Hantin da Mansin avtonomine ümbrik

Vikipedii-späi
Hantin da Mansin avtonomine ümbrik
Ханты-Мансийский автономный округ — Югра
Hantin da Mansin avtonomižen ümbrikon flag Hantin da Mansin avtonomižen ümbrikon znam
Hantin da Mansin avtonomižen ümbrikon flag Hantin da Mansin avtonomižen ümbrikon znam
Pälidn Hanti-Mansiisk
Pind

- Ühtes
- saum vezid (%).

9-nz'

534 801 km²
5,96

Eläjiden lugu

- Kaik
- Sageduz

29-nz'

1,655,074 ristitud (2018)
3,09 rist./km²

Regionaline KSP

- Kaik, nügüdläižiš arvoiš
- Ühtele hengele

4-nz'

3031,2 mlrd rub. (2016)
1852,3 tuh. rub.

Federaline ümbrik Uraline
Venäman ekonomine region Päivlaskmaižen Sibirin
Valdkundkel' (-keled) venäkel', hantin kel', mansin kel'
Gubernator Natal'ja Komarova
Ohjastusen pämez' hän-žo
Ümbrikon Duman ezimez' Boris Hohräkov
Gimn Meiden ümbrik om hahk vägimez'...
Avtokod 86, 186
Aigvöd UTC+5 (MSK+2)

Hantin da Mansin avtonomine ümbrik (Jugr) (ven.: Ханты-Мансийский автономный округ — Югра) om Venälaižen Federacijan subjekt.

Se mülüb Uralan federaližhe ümbrikho da Tümenin agjaha.

Ümbrikon pälidn om Hanti-Mansiisk. Se om koumanz' lidn ristitišton lugun mödhe.

Keled[vajehta | vajehtada tekst]

Valdkundkeled oma venäkel', hantin kel' da mansin kel'.

Istorii[vajehta | vajehtada tekst]

Hantin da Mansin avtonomine ümbrik om olmas vs 1930 tal'vkun 10. päiväspäi.

Ümbrikon Päkäskuz[1] om vahvištadud vn 1995 26. päiväl sulakud ümbrikon Duman ezitajil da om väges äiluguižidenke vajehtusidenke.

Geografijan andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Hantin da Mansin avtonomižen ümbrikon reljefan kart.

Ümbrikol om röunoid Krasnojarskan randanke päivnouzmas, Tomskan agjanke suvipäivnouzmas, Tümenin agjan suvipalanke suves, Sverdlovskan agjanke suvipäivlaskmas, Komin Tazovaldkundanke päivlaskmas da Tümenin agjan Jamalan Nenciden avtonomiženke ümbrikonke pohjoižes. Hantin da Mansin avtonomine ümbrik om mererandatoi.

Pind om 534 801 km², sidä kesken mec da penzhišt ottas territorijan pol't. Kaikiš korktemb čokkoim om Narodnai-mägi (1895 m) päivlaskmaižröunanno Komin Tazovaldkundanke.

Londuseližed pävarad oma kivivoi (Venäman samižen koume videndest) da kivivoin gaz, toižed varad oma turbaz, mec, reskvezi.

Tobmuz[vajehta | vajehtada tekst]

Ümbrikon pämez' nimitase gubernatoraks. Natal'ja Komarova radab gubernatoran vs 2010 keväz'kun 1. päiväspäi kahtenden strokun jäl'geten. Ümbrikon parlamentan änestadas gubernatorad videks vodeks Venäman prezidentan taričendan mödhe, Tümenin agjan gubernator andab kandidatoiden nimikirjutest hänele. Ümbrikon gubernator-žo radab Ohjastusen pämehen, hän märičeb sen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Ezmäine varagubernator, kahesa muite varagubernatorad da Gubernatoran Apparat oma hänele abhu.

Hantin da Mansin avtonomižen ümbrikon üks'kodine parlament om Ümbrikon Dum. Kaik rahvaz valičeb sen 38 ezitajad videks vodeks. Boris Hohräkov radab Ümbrikon Duman ezimeheks vs 2011 sulakuspäi kahtenden strokun jäl'geten.

Radonoigendai tobmuz om ümbrikon Ohjastuz. Ümbrikon departamentad da radnikoičendad alištudas Ohjastusele.

Valitihe gubernatorad vn 2015 13. päiväl sügüz'kud, nügüdläine gubernator sai vägestust ezmäižel tural (28 än't 35:späi, 80%). Ümbrikon Dumhan ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2016 18. päiväl sügüz'kud (6. kucund).

Eläjad[vajehta | vajehtada tekst]

Vl 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 1 532 243 ristitud[2]. Kaikutte ühesanz' ristit kümnespäi om lidnalaine.

Kaik om kuz'toštkümne lidnad ümbrikos da 24 lidnanvuittušt žilod. Kaikiš surembad niišpäi (enamba 100 tuh. ristituid, surembaspäi penembha) oma Surgut, Nižnevartovsk da Neftejugansk. Vl 2015 kaik om 23 eländpunktad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.

Rahvahad (enamba 1% vl 2010): venälaižed — 63,6%, totarlaižed — 7,1%, ukrainalaižed — 6,0%, baškiralaižed — 2,3%, azerbaidžanlaižed — 1,7%, hantilaižed — 1,2%, vaugedvenälaižed — 1,0%, toižed rahvahad — 10,4%, rahvahuden ozutandata — 6,7%.

Erased toižed igähižed rahvahad (vl 2010): mansilaižed — 10 977 rist. (0,72%), komilaižed — 2 364 rist. (0,15%), nencalaižed — 1 438 rist. (0,09%), evenkalaižed — 33 rist. (0,002%), sel'kupalaižed — 27 rist. (0,002%).

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

  1. Hantin da Mansin avtonomižen ümbrikon Päkäskusen tekst // Constitution.garant.ru. (ven.)
  2. Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (gks.ru). (ven.)

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]


Hantin da Mansin avtonomižen ümbrikon lidnad
Belojarskii | Hanti-Mansiisk | Jugorsk | Kogalim | Langepas | Läntor | Megion | Neftejugansk | Nižnevartovsk | Nägan' | Pit' Jah | Pokači | Radužnii | Sovetskii | Surgut | Urai