Tehran

Tehran
تهران‎
(Tehrān)

Valdkund	Iran
Eläjiden lugu (2012)	8,293,140 ristitud
Pind	730 km²
Pämez'	Piruz Hanači (kül'mku 2018—)
Telefonkod	+98−21
Aigvö	tal'vel UTC+3:30, kezal UTC+4:30

Tehran vai Tegeran (pers.: تهران‎ — [tʰehˈɾɒ:n], pagin. [tʰehˈɾu:n]), om Iranan pälidn. Se om Iranan da Päivlaskmaižen Azijan kaikiš suremb lidn.

Istorii

Tehran om Iranan pälidn vspäi 1786.

Vozil 1941−1944 NSTÜ:n sodaväged okkupiruihe Tehranad. Vl 1943 gitleranvastaižen koalicijan valdkundoiden pämehiden konferencii (NSTÜ, Sur' Britanii, AÜV) oli lidnas.

Tobmuz

Islamine lidnannevondkund (شورای اسلامی شهر تهران , Šuroje Eslomije šahre Tehron) sädab lidnan ičeohjandust. Se kogoneb 15 ezitajaspäi, kaik rahvaz valičeb heid nelläks vodeks. Nened ezitajad änestadas lidnan pämest.

Mohammed Bager Galibaf radoi lidnan pämehen pit'kan aigan (2005−2017).

Geografijan andmused

Tehran sijadase Iranan pohjoižpalas, El'burs-mägisel'gan Točal-mägen suvipautkel, 1200..2000 m korktusil valdmeren pindan päl. Matkad Kaspijan merelesai om 90 km.

Tehran jagase 22 ümbrikoks. Sen ližaks, Tehranas om 112 lidnanlaptad sel'ktatomidenke röunoidenke.

Eläjad

Aglomeracijan ristitišt om läz 13 mln eläjid. Lähižed sured kaimdajad lidnad oma Keredž päivlaskmas (om ühtenzoittud metropolitenal pälidnanke), Rei (enzne Iranan pälidn) suves.

Transport

Tehran om sur' avtote- da raudtesol'm. Vspäi 2001 metropoliten radab (vspäi 2019 om 7 jonod, 125 km stancijad, 230 km raudted). Eriline taksin agentuz radab naižiden täht.

Lidnas om kaks' lendimportad. Ühtenz' — vanh rahvahidenkeskeine, südäimižiden reisiden da il'mvägiden täht (Mehrabad, THR) lidnan päivlaskmpoles. Kahtenz' om uz' nügüd'aigaine rahvahidenkeskeine lendimport, Homeini-imaman nimel nimitadud (IKA), sijadase 30 km suvhe Tehranaspäi.

Sebruzlidnad

Tehranal om nell'toštkümne sebruzlidnad:

• Korejan Tazovaldkund Seul, Suvikorei (1963)
• AÜV Los Andželes, Kalifornii, AÜV (1972)
• Sur' Britanii London, Sur' Britanii (1993)
• Kuba Havan, Kuba (2001)
• Pretorii, Suviafrikan Tazovaldkund (2002)
• Venäma Moskv, Venäma (2004)
• Venesuel Karakas, Venesuel (2005)
• Turkanma Stambul, Turkanma (2006)
• Vaugedvenäma Minsk, Vaugedvenäma (2006)
• Kitai Pekin, Kitai (2006)
• Brazilii Brazilia, Brazilii (2006)
• Tadžikistan Dušanbe, Tadžikistan (2006)
• Dubai, Araban Ühtenzoittud Emiratad (2012)
• Turkanma Ankar, Turkanma (2013)

Irdkosketused

• Tehranan municipalitetan oficialine sait (tehran.ir). (pers.) (angl.)