
  Lidnan tobmuden sauvuz (2024)
• 
  Kasba Udai-lidnuz (2005)
• 
  Amuine Šell-lidnuz (2007)
• 
  Kunigahan Al' Fas-mečet', vn 2012 nägu
• 
  Hasanan minaret, vn 2004 nägu
• 
  Mohammedan V universitetan administrativine sauvuz (Rabat, 2019)
• 
  Rahvahidenkeskeižen Rabat — Sale-lendimportan terminal vl 2012
• 
  Rabat-Ville-päraudtestancii vl 2008
• 
  Rabat Agdal-päraudtestancii (kiruhjonusiden täht) vl 2024

Sebruzlidnad

• Grekanma Afinad, Grekanma (vspäi 1990)
• Turkanma Burs, Turkanma (vspäi 2010)
• AÜV Gonolulu, Havajad, AÜV (2007)
• Kitai Guančžou, Kitai (2013)
• Ispanii Las Pal'mas, Ispanii (2009)
• Portugalii Lissabon, Portugalii (1988)
• Ispanii Madrid, Ispanii (1988)
• Turkanma Stambul, Turkanma (1991)
• Tunis-lidn, Tunis (1987)

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden portal (mairiederabat.ma). (arab.) (fr.)
• Lidnan da regionan turizman sait (visitrabat.com). (fr.) (angl.) (isp.) (arab.)
• Lidnan turizman sait (rabat-maroc.net). (fr.)