Vladikavkaz

Vikipedii-späi
Vladikavkaz
Владикавказ (ven.)
Дзæуджыхъæу (oset.)
Lidnanznam
Valdkund Venäma
Eläjiden lugu (2017) 306,978 ristitud
Pind 291 km²
Vladikavkaz Владикавказ (ven.) Дзæуджыхъæу (oset.)
Pämez' Ruslanbek Ikaev
(sügüz'ku 2019—)
Telefonkod +7−8672-xxx-xxx
Avtokod 15
Aigvö UTC+3 (MSK+0)


Vladikavkazan administrativižed rajonad:
     Iristonskii-rajon      Lodehline rajon      Tegimišton rajon      Terekantagaine rajon

Vladikavkaz (ven.: Владикавка́з, oset.: Дзæуджыхъæу «Dzaugan eländpunkt») om Venäman lidn da lidnümbrik valdkundan suvipäivlaskmas. Se om Pohjoižosetijan — Alanijan Tazovaldkundan pälidn da kaikiš suremb lidn. Om «sodahoštusen lidn»-arvonke vspäi 2007.

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Eländpunktan aluz om pandud vl 1784 kuti Vladikavkaz-lidnuz Venälaižen imperijan Jekaterina II-imperatornaižen käskön mödhe hänel valitud sijha Georgijevskan traktatan vahvištusen jäl'ghe. Soda-gruzine te zavodiše lidnas.

Vladikavkaz om lidnan oficialiženke statusanke vspäi 1860. Vl 1875 raudte ühtenzoiti lidnad Rostovanke. Vozil 1931−1944 i 1954−1990 lidnan nimi oli Ordžonikidze, vll 1944−1954 — Dzaudžikau. Vspäi 1990 oficialine venäkel'ne nimituz om eziauguine.

Vladikavkaz šingotase mujumetallurgijan koumel tegimel, kahtel gidroelektrostancijal, elektroladimiden i elektrokomponentoiden koumel tegimel, sauvondmaterialiden pästandal (savič, pumaterialad, katuzmaterialad), sömtegimištol (oluden, etilspirtan, väghižiden alkogoližiden jomiden tehmine), mugažo stökolpakuitesen, zirkloiden i bioetanolan tegimed, kalližarvoižiden kividen ümbriradmine i nahktegim ratas lidnas.

Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Lidn sijadase Terek-jogen (oset.: Терк) mougotil randoil, Kavkazan pohjoižil pautkil. Lidnan keskuz seižub 692 m keskmäižel korktusel valdmeren pindan päl. Matkad Moskvhasai om 1504 km pohjoižhe orhal. Lähembaižed järedad lidnad oma Nal'čik lodeheze (117 km avtotedme), Nazran' pohjoižpäivnouzmha (26 km avtotedme) i Groznii päivnouzmha (113 km avtotedme).

Klimat om ven. Vilukun lämuz om −1,9 C°, voib toda pakaižid −20 Cel'sijan gradushasai kül'mkus-keväz'kus. Heinkun da elokun — +20 C°, voden keskmäine lämuz om +9,2 C°. Paneb sadegid 933 mm vodes, semendkus-heinkus enamba kaiked (113..175 mm kus).

Vladikavkaz jagase nelläks administrativižeks rajonaks. Lidnanvuitte Zavodskoi-žilo da viž küläd mülüdas lidnümbrikho Vladikazkazan ližaks, kaik ned alištudas lidnrajonile.

Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]

Vl 1939 lidnan ristitišt oli 130 755 eläjad, vl 1959 — 164 420 eläjad. Vn 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 311 693 ristitud, lidnümbrikon — 330 148 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 325 tuhad eläjid vl 1992.

Rahvahad (lidnümbrik, enamba 0,4% vl 2010): osetinalaižed — 63,9%, venälaižed — 24,5%, armenijalaižed — 3,5%, gruzijalaižed — 2,2%, ingušad — 1,1%, azerbaidžanlaižed — 0,7%, ukrainalaižed — 0,6%, grekalaižed — 0,5%, toižed rahvahad da rahvahuden ozutandata — 3,0%.

Openduz[vajehta | vajehtada tekst]

Üläopendusen aluzkundad:

  • Pohjoižosetijan valdkundaline universitet[1] K. L. Hetagurovan nimed
  • Pohjoižkavkazan kaivuzmetallurgine institut (valdkundaline tehnine universitet)
  • Pohjoižosetijan valdkundaline medicinine akademii
  • Pohjoižosetijan valdkundaline pedagogine institut
  • Mägiden valdkundaline agrarine universitet[2], i agrarine kolledž senno
  • Vladikavkazan modan institut
  • Vladikavkazan ohjandusen institut
  • Tekstil'tegimišton biznesan i tehnologijoiden institut
  • Civilizacijan institit
  • Kontemporarine gumanitarine universitet

Niiden ližaks, läz 15 professionaližen keskopendusen aluzkundad ratas lidnas.

Galerei[vajehta | vajehtada tekst]

Tetabad ristitud[vajehta | vajehtada tekst]

Sündnuded
  • Valerii Gazzajev (sünd. 1954) — Nevondkundaližen Ühtištusen futbolist (ezirivenvändai) i Venäman futboltrener.
Elänuded
  • Valerii Gergijev (sünd. 1953) — osetijalaine mez', Nevondkundaližen Ühtištusen i Venäman dirižor.

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. Pohjoižosetijan valdkundaližen universitetan sait (nosu.ru). (ven.) (angl.) (oset.)
  2. Mägiden valdkundaližen agrarižen universitetan sait (gorskigau.ru). (ven.)

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]



Pohjoižosetijan — Alanijan Tazovaldkundan lidnad
Alagir | Ardon | Beslan | Digor | Mozdok | Vladikavkaz


Venälaižen Federacijan subjektoiden pälidnad
Abakan | Alauz'lidn | Anadir' | Arhangel'sk | Astrahan' | Barnaul | Belgorod | Birobidžan | Blagoveščensk | Bränsk | Čeboksarad | Čeläbinsk | Čerkessk | Čit | Elist | Gatčin | Gorno-Altaisk | Groznii | Habarovsk | Hanti-Mansiisk | Irkutsk | Iževsk | Ivanovo | Jakutsk | Jaroslavl' | Jekaterinburg | Joškar-Ol | Kaliningrad | Kalug | Kazan' | Kemerovo | Kirov | Kizil | Kostrom | Krasnodar | Krasnogorsk | Krasnojarsk | Kurgan | Kursk | Lipeck | Magadan | Magas | Mahačkal | Maikop | Moskv | Murmansk | Nal'čik | Nar'jan Mar | Novosibirsk | Omsk | Orel | Orenburg | Penz | Perm' | Petropavlovsk Kamčatkal | Petroskoi | Piter | Pskov | Rostov Donal | Räzan' | Salehard | Samar | Saransk | Saratov | Siktivkar | Simferopol' (de fakto) | Sevastopol' (de fakto) | Smolensk | Stavropol' | Sur' Uz'lidn | Suvisahalinsk | Tambov | Tomsk | Tul | Tver' | Tümen' | Uf | Ulan Ude | Ul'janovsk | Vladikavkaz | Vladimir | Vladivostok | Volgograd | Vologd | Voronež